ADR'nin 1(c) maddesindeki, 'araçlar' sözcüğü tek ve aynı araca atıfta bulunmuyor olabilir. Uluslararası bir taşıma işlemi, ADR'ye göre en az iki Anlaşmaya Taraf Ülkenin topraklarında gerçekleşmesi koşuluyla, taşıma belgelerinde belirtilen gönderen ve alıcı arasında çeşitli farklı araçlarla sağlanabilir.
Muafiyetler
Taşıma faaliyetinin niteliğiyle ilgili muafiyetler
ADR'de belirtilen hükümler aşağıdakiler için geçerli değildir:
(a) Perakende satış için ambalajlanmış ve kişisel veya evsel kullanım amaçlı ya da kişilerin hobi veya spor faaliyetleri amaçlı, normal taşıma koşullarında sızıntıyı engelleme önlemlerinin alındığı tehlikeli malların taşınması. Bu maddeler, özel bir kişi tarafından veya bu kişi için tekrar doldurulabilir haznelere doldurulmuş alevlenir sıvalar olduğunda, toplam miktar hazne başına 60 litreyi ve taşıma ünitesi başına 240 litreyi geçmez. IBC'lerdeki tehlikeli mallar, büyük ambalajlar ve tanklar perakende satış için ambalajlanmış olarak kabul edilmez;
(b) Normal taşıma koşullarında sızıntıyı engelleme önlemlerinin alındığı, bu Ek'te belirtilmemiş ve içinde veya işlevsel teçhizatında tehlikeli mallar içeren, makinenin veya teçhizatın taşınması;
(c) İşletmeler tarafından bina veya inşaat alanına sevkiyat gibi veya keşif, onarım ve bakım ile ilgili ve ambalaj başına 450 litreyi geçmeyen, orta hacimli konteynerler (IBC’ler) ve büyük ambalajlar dahil olmak üzere ve 1.1.3.6'da belirtilen en fazla miktarlar dahilinde olan ve kendi faaliyet alanlarına bağlı yapılan taşımalar. Normal taşıma koşulları dahilinde sızıntıyı engellemek için önlemler alınmalıdır. Bu muafiyetler Sınıf 7 için geçerli değildir.
Bu tür işletmeler tarafından kendi gereksinimleri veya dış veya iç dağıtımları için yürütülen taşıma işlemleri, bu muafiyetin kapsamına dahil değildir;
(d) Aşağıdakilerle ilgili olarak acil durum müdahalesi veya yetkili makamların gözetimi altında ve taşıma koşulları izin verdiği ölçüde, yetkili makamlar tarafından acil durum müdahalesi amacını taşıyan veya yetkili makamların gözetimi altındaki taşıma:
- Kazaya karışmış veya arızalanmış tehlikeli mallar taşıyan araçların taşınması;
- Bir olaya veya kazaya maruz kalan tehlikeli malların yayılmasını önlemek amacıyla toplanarak en yakın uygun güvenli bir yere taşınması;
(e) Taşımanın tamamen güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak için tüm önlemlerin alındığı, insan hayatını veya çevreyi korumaya yönelik acil durum taşıması;
(f) Sınıf 2 gazları, A, O veya F gruplarını, Sınıf 3 veya Sınıf 9 maddeleri paketleme grubu II’ye veya III’e ait maddeleri , Sınıf 6.1 pestisitleri Paketleme grubu II veya III içeren ve aşağıdaki koşullara tabi olan temizlenmemiş boş sabit depolama kaplarının taşınması için:
- Basınç tahliye düzenekleri (varsa) hariç tüm çıkışlar sızdırmaz bir biçimde kapatılmış olmalıdır;
- Normal taşıma koşulları dahilinde sızıntıyı engellemek için önlemler alınmış olmalıdır; ve
- Yük, normal taşıma koşulları esnasında gevşemeyecek veya kaymayacak şekilde kızaklara veya sandıklara veya diğer taşıma cihazlarına veya araçlara veya konteynere sabitlenmiş olmalıdır.
Bu muafiyet, ADR tarafından taşınması yasaklanmış olan içerisinde duyarlılığı azaltılmış patlayıcılar veya maddeler içermiş statik depolama kaplarına uygulanmaz.
NOT: Radyoaktif malzemeler için ayrıca bkz. 1.7.1.4
Gazların taşınması ile ilgili muafiyetler
ADR tarafından konulan hükümler aşağıdakilerin taşınması için geçerli değildir:
(a) Taşıma işlemi gerçekleştiren ve kendi veya kendi teçhizatının çalışması için yönlendirilmiş, bir aracın depolarındaki gazlar (örneğin soğutma teçhizatı);
(b) Taşınan araçların yakıt depolarındaki gazlar. Gaz deposu ile motor arasındaki yakıt valfı kapalı ve marş bağlantısı açık olmalıdır;
(c) Grup A ve O gazları (2.2.2.1'e göre) Kaptaki veya tanktaki basınç 20 °C'de 200 kPa’yı (2 bar) aşmıyorsa ve gaz sıvılaştırılmış veya soğutulmuş sıvılaştırılmış gaz halinde değilse, Bu her tür hazne ve tankı, ayrıca makinelerin ve aparatların parçalarını da kapsar;
NOTE: Bu muafiyet lambalara uygulanmaz. Lambalar için Bkz. 1.1.3.10.
(d) Aracın işletimi için kullanılan teçhizatlarda taşınan gazlar (örn. yangın söndürücüler) yedek parçalar (örn. şişirilmiş pnömatik araç lastikleri) dahil; bu muafiyet yük olarak taşınan şişirilmiş pmömatik araç lastikleri için de geçerlidir;
(e) Araçların özel teçhizatında bulunan ve bu özel teçhizatın taşıma sırasında çalışması için gerekli gazlar (soğutma düzenekleri, akvaryumlar, ısıtıcılar, vb.) ile aynı taşıma ünitesinde taşınan bu teçhizat için olan yedek hazneler veya temizlenmemiş boş değiştirme hazneleri;
(f) Karbonatlı meşrubatlar dahil, gıda maddelerinde ve içeceklerde bulunan gazlar
(UN1950 hariç),
(g) Spor amaçlı kullanılan toplardaki gazlar ve
(h) (Silindi)
Sıvı yakıtların taşınması ile ilgili muafiyetler
ADR tarafından konulan hükümler aşağıdakilerin taşınması için geçerli değildir:
(a) Taşıma işlemi gerçekleştiren aracın tankında bulunan ve kendi sevki için yönlendirilmiş veya aracın herhangi bir teçhizatının çalışması veya taşıma sırasında kullanılmasına yönelik yakıt.
Yakıt, aracın motoruna doğrudan ve/veya ek teçhizata bağlı olarak ve ilgili yerel hükümlere uygun sabit yakıt tanklarında veya portatif yakıt konteynerlerinde (bidon gibi) taşınabilir.
Sabit tankların kapasitesi taşıma ünitesi başına 1500 litreyi geçemez ve bir römorka bağlı bir tankın kapasitesi 500 litreyi geçemez. Taşıma ünitesi başına en çok 60 litre portatif yakıt konteynerlerinde taşınabilir. Bu kısıtlamalar acil servislerce kullanılan araçlara uygulanmaz:
(b) Araçların veya başka bir tür taşıma aracının (tekne gibi) tanklarında yük olarak taşınan, sevki için yönlendirilmiş veya teçhizatlarının herhangi birinin çalışması için gerekli yakıtlar. Motor teçhizatı ve yakıt deposu arasındaki herhangi bir valf, teçhizatın çalışır durumda kalması için gerekli değilse, kapalı olmalıdır. Uygun olan yerlerde, araçlar veya diğer taşıma araçları dikey olarak yüklenmeli ve devrilmeye karşı sağlamlaştırılmalıdır.
(c) Karayolu dışında kullanılan hareketli makinelerin1 tahriki veya herhangi bir teçhizatının çalışması için tanklarında yük olarak taşınan yakıt. Bu yakıt, doğrudan taşıt motoru ve/veya ekipmanına bağlanan ve yasal gereklilikleri karşılayan sabit yakıt depolarında taşınabilir. Uygun olan durumlarda, makineler dikey olarak yüklenmeli ve devrilmeye karşı güvence altına alınmalıdır.
Özel hükümler veya sınırlı veya istisnai miktarda ambalajlanmış tehlikeli mallar ile ilgili muafiyetler
NOT: Radyoaktif malzemeler için ayrıca bkz. 1.7.1.4.
Bölüm 3.3'ün belli başlı özel hükümleri, bazı özel tehlikeli malların taşınmasını ADR’nin zorunluluklarından kısmen ya da tamamen muaf tutar. Bahsi geçen tehlikeli malların kaydına karşı, Kısım 3.2 Tablo A Sütun (6)'da belirtilen özel hükme atıfta bulunulduğunda bu muafiyet uygulanır.
Bölüm 3.4'teki koşulların sağlanması durumunda, belli tehlikeli mallar muafiyete tabi tutulabilir.
Bölüm 3.5'teki koşulların sağlanması durumunda, belli tehlikeli mallar muafiyete tabi tutulabilir.
Temizlenmemiş boş ambalajlarla ilgili muafiyetler
Herhangi bir zararı sıfırlayacak yeterli önlemler alındıysa, Sınıf 2, 3, 4.1, 5.1, 6.1, 8 ve 9 maddelerini içermiş boş ve temizlenmemiş ambalajlar (IBC'ler ve büyük ambalajlar dahil) ADR’nin koşullarına tabi değildir. Sınıf 1 ile 9'da yer alan tüm zararları sıfırlayacak uygun önlemler alınırsa zararlar sıfırlanmış sayılır.
Taşıma ünitesi başına taşınan miktarla ilgili muafiyetler
Bu alt başlığın amacına uygun olarak, tehlikeli mallar, Bölüm 3.2 Tablo A Sütun (15)'te belirtildiği gibi, taşıma kategorisi 0, 1, 2, 3 veya 4'e atanmıştır. Taşıma kategorisi '0'a ait maddeleri taşımış boş ve temizlenmemiş ambalajlar da taşıma kategorisi '0'a atanmıştır. Taşıma kategorisi '0' dışındaki maddeleri taşımış olan boş ve temizlenmemiş ambalajlar ise, taşıma kategorisi '4'e atanmıştır.
Belirtilen bir taşıma kategorisi için (taşıma biriminde taşınan tehlikeli mallar aynı kategoride olduğunda) bir taşıma ünitesinde taşınan tehlikeli malların miktarı Tablo 1.1.3.6.3 sütun (3)'te belirtilen değerlerin üstüne çıkmadığında veya bu 1.1.3.6.4 uyarınca hesaplanan değeri aşmadığında (taşıma biriminde taşınan tehlikeli mallar farklı bir taşıma kategorisinde olduğu zamanlar), bu tehlikeli mallar, aşağıdaki hükümlere tabi olmaksızın, ambalajlar içerisinde tek bir taşıma ünitesinde taşınabilir:
- Bölüm 1.10, şunlar hariç: UN No. 0029, 0030, 0059, 0065, 0073, 0104, 0237, 0255, 0267, 0288, 0289, 0290, 0360, 0361, 0364, 0365, 0366, 0439, 0440, 0441, 0455, 0456 ve 0500 Sınıf 1 patlayıcıları ve UN No. 2910 ve 2911 Sınıf 7 istisnai ambalajları çin aktivite seviyesi A2 değerini geçerse;
- Bölüm 5.3;
- Alt Bölüm 5.4.3;
- Bölüm 7.2, şunlar hariç: 7.2.4’ün V5 ve V8’i;
- 7.5.11' in CV1’ i;
- Kısım 8, şunlar hariç: 8.1.2.1 (a),
8.1.4.2’den 8.1.4.5’e,
8.2.3,
8.3.3,
8.3.4,
8.3.5, Bölüm 8.4,
S1(3) ve (6),
S2(1),
S4,S5
S14’den S21’e ve
S24 (Bölüm 8.5);
- Kısım 9.
Taşıma ünitesinde taşınan tehlikeli mallar aynı kategoride olduklarında, taşıma ünitesi başına düşen en büyük toplam miktar aşağıdaki tabloda sütun (3)'te belirtilmiştir.
|
Taşıma Kategorisi
(1)
|
Maddeler ve nesneler, paketleme grubu, sınıflandırma kodu/grubu veya UN No.
(2)
|
Taşıma ünitesi başına düşen en fazla toplam miktar
(3)
|
|
0
|
Sınıf 1: 1.1A/1.1L/1.2L/1.3L ve UN No. 0190
Sınıf 3: UN No. 3343
Sınıf 4.2: Paketleme grubu I'e ait maddeler
Sınıf 4.3: UN No. 1183, 1242, 1295, 1340, 1390, 1403, 1928, 2813, 2965,
2968, 2988, 3129, 3130, 3131, 3134, 3148, 3396, 3398 ve 3399
Sınıf 5.1: UN No. 2426
Sınıf 6.1: UN No. 1051, 1600, 1613, 1614, 2312, 3250 ve 3294
Sınıf 6.2: UN No. 2814 ve 2900
Sınıf 7: UN No. 2912 ila 2919, 2977, 2978 ve 3321ila 3333 Sınıf 8: UN No. 2215 (MALEİK ANHİDRİT, ERİMİŞ)
Sınıf 9: UN No.2315, 3151, 3152 ve 3432 ve bu tür maddeleri ve karışımları içeren aparat ve bu taşıma kategorisinde
sınıflandırılan maddeler içeren, UN No. 2908 altında sınıflandırılanlar haricinde temizlenmemiş boş ambalajlar.
|
0
|
|
1
|
Paketleme grubu I'e ait olan ve taşıma kategorisi 0'da sınıflandırılmamış maddeler ve nesneler
ve aşağıdaki sınıfların maddeleri ve nesneleri:
Sınıf 1: 1.1B ila 1.1J a /1.2B ila 1.2J /1.3C/1.3G/1.3H/1.3J/1.5D a
Sınıf 2: T, TC a, TO, TF, TOC a ve TFC grupları
aerosoller: C, CO, FC, T, TF, TC, TO, TFC ve TOC grupları basınç altındaki kimyasallar: UN B.B.B. 3502, 3503, 3504 ve 3505
Sınıf 4.1: UN No. 3221ila 3224 ve 3231 ila 3240
Sınıf 5.2: UN No. 3101 ila 3104 ve 3111 ila 3120
|
20
|
|
2
|
Paketleme grubu II’ye ait olan ve taşıma kategorisi 0, 1 veya 4'te sınıflandırılmamış maddeler veya nesneler ve aşağıdaki sınıfların maddeleri:
Sınıf 1: 1.4B ila 1.4G ve 1.6N Sınıf 2: grup F
aerosoller: grup F
basınç altındaki kimyasallar: UN No. 3501 Sınıf 4.1: UN No. 3225 ila 3230
Sınıf 5.2: UN No. 3105 ila 3110
Sınıf 6.1: Paketleme grubu III’e ait olan maddeler ve nesneler Sınıf 9: UN No. 3245
|
333
|
|
3
|
Paketleme grubu III’e ait olan ve taşıma kategorisi 0, 2 veya 4'te sınıflandırılmamış maddeler ve nesneler ve aşağıdaki sınıfların maddeleri ve nesneleri:
Sınıf 2: grup A ve O
aerosoller: grup A ve O
basınç altındaki kimyasallar: UN No. 3500 Sınıf 3: UN No. 3473
Sınıf 4.3: UN No. 3476
Sınıf 8: UN No. 2794, 2795, 2800, 3028 ve 3477
Sınıf 9: UN No. 2990 ve 3072
|
1 000
|
|
4
|
Sınıf 1: 1.4S
Sınıf 4.1: UN No. 1331, 1345, 1944, 1945, 2254 ve 2623
Sınıf 4.2: UN No. 1361 ve 1362 paketleme grubu III Sınıf 7: UN No. 2908 ila 2911
Sınıf 9: UN No. 3268, 3499 ve 3509
ve taşıma kategorisi 0'da listelenenler dışında tehlikeli mal taşınmış olan boş, temizlenmemiş ambalajlar
|
sınırsız
|
a UN No. 0081, 0082, 0084, 0241, 0331, 0332, 0482, 1005 ve 1017 için taşıma birimi başına en çok miktar 50 kg. olmalıdır.
Yukarıdaki tabloda, “taşıma ünitesi başına düşen en fazla toplam miktar” şu anlama gelir:
- Nesneler için, kilogram cinsinden brüt ağırlık (Sınıf 1 nesneleri için, patlayıcı maddelerin kg olarak net ağırlığı; bu ekte belirtilen makinedeki veya teçhizattaki tehlikeli mallar için, makine veya teçhizat içerisinde bulunan tehlikeli malların uygun olduğu şekliyle kilogram veya litre olarak toplam miktarı);
- Katılar, sıvılaştırılmış gazlar, soğutulmuş sıvılaştırılmış gazlar ve çözünmüş gazlar için kilogram cinsinden net ağırlık;
- Sıvılar için tehlikeli maddenin litre cinsinden toplam miktarı;
- Sıkıştırılmış gazlar, adsorbe edilmiş (emilmiş) gazlar ve basınç altındaki kimyasallar için litre cinsinden haznenin su kapasitesi;
Farklı taşıma kategorilerinden tehlikeli malların aynı taşıma biriminde taşındığında, aşağıdakilerin toplamı “1000”i geçmemelidir:
- Taşıma kategorisi 1'deki nesnelerin ve maddelerin miktarının "50" katı;
- Taşıma kategorisi 1'in 1.1.3.6.3'teki tablonun (a) notunda belirtilmiş nesnelerin ve maddelerin miktarının "20" katı;
- Taşıma kategorisi 2'deki nesnelerin ve maddelerin miktarının "3" katı ve
- Taşıma kategorisi 3'teki nesnelerin ve maddelerin miktarı.
