Sınıf 7 tehlikeli malları için, ciddi sonuçlar doğurabilecek radyoaktif malzeme, aşağıdaki Tablo 1.10.3.1.3’de taşıma güvenlik eşiği verilen radyonüklidler hariç olmak üzere, tek bir ambalaj başına taşıma güvenliği eşiği 3000 A2 veya daha fazla olan (2.2.7.2.2.1’e de bakınız) aktiviteli radyoaktif malzemedir.
Tablo 1.10.3.1.3: Belirli radyonüklidler için taşıma güvenlik eşiği
|
Element
|
Radyonüklid
|
Taşıma güvenlik eşiği (TBq)
|
|
Amerikyum
|
Am-241
|
0.6
|
|
Altın
|
Au-198
|
2
|
|
Kadminyum
|
Cd-109
|
200
|
|
Kaliforniyum
|
Cf-252
|
0.2
|
|
Kuryum
|
Cm-244
|
0.5
|
|
Kobalt
|
Co-57
|
7
|
|
Kobalt
|
Co-60
|
0.3
|
|
Sezyum
|
Cs-137
|
1
|
|
Demir
|
Fe-55
|
8000
|
|
Cermanyum
|
Ge-68
|
7
|
|
Gadolinyum
|
Gd-153
|
10
|
|
İridyum
|
Ir-192
|
0.8
|
|
Nikel
|
Ni-63
|
600
|
|
Paladyum
|
Pd-103
|
900
|
|
Prometyum
|
Pm-147
|
400
|
|
Polonyum
|
Po-210
|
0.6
|
|
Plutonyum
|
Pu-238
|
0.6
|
|
Plutonyum
|
Pu-239
|
0.6
|
|
Radyum
|
Ra-226
|
0.4
|
|
Ruthenyum
|
Ru-106
|
3
|
|
Selenyum
|
Se-75
|
2
|
|
Stronsiyum
|
Sr-90
|
10
|
|
Talyum
|
Tl-204
|
200
|
|
Tulyum
|
Tm-170
|
200
|
|
İterbiyum
|
Yb-169
|
3
|
Radyonüklid karışımları için, taşıma güvenlik eşiğine gelindiği veya aşıldığı her bir radyonüklidin aktivitesinin o radyonüklidin taşıma güvenlik eşiğine bölümünden çıkan oranların toplamıdır. Bölümlerin toplamı 1’den azsa, taşıma güvenlik eşiğine gelinmemiş veya aşılmamıştır.
Bu hesaplama aşağıdaki formül ile yapılabilir:
Burada:
Ai= ambalajdaki i radyonüklidinin aktivitesi (TBq)
Ti= i radyonüklidi için taşıma güvenlik eşiği (TBq).
Radyoaktif malzeme diğer sınıfların ek risklerine sahipse, Tablo 1.10.3.1.2’nin kriterleri de dikkate alınmalıdır (1.7.5’e de bakınız).
Güvenlik planları
Ciddi sonuçlara neden olabilecek tehlikeli malların (bkz. Tablo 1.10.3.1.2) veya ciddi sonuçlara neden olabilecek radyoaktif malzemelerin (bkz. Tablo 1.10.3.1.3) taşınmasına dahil olan, 1.4.2’de ve 1.4.3’te belirtilen taşıyıcılar, gönderenler ve diğer taraflar, en azından 1.10.3.2.2’de belirtilen öğeleri yerine getiren bir güvenlik planı benimsemeli, yürürlüğe koymalı ve bu plana uymalıdır.
Güvenlik planı, en azından aşağıdaki öğelere sahip olmalıdır:
(a) Sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlayacak kuruma sahip yetkin ve nitelikli kişiler için güvenlik ile ilgili sorumluluk dağılımı;
(b) İlgili tehlikeli malların veya tehlikeli mal tiplerinin kayıtları;
(c) Taşıma işlemi sırasında duraklamalar; yolculuk öncesinde, esnasında veya sonrasında tehlikeli malların araçta, tankta veya konteynerde tutulması ve bazı durumlarda araçlar arası taşıma veya aktarım işlemi sırasında tehlikeli malların geçici olarak depolanması dahil olmak üzere güvenlik riskleri ile ilgili değerlendirmenin ve mevcut işlemlerin incelemesi;
(d) Tarafların sorumluluk ve görevleri ile orantılı olarak güvenlik risklerini azaltmak için alınan önlemlerin doğru beyanı. Bu beyan aşağıdakileri içerir:
- Eğitim;
- Güvenlik politikaları (örn. daha ciddi tehlike durumlarına müdahale, yeni bir çalışan/istihdamın onayı, vb.);
- İşletme uygulamaları (örn. bilinen yerlerde güzergah seçimi/kullanımı, tehlikeli malların geçici deposuna erişim ((c)'de tanımlandığı üzere), hassas altyapıya yakınlığı, vb.);
- Güvenlik risklerini azaltmak için kullanılan teçhizat ve kaynaklar;
(e) Güvenlik tehditlerinin, güvenlik ihlalinin veya güvenlikle ilgili olayların raporlanmasına ve ele alınmasına dair etkili ve güncel prosedürler;
(f) Güvenlik planlarının değerlendirilmesine ve test edilmesine dair prosedürler ve planların periyodik incelenmesine ve güncellenmesine dair prosedürler;
(g) Güvenlik planında yer alan taşıma bilgilerinin fiziksel açından güvenliğini sağlamaya yönelik önlemler;
(h) Güvenlik planında bulunan taşıma bilgilerinin, yalnızca gerekli kişilerle paylaşılmasını sağlamaya yönelik önlemler. Bu önlemler, ADR’nin diğer bölümleri uyarınca uygulanması gereken bilgi hükümlerinin uygulanmasını engellemez.
NOT: Taşıyıcılar, gönderenler ve alıcılar, tedbirlerle ilgili bilgileri paylaşmak, gerekli güvenlik önlemlerini uygulamak ve güvenlik olaylarına müdahale etmek amacıyla birbirileri ile ve yetkili kurumlar ile işbirliği yapar.
Ciddi sonuçlara neden olabilecek tehlikeli malların (bkz. Tablo 1.10.3.1.2) veya ciddi sonuçlara neden olabilecek radyoaktif malzemelerin (bkz. Tablo 1.10.3.1.3) taşıyan aracın ve kargosunun çalınmasını engellemek üzere aygıtlardan, teçhizatlardan veya düzenlemelerden yararlanılır ve bunların her zaman kullanılabilir ve etkili durumda olması sağlanır. Bu koruyucu önlemlerin uygulanması, acil durumda müdahaleyi tehlikeye sokmaz.
NOT: Gerekli durumlarda veya varsa, taşıma telemetrisi veya diğer izleme yöntemleri veya aygıtları ciddi sonuçlara neden olabilecek tehlikeli malların (bkz. Tablo 1.10.5) dolaşımını izlemek amacıyla kullanılmalıdır.
1.1.3.6 hükümleri uyarınca, 1.10.1, 1.10.2, 1.10.3 ve 8.1.2.1 (d) zorunlulukları, UN No. 0029, 0030, 0059, 0065, 0073, 0104, 0237, 0255, 0267, 0288, 0289, 0290, 0360, 0361, 0364, 0365, 0366, 0439, 0440, 0441, 0455, 0456 ve 0500 ve aktivite seviyesi A2 değerini aşarsa UN No. 2910 ve 2911 (bkz 1.1.3.6.2'nin ilk satırı) haricinde, bir taşıma ünitesindeki ambalajlarda taşınan miktar 1.1.3.6.3’te belirtilen miktarı aşmadığında geçerli değildir. Ayrıca, 1.10.1, 1.10.2, 1.10.3 ve 8.1.2.1 (d) zorunlulukları, bir taşıma ünitesinde tanklarda veya dökme halinde taşınan miktar 1.1.3.6.3’te belirtilen miktarı aşmadığında uygulanmaz. Bununla beraber işbu Bölüm hükümleri UN No. 2912 RADYOAKTİF MALZEME, DÜŞÜK ÖZEL AKTİVİTE (LSA-I) ve UN No. 2913 RADYOAKTİF MALZEME, YÜZEYİ BOZULMUŞ CİSİMLER (SCO-I) taşımacılığı için uygulanmaz.
Radyoaktif malzemeler için, işbu Bölüm hükümlerine, Nükleer Malzemelerin Fiziksel anlamda Korunmasına dair Sözleşme 1 ve "Nükleer Malzemenin ve Nükleer Tesislerin Fiziksel anlamda Korunması" 2 ile ilgili IAEA sirküleri hükümleri uygulandığında uygunluk gösterildiği kabul edilir.
Sınıflandırma
GENEL HÜKÜMLER
Giriş
ADR’ye göre tehlikeli madde sınıfları aşağıdaki gibidir:
Sınıf 1 Patlayıcı maddeler ve nesneler
Sınıf 2 Gazlar
Sınıf 3 Alevlenir sıvılar
Sınıf 4.1 Alevlenir katılar, kendiliğinden tepkimeye maddeler ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar
Sınıf 4.2 Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler
Sınıf 4.3 Su ile temas ettiğinde alevlenir gazlar açığa çıkartan maddeler
Sınıf 5.1 Yükseltgen (Oksitleyici) maddeler
Sınıf 5.2 Organik peroksitler Sınıf 6.1 Zehirli maddeler
Sınıf 6.2 Bulaşıcı maddeler
Sınıf 7 Radyoaktif malzemeler
Sınıf 8 Aşındırıcı maddeler
Sınıf 9 Muhtelif tehlikeli maddeler ve nesneler
Farklı sınıfların her birinin kaydı için bir UN numarası atanmıştır. Aşağıda belirtilen kayıt tipleri kullanılmıştır:
A. Bazı izomerleri kapsayan maddeler dahil iyi tanımlanan maddeler ve nesneler için tekli kayıtlar, örn.:
UN No. 1090 ASETON
UN No. 1104 AMİL ASETATLAR
UN No. 1194 ETİL NİTRİT ÇÖZELTİSİ
B. Maddelerin veya nesnelerin iyi tanımlanan grubunun b.b.b. kaydı olmayan genel kayıtları, örn.:
UN No. 1133 YAPIŞKANLAR
UN No. 1266 PARFÜMERİ ÜRÜNLERİ
UN No. 2757 KARBAMAT PESTİSİT, KATI, ZEHİRLİ
UN No. 3101 ORGANİK PEROKSİT TİP B, SIVI
C. Aksi belirtilmedikçe, belli bir kimyasal veya teknik niteliğin maddelerinin veya nesnelerinin grubunu kapsayan belirli b.b.b. kayıtları, örn.:
UN No. 1477 NİTRATLAR, İNORGANİK, B.B.B. UN No. 1987 ALKOLLER, B.B.B.
D. Aksi belirtilmedikçe, bir veya daha fazla tehlikeli özelliği olan maddelerinin veya nesnelerinin grubunu kapsayan genel b.b.b. kayıtları, örn.:
UN No. 1325 ALEVLENİR KATI, ORGANIK, B.B.B. UN
UN No. 1993 ALEVLENİR SIVI, B.B.B.
B., C. ve D. altında tanımlanan kayıtlar toplu kayıtlar olarak tanımlanır.
Ambalajlama amacıyla, Sınıf 1, 2, 5.2, 6.2 ve 7 haricindeki maddeler ve Sınıf 4.1’in kendiliğinden reaksiyona giren maddeleri haricindeki maddeler, çıkardıkları tehlike derecesine göre ambalajlama gruplarına atanır:
Paketleme grubu I: Yüksek derecede tehlikeli maddeler; Paketleme grubu II: Orta derecede tehlikeli maddeler; Paketleme grubu III: Düşük derecede tehlikeli maddeler;
Maddelerin atandığı ambalajlama grup(ları) Bölüm 3.2, Tablo A’da verilmiştir.
Nesneler paketleme grubuna atanmazlar. Ambalajlama amacıyla, herhangi bir özel paketleme performans seviyesine ihtiyaç, geçerli ambalajlama talimatında gösterilir.
