Karayolunda Tehlikeli Madde

Düşük özel etkinlikte (DÖE) malzeme

(Rezerve Edilmiş)

DÖE malzemesi aşağıdaki üç gruptan birinde olur:
(a) DÖE-I
(i) Uranyum ve toryum cevherleri ve bu cevherlerin konsantreleri ve doğal olarak bulunan radyonüklidleri içeren diğer cevherler;
(ii) Doğal uranyum, tükenmiş uranyum, doğal toryum veya bunların katı veya sıvı biçimde, ışın saçmayan bileşikleri veya karışımları;
(iii) A2 değerinin sınırsız olduğu radyoaktif malzeme. Bölünebilen malzeme sadece 2.2.7.2.3.5 kapsamında muaf tutulmuşsa dahil edilebilir
(iv) Etkinliği içinde her yerine dağılan ve tahmini ortalama özgül etkinliğin 2.2.7.2.2.1 den 2.2.7.2.2.6 da belirtilen etkinlik konsantrasyon değerlerinin 30 katını geçmeyen diğer radyoaktif malzemeler.Bölünebilen malzeme sadece 2.2.7.2.3.5 kapsamında muaf tutulmuşsa dahil edilebilir.
(b) DÖE-II
(i) 0,8 TBq/l konsantrasyonuna kadar trityumlu su
(ii) Etkinliği içinde her yerine dağılan ve tahmini ortalama özgül etkinliğin katılar ve gazlar için 10-4 A2/gr değerini, sıvılar için 10-5 A2/gr değerini aşmadığı diğer malzeme.
(c) DÖE-III - Katılar (örn., birleştirilmiş atıklar, etkinleştirilmiş malzemeler) tozlar hariç, 2.2.7.2.3.1.3 gerekliliklerini karşılamakta olan bu malzemeler için aşağıdakiler geçerlidir:
(i) Radyoaktif malzeme bir katının veya bir katı nesneler yığını içinde her yerine dağılmıştır veya katı, yoğun bir bağlayıcı maddenin (beton, bitüm ve seramik, vb. gibi) içinde temelde düzenli bir biçimde dağılmıştır;
(ii) Radyoaktif malzeme diğerlerine göre çözünmezdir veya doğal olarak diğerlerine göre çözünmez bir matris içindedir, bu yüzden ambalajın kaybı durumunda bile, ambalaj su içine 7 gün boyunca yerleştirildiğinde ambalaj başına radyoaktif malzeme kaybı 0,1 A2 değerini geçmez ve
(iii) Herhangi bir koruyucu malzeme hariç tutulmak üzere, katının tahmini ortalama özgün etkinliği 2 × 10-3 A2/gr değerini aşmaz.

 

DÖE-III malzemesi, paketin bütün içeriği 2.2.7.2.3.1.4’te belirtilen teste tabi olduğu durumda, sudaki etkinliği 0,1 A2 değerini geçmeyecek özellikte bir katıdır.

DÖE-III malzemesi aşağıdaki şekilde test edilir:
Ambalajın bütün içeriğini temsil eden bir katı malzeme numunesi, 7 gün boyunca ortam sıcaklığında su içine daldırılır. Testte kullanılan suyun hacmi, 7 günlük test süresinin sonunda kalan emilmemiş ve reaksiyona girmemiş suyun serbest hacminin, en az katı test örneğinin hacminin %10'u olmasını sağlayacak yeterlilikte olmalıdır. Suyun 20 oC'deki ilk pH'ı 6-8, maksimum iletkenliği 1 mS/m olmalıdır. Suyun serbest hacminin toplam etkinliği test örneğinin 7 gün boyunca suya daldırılması sonunda ölçülür.

2.2.7.2.3.1.4'teki performans standartlarıyla uyumluluğunun gösterimi 6.4.12.1 ve 6.4.12.2 ile uygun olmalıdır.

Yüzeyi kirlenmiş cisim (YKC)
YKC, aşağıdaki iki gruptan birinde olacak şekilde sınıflandırılır:
(a) YKC-I: Aşağıdaki özelliklere sahip katı bir cisimdir:
(i) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilebilir yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit olmayan kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 4 Bq/cm2 değerini ve diğer bütün alfa yayıcıları için 0,4 Bq/cm2 değerini geçmeyen;
(ii) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilebilir yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 4 × 104 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 4 × 103 Bq/cm2 değerini geçmeyen;
(iii) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilemeyen yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit olmayan kontaminasyon ve sabit kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 4 × 104 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 4 × 103 Bq/cm2 değerini geçmeyen;
(b) YKC-II: Yüzeyindeki sabit veya sabit olmayan kirliliğin yukarıda (a)'da YKC-I için geçerli sınırları aşan ve aşağıdaki koşulları sağlayan katı bir cisimdir:
(i) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilebilir yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit olmayan kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 400 Bq/cm2 değerini ve diğer bütün alfa yayıcıları için 40 Bq/cm2 değerini geçmeyen;
(ii) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilebilir yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 8 × 105 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 8 × 104 Bq/cm2 değerini geçmeyen ve
(iii) Ortalaması 300 cm2'den fazla olan erişilemeyen yüzey üzerindeki (veya 300 cm2'den azsa yüzey alanındaki) sabit olmayan kontaminasyon ve sabit kontaminasyon, beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirlilikteki alfa yayıcıları için 8 × 105 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 8 × 104 Bq/cm2 değerini geçmeyen.
 

Özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzeme

Özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzemenin 5 mm'den kısa olmayan en az bir boyutu olmalıdır. Mühürlenmiş kapsül, özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzemenin bir parçası olduğunda, kapsül imha edilecek açılabilecek şekilde üretilmiş olmalıdır. Özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzeme için bu tasarım, tek taraflı onay gerektirir.

Özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzeme 2.2.7.2.3.3.4 ila 2.2.7.2.3.3.8'de belirtilen testlere tabi ise aşağıdaki zorunlulukları sağlayacak nitelikte olmalı veya bu doğrultuda tasarlanmalıdır:
(a) Geçerli olduğu üzere 2.2.7.2.3.3.5 (a), (b), (c) ve 2.2.7.2.3.3.6 (a) çarpma, vurma ve eğme testlerinde kırılmamalı veya parçalanmamalıdır;
(b) Geçerli olduğu üzere 2.2.7.2.3.3.5 (d) veya 2.2.7.2.3.3.6 (b) 'de geçerli ısı testinde erimemeli veya dağılmamalıdır;
(c) 2.2.7.2.3.3.7 ve 2.2.7.2.3.3.8'de belirtilen özütleme testlerindeki etkinlik 2 kBq'yu aşmamalıdır veya alternatif olarak mühürlenmiş kaynaklar için ISO 9978:1992 "Radyasyon Koruması - Mühürlenmiş Radyoaktif Kaynaklar - Sızıntı Test Yöntemleri"nde belirtilen hacimsel sızıntı değerlendirme testindeki sızıntı hızı yetkili makamlarca kabul edilmiş geçerli kabul eşik değerini aşmamalıdır.

2.2.7.2.3.3.2'deki performans standartlarıyla uyumluluğunun gösterimi 6.4.12.1 ve 6.4.12.2 ile uygun olmalıdır.

Özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzeme içeren veya özel biçimde ambalajlanmış radyoaktif malzemeye benzeyen numunelere 2.2.7.2.3.3.5’te belirtilen çarpma testi, vurma testi, eğme testi ve ısı testi veya 2.2.7.2.3.3.6'da izin verilen gibi alternatif testler uygulanır. Her test için farklı bir örnek kullanılabilir. Her testten sonra, örnek üzerinde dağılmayan katı malzeme için 2.2.7.2.3.3.7'de veya kapsüllenmiş malzeme için 2.2.7.2.3.3.8'de verilen yöntemlerden daha az hassas olmayan bir yöntemle yapılan bir özütleme değerlendirme veya hacimsel sızıntı testi yapılır.

İlgili test yöntemleri şunlardır:
(a) Çarpma testi: Örnek, 9 m yükseklikten bir hedef üzerine düşürülür. Hedef 6.4.14’te tanımlandığı gibi olmalıdır.
(b) Vurma testi: Bir örnek pürüzsüz katı bir yüzeyle desteklenen kurşun levhaya yerleştirilir ve hafif bir çubuğun düz yüzeyiyle vurulur. Böylece 1 m'den 1,4 kg ağırlığın serbest düşmesinin sonucundaki eşdeğer çarpmaya sebep olur. Çubuğun alçak kısmının çapı, (3,0±0,3) mm yarıçapa yuvarlanacak kenarlarıyla 25 mm çapta olmalıdır. 25 mm'den kalın olmayan ve Vickers ölçüsünde sertliği 3,5 ila 4,5 olan kurşun, örneğin kapladığı alandan daha fazla alanı kaplamalıdır. Her çarpma için yeni bir kurşun yüzey kullanılır. Çubuk, örneğe azami zarara neden olacak şekilde çarpmalıdır.
(c) Eğme testi: Bu test yalnızca asgari uzunluğu 10 cm olan ve uzunluğuyla asgari genişliğinin oranı 10'dan düşük olmayan uzun, ince kaynaklara yapılır. Örnek dikey pozisyonda, uzunluğunun yarısı mengenenin yüzünden dışarı çıkacak şekilde sertçe mengeneyle sıkıştırılır. Örneğin yönlendirilmesi, örneğin serbest ucuna çelik çubuğun düz yüzeyiyle vurulduğunda örneğin azami zararı göreceği şekilde olmalıdır. Çubuk örneğe 1 m'den 1,4 kg ağırlıkla yatay serbest düşme sonucundaki çapmaya eşit bir darbeyle çarpmalıdır. Çubuğun alçak kısmının çapı, (3,0±0,3) mm yarıçapa yuvarlanacak kenarlarıyla 25 mm çapta olmalıdır.
(d) Isı testi: Örnek, havada 800 oC sıcaklığa ısıtılır, bu sıcaklıkta 10 dakikalık bir periyot boyunca tutulur ve sonra soğumaya bırakılır.

Mühürlenmiş kapsül içinde radyoaktif malzeme içeren örnekler veya mühürlenmiş kapsül içindeki radyoaktif malzemeye benzeyen örnekler aşağıdakilerden muaf olabilir:
(a) Örneklerin alternatif olarak ISO 2919:2012 “Radyasyon Koruması - İzole Radyoaktif Kaynaklar - Genel gereklilikler ve sınıflandırma”’da belirtilen darbe testine tabi tutulması koşuluyla 2.2.7.2.3.3.5 (a) ve (b)'de öngörülen testler:
(i) Özel biçimdeki radyoaktif malzemenin kütlesi 200 gr'a eşit ya da bundan daha azsa, Sınıf 4 darbe testi;
(ii) Özel biçimdeki radyoaktif malzemenin kütlesi 200 gr'a eşit ya da bundan daha fazlaysa fakat 500 gr'dan daha azsa, Sınıf 5 darbe testi;
(b) ISO 2919:2012 "Radyasyon Koruması - Mühürlenmiş Radyoaktif Kaynaklar-Genel zorunluluklar ve sınıflandırma"da tarif edilen Sınıf 6 ısı testine tabi olmaları koşuluyla 2.2.7.2.3.3.5 (d)'de belirtilen test.

Dağılmayan katı malzeme içeren örnekler veya dağılmayan katı malzemeye benzeyen örnekler için bir özütleme değerlendirmesi aşağıdaki şekilde yapılır:
(a) Örnek, çevre sıcaklığında, 7 gün boyunca suya daldırılır. Testte kullanılan suyun hacmi, 7 günlük test süresinin sonunda kalan emilmemiş ve reaksiyona girmemiş suyun serbest hacminin, en az katı test örneğinin hacminin %10'u olmasını sağlayacak yeterlilikte olmalıdır. Suyun 20oC'deki ilk pH'ı 6-8, azami iletkenliği 1 mS/m olmalıdır;
(b) Örneğin bulunduğu su sonra (50 ± 5) oC'ye kadar ısıtılmalı ve bu sıcaklıkta 4 saat kadar tutulur;
(c) Sonra suyun etkinliği saptanır;
(d) Daha sonra örnek sıcaklığı 30 oC'den az olmayan ve bağıl nemi %90'dan az olmayan durgun havada en az 7 gün için tutulur;
(e) Örnek, yukarıdaki (a) şıkkındaki aynı özelliklerdeki suya daldırılır ve örneğin bulunduğu su (50 ± 5) oC'ye kadar ısıtılır ve bu sıcaklıkta 4 saat tutulur;
(f) Sonra suyun etkinliği saptanır;
Önceki Maddeler Sonraki Maddeler

adrbook.com - Her Hakkı Saklıdır. © 2015-2018