Çözücü içeren boya, zamk ve benzeri akmazlığı yüksek ürünlerin parlama noktasını belirlemek için, aşağıdaki standartlara uygun biçimde, yalnızca akmazlığı yüksek sıvıların parlama noktasını saptamaya uygun test yöntemleri ve aparatlar kullanılır:
(a) Uluslararası Standart ISO 3679: 1983;
(b) Uluslararası Standart ISO 3680: 1983;
(c) Uluslararası Standart ISO 1523: 1983;
(d) Uluslararası standartlar EN ISO 13736 ve EN ISO 2719, Yöntem B.
2.3.3.1.1’de listelenen standartlar, yalnızca belirtilen parlama noktası aralıklarında kullanılır. Kullanılacak standardın seçiminde, madde ile örnek tutucu arasındaki kimyasal tepkime olasılığı düşünülmelidir. Aparat güvenliğe uygun olarak hava akımı almayacak şekilde yerleştirilir. Güvenlik amacıyla organik peroksitler ve kendiliğinden tepkimeye giren maddeler (ayrıca "enerjik" maddeler olarak da bilinir) veya zehirli maddeler için küçük boyutta, 2 ml civarında, bir numunesi kullanan bir yöntem uygulanır.
Dengesizlik yöntemiyle belirlenen parlama noktası 23 ± 2 °C or 60 ± 2 °C bulunursa, her sıcaklık aralığı için denge yöntemi ile onaylanır.
Alevlenir bir sıvının sınıflandırılmasında bir uyuşmazlık olduğu durumda, parlama noktası kontrol testi, 2.2.3.1'de verilen sınırlardan (sırasıyla 23°C ve 60 °C) 2°C'den fazla sapmayan bir sonuç veriyorsa, göndericinin önerdiği sınıflandırma kabul edilir. Sapma, 2°C'den fazla ise ikinci bir kontrol testi yapılır ve iki testten elde edilen parlama noktalarından en küçüğü benimsenir.
Başlangıç kaynama noktasının saptanması
Alevlenir sıvıların başlangıç kaynama noktasının saptanması için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
Uluslararası standartlar:
ISO 3924 (Petrol Ürünleri-Kaynama Sıcaklığı Aralığının Tayini – Gaz Kromatografik Yöntem)
ISO 4626 (Uçucu organik sıvılar – Ham madde olarak kullanılan organik çözücülerin kaynama aralığı tayini)
ISO 3405 (Petrol ürünleri – Atmosfer basıncında damıtma özelliklerinin tayini)
Ulusal standartlar:
American Society for Testing Materials International, 100 Barr Harbor Drive, PO Box C700, West Conshohocken, Pennsylvania, USA 19428-2959:
ASTM D86-07a, Standard Test Method for Distillation of Petroleum Products at Atmospheric Pressure
ASTM D1078-05, Standard Test Method for Distillation Range of Volatile Organic Liquids
Kabul edilebilir diğer yöntemler:
440/20081 sayılı Komisyon Tüzüğü (AT) Eki Kısım A’da belirtilen yöntem A.2.
1 Kimyasalların Kaydına, Değerlendirilmesine, İznine ve Kısıtlanmasına (REACH) ilişkin Avrupa Parlamentosu’nun ve Konseyi’nin 1907/2006 sayılı Tüzüğüne (AT) uygun olarak test yöntemleri sunan 440/2008 sayılı, 30 Mayıs 2008 tarihli Komisyon Tüzüğü (AT) (Avrupa Birliği Resmi Gazetesi, No. L 142, 31.05.2008, sayfa 1-179 ve No. 143, 03.06.2008, sayfa 55).
Peroksit içeriğinin saptanması için test
Bir sıvının peroksit içeriğinin saptanması için aşağıdaki prosedür kullanılır:
Titrasyon yapılacak sıvıdan p kadar bir miktar (5 gram civarında, 0,01 hassaslığında tartılmış) bir Erlenmeyer kabına konur; 20 cm3 asetik anhidrit ve 1 gram kadar toz halindeki katı potasyum iyodür eklenir; kap çalkalanır ve 10 dakika sonra, yaklaşık 60 °C'ye 3 dakika boyunca ısıtılır. 5 dakika süresince soğumaya bırakıldıktan sonra 25 cm3 su eklenir. Bundan sonra yarım saat bekletilir ve hiç indikatör eklenmeden, desinormal sodyum tiyosülfat çözeltisi ile serbest kalan iyotun titrasyonu yapılır. Bundan sonra yarım saat bekletilir ve hiç indikatör eklenmeden, desinormal sodyum tiyosülfat çözeltisi ile serbest kalan iyotun titrasyonu yapılır. Gereken tiyosülfat çözeltisinin hacmine, n cm3 olarak kabul edilirse, numunedeki peroksit yüzdesi (H2O2 olarak hesaplanmış) şu formülle hesaplanır:
17n
-------
100p
Akışkanlığın saptanması için test
Bir sıvının, akmazlığı yüksek veya macun kıvamında maddelerin ve karışımlarının akışkanlığını saptamak için aşağıdaki deney yöntemi kullanılır.
Test aparatları
47,5 gr ± 0,05 gr'lık bir kılavuz çubuğu olan ve ISO 2137:1985'e uygun ticari penetrometre; koni şeklinde delikleri ve 102,5 gr ± 0,05 gr'lık kütlesi olan duralumin elekli disk (bkz. Şekil 1); numunenin alınması için, 72 mm. ila 80 mm'lik iç çapı olan karışım kabı.
Test prosedürü
Ölçümden en az yarım saat önce numune karışım kabına dökülür. Bundan sonra kap hava ve su geçirmeyecek şekilde kapatılır ve ölçüme kadar bekletilir. Hava ve su geçirmeyecek şekilde kapatılmış karışım kabındaki numune 35 °C ± 0,5 °C sıcaklığa kadar ısıtılır ve ölçümden hemen önce (iki dakikadan fazla olamaz) penetrometre tablası üzerine yerleştirilir. Bundan sonra, elek diskin S noktası, sıvı yüzeyi ile temas ettirilir ve batma hızı ölçülür.
Test sonuçlarının değerlendirilmesi
Merkezi S noktası numune yüzeyi ile temas ettirildikten sonra, kadranlı göstergenin gösterdiği batma aşağıdaki gibi olduğu takdirde, bir madde macun kıvamındadır:
(a) 5 sn ± 0,1 sn yükleme süresi sonunda gösterge 15,0 mm ± 0,3 mm'den az ise veya
(b) 5 sn ±0,1 sn yükleme süresi sonunda gösterge 15,0 mm ± 0.3 mm'den fazla fakat bir 55 sn
± 0,5 sn sonra ilave batma 5,0 mm ± 0,5 mm'den az ise.
NOT: Maddelerin bir akış noktası olduğu durumda, genellikle kararlı bir seviye yüzeyi elde etmek ve bu yüzden S noktasıyla temas için tatmin edici bir ilk ölçüm koşullarını sağlamak imkânsızdır. Bunun da ötesinde, bazı numunelerde, elek diskin darbesi yüzeyde elastik bir bozulmaya yol açabilir ve ilk bir kaç saniyede, daha derin bir batmaya neden olabilir. Bu durumların hepsinde, yukarıdaki paragraf (b)'de verilen değerlendirmeyi yapmak uygun olabilir.
Şekil 1 – Penetrometre
Belirtilmeyen toleranslar ± 0,1 mm’dir
Sınıf 4.2’de ve 4.3’te yer alan organometalik maddelerin sınıflandırılması
Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, başlık 33’teki N.1 ila N5 testleri uyarınca belirlenen özelliklerine bağlı olarak, organometalik maddeler Şekil 2.3.5’te verilen akış şemasına göre uygun olduğu üzere Sınıf 4.2 ve 4.3 altında sınıflandırılır.
NOT 1: Diğer özelliklerine ve tehlike tablosundaki önceliğine (bkz. 2.1.3.10) göre, organometalik maddelerin uygun görüldüğü üzere diğer sınıflar altında sınıflandırılması gerekebilir.
NOT 2: Kendinden yanmaya eğilimli olmayan, su ile temas ettiğinde alevlenir gazlar açığa çıkarmayan, konsantrasyonlardaki organometalik bileşikli alevlenir solüsyonlar Sınıf 3 maddeleridir.
Şekil 2.3.5: Sınıf 4.2’de ve 4.3’te yer alan organometalik maddelerin sınıflandırılması ile ilgili akış şeması b
a Geçerliyse ve teste uygunsa, tepkime özelliklerini dikkate alarak, sınıf 6.1 ve 8 özellikleri, tehlike önceliği tablosu 2.1.3.10 uyarınca göz önünde bulundurulmalıdır.
b N.1 ila N.5 test yöntemleri, Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, Başlık 33’te bulunabilir..
Tehlikeli malların listesi, özel hükümler, sınırlı ve istisnai miktarlara ilişkin muafiyetler
GENEL
Giriş
İşbu Kısımda verilen hükümler veya tablolara ek olarak, her bir Kısımın, Bölümün ve/veya Başlığın genel hükümlerine uyulmalıdır. Bu genel zorunluluklara tablolarda yer verilmemiştir. Genel bir zorunluluk özel bir hüküm ile ters düşüyorsa, özel hüküm uygulanır.
Uygun sevkiyat adı
NOT: Numunelerin taşınmasında kullanılan tam sevkiyat isimleri için, bkz. 2.1.4.1.
