Karayolunda Tehlikeli Madde
Portatif tank özel hükümleri
Bölüm 6.7’de yer alan portatif tank talimatları yada zorunluluklarıyla öngörülenlere ilave olarak veya
bunların yerine uygulanan hükümleri vurgulamak amacıyla belli maddeler için portatif tank özel
hükümleri tahsis edilmiştir. Portatif tank özel hükümleri, "TP" (tank hükmü) harfleri ile başlayan
alfa sayısal bir kodla tanımlanmış olup Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (11)’de yer alan belirli maddelere
tahsis edilmiştir. Aşağıda, portatif tank özel hükümlerinin bir listesi verilmiştir:
TP1 4.2.1.9.2’de öngörülen dolum derecesi aşılamaz.
TP4 Doldurma derecesi % 90'ı, ya da alternatif olarak, ilgili makam tarafından
onaylanan başka bir değeri geçemez (bkz. 4.2.1.16.2).
TP5 4.2.3.6’da öngörülen dolum derecesi aşılamaz.
TP6 Yangın girdabı da dahil olmak üzere herhangi bir olayda tankın patlamasını
önlemek için, tankın kapasitesine ve taşınan maddenin yapısına uygun basınç tahliye
tertibatları donatılacaktır. Bu tertibat, taşınan maddeye de uygunluk gösterecektir.
TP7 Buhar alanındaki hava, nitrojen veya başka yollarla bertaraf edilecektir.
TP8 Taşınan maddenin parlama noktasının 0°C'den yüksek olduğu hallerde test basıncı
1,5 bara düşürülebilir.
TP9 Bu açıklama kapsamındaki bir madde, sadece ilgili makam tarafından verilecek bir
onay üzerine portatif bir tankla taşınabilir.
TP10 Yılda bir kez test edilecek olan en az 5 mm kalınlığında bir kurşun kaplama, yada
yetkili kurum tarafından onaylanan başka bir uygun kaplama malzemesi gerekmektedir.
TP12 (Silindi)
TP13 (Rezerve edilmiş)
TP16 Tank, normal taşıma şartlarında yetersiz basıncı ve aşırı basıncı önleyecek özel bir
cihazla donatılmalıdır. Bu cihaz yetkili kurum tarafından onaylanmalıdır.
Ürünün basınç tahliye vanasında kristalleşmesini önlemeye yönelik basınç tahliye şartları,
6.7.2.8.3’te öngörüldüğü gibidir.
TP17 Tankın sıcaklık yalıtımı için sadece inorganik, yanmaz malzemeler kullanılmalıdır.
TP18 Sıcaklık 18 °C ila 40 °C arasında tutulacaktır. Katılaştırılmış metakrilik asit ihtiva eden
portatif tanklar, taşıma sırasında tekrar ısıtılmayacaktır.
TP19 Hesaplanan gövde kalınlığı 3 mm kadar artırılacaktır. Gövde kalınlığı, periyodik
hidrolik test periyotları arasında orta aralıklarla ultrason yöntemiyle kontrol
edilir.
TP20 Bu madde sadece bir nitrojen örtüsü (blanket) altında yalıtılmış tanklarda taşınabilir.
TP21 Gövde kalınlığı 8 mm’den az olmayacaktır. Tanklar, 2,5 yılı aşmayan aralıklarla
hidrolik olarak test edilecek ve iç muayeneden geçecektir.
TP22 Mafsallar ve diğer teçhizatlar için kullanılan yağlama maddeleri oksijen uyumlu
olacaktır.
TP23 Yetkili kurumlarca öngörülen özel koşullar altında taşımaya izin verilebilir.
TP24 Taşınan maddenin yavaş yavaş kimyasal olarak çözülmesinden kaynaklanan aşırı
basınç birikimini önlemek amacıyla portatif tank, gövdenin buhar alanında azami
dolum şartları altında bir yerde bir tertibatla teçhiz edilebilir. Bu tertibat ayrıca
devrilme yada tanka yabancı madde girişi durumunda kabul edilemez miktarda sıvı
sızıntısını da önleyecektir. Bu cihaz yetkili makam yada yetkili kurumu tarafından
onaylanmalıdır.
TP25 32.5°C'ye eşit veya üstünde bir sıcaklıkta tutulması koşuluyla, %99,95 saflıkta kükürt
trioksit, bir önleyici (negatif katalizör) olmaksızın tanklarla taşınabilir.
TP26 Isıtılmış şartlar altında taşındığı hallerde, ısıtma teçhizatı gövdenin dışına monte edilir.
UN No. 3176 için, bu zorunluluk sadece maddenin suyla tehlikeli bir reaksiyona girdiği
haller için geçerlidir.
TP27 6.7.2.1’de tanımlanan test basıncı uyarınca 4 bar veya daha düşük bir test
basıncının kabul edilebilir olduğunun kanıtlanması halinde, asgari 4 bar test basıncına
sahip portatif bir tank kullanılabilir.
TP28 6.7.2.1’de tanımlanan test basıncı uyarınca 2,65 bar veya daha düşük bir test basıncının
kabul edilebilir olduğunun kanıtlanması halinde, asgari 2,65 bar test basıncına sahip
portatif bir tank kullanılabilir.
TP29 6.7.2.1’de tanımlanan test basıncı uyarınca 1,5 bar veya daha düşük bir test basıncının
kabul edilebilir olduğunun kanıtlanması halinde, asgari 1,5 bar test basıncına sahip
portatif bir tank kullanılabilir.
TP30 Bu madde, yalıtılmış tanklarda taşınacaktır.
TP31 Bu madde, yalnızca katı halde, tanklarda taşınacaktır.
TP32 UN No. 0331, 0332 ve 3375 için, portatif tanklar aşağıdaki koşullara tabi olarak
kullanılabilir:
(a) Gereksiz kısıtlamayı önlemek amacıyla, metalden mamul her portatif tank
yeniden kapanan yaylı tipte bir basınç tahliye cihazı, kırılabilir disk veya
eriyebilir bir elemanla donatılacaktır. Boşaltmaya başlama veya duruma göre
patlama basıncı, test basınçları 4 bardan fazla olan portatif tanklar için 2.65
bardan fazla olmayacaktır.
(b) Sadece UN 3375 için tanklarda taşımaya uygunluk kanıtlanacaktır. Bu uygunluğu
değerlendirme yöntemlerinden biri, Test Serisi 8’deki test 8 (d)’dir (bkz. Testler
ve Kriterler Elkitabı, Kısım 1, Alt Bölüm 18.7).
(c) Maddelerin, kekleşmeyle sonuçlanabilecek bir süre boyunca portatif tankta
kalmalarına izin verilmeyecektir. Maddelerin tank içindeki birikimini ve
sıkışmasını önlemek için uygun önlemler alınacaktır (örn. temizlik vs.).
TP33 Bu maddeye tahsis edilmiş olan portatif tank talimatı, granül ve toz şeklindeki katılar
ile soğutulmuş ve katı kütle olarak taşınan, erime noktalarının üzerindeki sıcaklıklarda
doldurulan ve taşınan katılar için geçerlidir. Erime noktaları üzerinde taşınan katılar için
bkz. 4.2.1.19.
TP34 Portatif tank, 6.7.4.15.1’de belirtilen levha üzerinde “DEMİRYOLU
TAŞIMACILIĞI İÇİN DEĞİL” işaretini, dış ceketin iki tarafında da en az 10 cm
yükseklikteki harflerle taşıyorsa, portatif tankların 6.7.4.14.1’deki darbe testine tabi
tutulmasına gerek yoktur.
TP35 31 Aralık 2008’e kadar geçerli olan ADR’de ön görülen portatif tank talimatı, 31Aralık
2014 tarihine kadar uygulanmaya devam edebilir.
TP36 Buhar alanındaki eriyebilir elemanlar portatif tanklarda kullanılabilir.
TP37 T14 portatif tank talimatı 31 Aralık 2016’ya kadar uygulanmaya devam edebilir;bunun
için bu tarihe kadar:
(a) UN No. 1810, 2474 ve 2668 için T7 uygulanabilir;
(b) UN No. 2486 için, T8 uygulanabilir ve
(c) UN No. 1838 için, T10 uygulanabilir.
TP38 31 Aralık 2012 kadar uygulanabilir olan ADR’deki T9 portatif tank talimatı,31
Aralık 2018’ya kadar uygulanmaya devam edebilir.
TP39 31 Aralık 2012 kadar uygulanabilir olan ADR’deki T4 portatif tank talimatı,31
Aralık 2018’ya kadar uygulanmaya devam edebilir.
TP40 Portatif tanklar, sprey uygulama teçhizatı ile donatılmış ise taşınamazlar.
TP41 Yetkili otoriteyle bir anlaşma ile, 2,5 yıllık iç denetim iptal edilebilir yada bu tank
hükümlerinin geçerli olduğu organo – metalik maddelerin taşınması için portatif
tankların tahsis edilmesi şartıyla, diğer test metotları yada muayene yöntemleri ile
gerçekleştirilebilir. Ancak bu inceleme, 6.7.2.19.7 koşulları karşılandığında gerekli olur.
SABİT TANKLARIN (TANK ARAÇLARIN), METALİK MALZEMEDEN MAMUL GÖVDELİ SÖKÜLEBİLİR TANK KAPLARI İLE TANK TAKAS GÖVDELERİNİN VE TÜPLÜ GAZ TANKERLERİ İLE ÇOK ELEMANLI GAZ KONTEYNERLERİNİN (MEGC) KULLANIMI
NOT: Portatif tanklar ve UN sertifikalı çok elemanlı gaz kapları için bkz. Bölüm 4.2; fiber takviyeli plastik
tanklar için bkz. Bölüm 4.4; vakumla çalışan tanklar için bkz. Bölüm 4.5.
Kapsam
Sayfanın genişliğini kapsayacak şekilde yer alan hükümler, hem sabit tanklar (tank araçları),
sökülebilir tanklar ve tüplü gaz tankerleri, hem de tank konteynerleri, tank takas gövdeleri ve çok
elemanlı gaz konteynerleri (MEGC) için geçerlidir. Tek bir sütunda bulunan hükümler ise sadece
aşağıdakiler için geçerlidir:
- Sabit tanklar (tank araçları), sökülebilir tanklar ve tüplü gaz tankerleri (sol sütun);
- Tank konteynerler, tank takas gövdeleri ve MEGC’ler (sağ sütun).
Bu hükümler şunlar için geçerlidir:
|
Sabit tanklar (tank araçları), sökülebilir
tanklar ve tüplü gaz tankerleri
|
Tank konteynerler, tank takas gövdeleri ve MEGC’ ları |
Gazlı, sıvı, toz halinde veya tanecikli maddelerin taşınması için kullanılan araçlar.
Bölüm 4.3.2, her sınıftan maddenin taşınmasına yönelik olarak kullanılabilen sabit tanklar (tank
araçları), sökülebilir tanklar, tank konteynerleri ve tank takas gövdeleri için geçerli olan hükümler ile
2. Sınıftan gazların taşınması amacıyla kullanılan tüplü gaz tankerleri ve MEGC'ler (çok elemanlı gaz
konteynerleri) için geçerli olan hükümlere yer vermektedi
Yapım, donanım, tip onayı, testler ve işaretlemeye ilişkin gereklilikler için bkz. Bölüm 6.8.
Bu Bölümün uygulanmasıyla ilişkili geçici önlemler için bkz:
1.6.3. | 1.6.4.
Tüm sınıflar için geçerli hükümler
Kullanım
ADR'ye tabi bir madde, sadece Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (12)’deki 4.3.3.1.1 ve 4.3.4.1.1
maddeleri uyarınca tank koduyla ilgili bir hüküm getirilmişse sabit tanklar (tank araçları), sökülebilir
tanklar, tüplü gaz tankerleri, tank konteynerleri, tank takas gövdeleri ve MEGC'lerde taşınabilir.
Gerekli tank, tüplü gaz tankeri ve MEGC tipi, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (12)’de kod şeklinde
verilmiştir. Burada görülen tanım kodları, belli bir sıraya göre harflerden yada rakamlardan
oluşmaktadır. Kodun dört parçasının okunmasına ilişkin açıklamalar 4.3.3.1.1 (taşınacak maddenin 2.
Sınıfa ait olduğu hallerde) ile 4.3.4.1.1’de (taşınacak maddenin Sınıf 1 ve Sınıf 3'ten 9'a kadar olduğu
hallerde)1 verilmiştir.
1 Sınıf 1,5.2 veya 7 kapsamındaki maddelerin taşınmasına yönelik tanklar için istisna yapılmıştır (bkz.4.3.4.1.3).
4.3.2.1.2 uyarınca gerekli olan tip, bu Bölümde yada Bölüm 6.8’de aksi öngörülmediği sürece, söz konusu tehlikeli madde için kabul edilebilir olan en az katı imalat zorunluluklarına karşılık gelmektedir. Daha yüksek asgari bir hesaplama basıncı yada dolum ve boşaltım ağızlarına veya emniyet vanalarına ilişkin daha katı zorunluluklar ön gören kodlara karşılık gelen tanklar da kullanılabilir.(bkz. Sınıf 2 için 4.3.3.1.1 ve Sınıf 3 ila 9 için bkz. 4.3.4.1.1).
Bazı maddeler için tanklar, tüplü gaz tankerleri yada MEGC'ler, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun
(13)’te öngörülen özel hükümler arasında yer alan ilave hükümlere tabidir.
Tanklar, tüplü gaz tankerleri ve MEGC’ler, 6.8.2.3.1 uyarınca taşınması onaylananlar haricindeki ve tank gövdesinin, sızdırmaz contaların, servis teçhizatının ve koruyucu kaplamaların imal edilmesinde kullanılan maddelerle temas halinde, tehlikeli ürünler yaratacak yada bu maddeleri belirgin ölçüde zayıflatacak şekilde tehlikeli bir reaksiyona (bkz. “tehlikeli reaksiyon”, 1.2.1) girebilecek maddelerle yüklenemez2.