Karayolunda Tehlikeli Madde
Tehlike tanımlama numaralarının anlamı
Tehlike tanımlama numaraları iki veya üç rakamdan oluşur. Genel olarak rakamlar aşağıdaki
tehlikeleri ifade eder:
2 Basınç veya kimyasal reaksiyondan kaynaklanan gaz emisyonu
3 Sıvıların (buharların) ve gazların ya da kendiliğinden ısınmalı sıvıların alevlenirliği
4 Katıların veya kendiliğinden ısınmalı katıların alevlenirliği
5 Yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) etki
6 Zehirleyicilik veya enfeksiyon riski
7 Radyoaktivite
8 Aşındırıcılık
9 Ani tehlikeli reaksiyon riski
NOT: No. 9’da yer alan ani tehlikeli reaksiyon riski, maddenin tabiatından dolayı önemli miktarda ısı
veya alevlenir ve/veya zehirli gazların salınması üzerine patlama, parçalanma veya polimerleşme
riskini içermektedir.
Bir rakamın iki kere yazılması, söz konusu tehlikenin daha yoğun olduğu anlamına gelmektedir.
Maddeyle ilişkilendirilen tehlikenin tek bir rakamla gösterilmesi yeterliyse, bu rakamın ardından sıfır
eklenir.
Şu rakam kombinasyonları ise özel bir anlama sahiptir: 22, 323, 333, 362, 382, 423, 44, 446,
462, 482, 539, 606, 623, 642, 823, 842, 90 ve 99, bkz. aşağıdaki 5.3.2.3.2.
Tehlike tanımlama numarasının önüne "X" harfinin gelmesi, maddenin su ile tehlikeli şekilde
tepkimeye gireceği anlamına gelir. Bu tür maddeler için su, yalnızca uzmanlar tarafından onay
verildiğinde kullanılabilir.
Sınıf 1’e ait maddeler için, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (3b)’ye uygun sınıflandırma kodu, tehlike
tanımlama numarası olarak kullanılacaktır. Bu sınıflandırma kod şunları içermektedir:
− 2.2.1.1.5 uyarınca tehlike bölümü numarası ve
− 2.2.1.1.6 uyarınca uyumluluk grubu harfi.
5.3.2.3.2 Bölüm 3.2, Tablo A Sütun (20)’de listelenen tehlike
tanımlama numaraları aşağıdaki
anlamlara sahiptir:
20 Asfiksant gaz veya ilave risk taşımayan gaz
22 Soğutularak sıvılaştırılmış gaz, asfiksant
223 Soğutularak sıvılaştırılmış gaz, alevlenir
225 Soğutularak sıvılaştırılmış gaz, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
23 Alevlenir gaz
238 Alevlenir aşındırıcı gaz
239 Alevlenir gaz, ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen
25 Yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) etki
26 Zehirleyici gaz
263 Zehirleyici gaz, alevlenir
265 Zehirleyici gaz, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
268 Zehirleyici gaz, aşındırıcı
28 Gaz,aşındırıcı
30 Alevlenir sıvı (23°C ile 60 °C (dahil) arasında parlama noktasına sahip)
veya
60 °C üzerinde parlama noktasına sahip alevlenir sıvı veya erimiş haldeki katı, parlama noktasına
eşit veya üzerinde bir sıcaklığa ısıtılmış veya kendiliğinden ısınmalı sıvı
323 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran yanıcı sıvı
X323 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran yanıcı sıvı 1
33 Oldukça alevlenir sıvı (parlama noktası 23°C'nin altında)
333 Piroforik sıvı
X333 Su ile tehlikeli tepkimeye giren piroforik sıvı 1
336 Oldukça alevlenir sıvı, zehirli
338 Oldukça alevlenir sıvı, aşındırıcı
X338 Oldukça alevlenir sıvı, aşındırıcı, su ile tehlikeli şekilde tepkimeye giren 1
339 Ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen oldukça alevlenir sıvı
36 Alevlenir sıvı (23°C ile 60 °C (dahil) arasında parlama noktasına sahip), biraz
zehirli, veya kendiliğinden ısınmalı sıvı, zehirli
362 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir sıvı, zehirli
X362 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir zehirli
sıvı 1
1 Su, uzmanların onayı olmadıkça kullanılamaz.
368 Alevlenir sıvı, zehirli, aşındırıcı
38 Alevlenir sıvı (23°C ile 60 °C (dahil) arasında parlama noktasına sahip), biraz
aşındırıcı, veya kendiliğinden ısınmalı sıvı, aşındırıcı
382 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir sıvı, aşındırıcı
X382 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir sıvı,
aşındırıcı 1
39 Ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen alevlenir sıvı
40 Alevlenir katı ya da kendiliğinden reaktif madde veya kendiliğinden ısınmalı
madde
423 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran katı veya suyla tepkimeye
giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir katı veya suyla tepkimeye giren, alevlenir
gazlar çıkaran kendiliğinden ısınmalı katı
X423 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran katı veya suyla tehlikeli
tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran alevlenir katı veya su ile tehlikeli tepkimeye giren,
alevlenir gazlar çıkaran kendiliğinden ısınmalı katı 1
43 Aniden alevlenir (piroforik) katı
X432 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran aniden alevlenir
(piroforik) katı1
44 Alevlenir katı, yükseltilmiş sıcaklıkta erimiş halde
446 Alevlenir katı, zehirli, yükseltilmiş sıcaklıkta erimiş halde
46 Alevlenir veya kendiliğinden ısınmalı katı, zehirli
462 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran zehirli katı X462 Su
ile tehlikeli tepkimeye giren, zehirli gazlar çıkaran katı1
48 Alevlenir veya kendiliğinden ısınmalı katı, aşındırıcı
482 Su ile tepkimeye giren, yanıcı gazlar çıkaran aşındırıcı katı
X482 Su ile tehlikeli tepkimeye giren, aşındırıcı (aşındırıcı) gazlar çıkaran katı 1
50 Yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) madde
539 Alevlenir organik peroksit
55 Kuvvetli yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) madde
556 Kuvvetli yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) madde, zehirli
558 Kuvvetli yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) madde, aşındırıcı
559 Kuvvetli yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı) madde, ani tehlikeli
tepkimeye neden olabilen
56 Yükseltgen madde (yangın yoğunlaştırıcı), zehirli
568 Yükseltgen madde (yangın yoğunlaştırıcı), zehirli, aşındırıcı
58 Yükseltgen madde (yangın yoğunlaştırıcı), aşındırıcı
59 Yükseltgen madde (yangın yoğunlaştırıcı), ani tehlikeli tepkimeye
neden olabilen
60 Zehirli veya biraz zehirli madde
606 Bulaşıcı madde
623 Su ile tepkimeye giren, yanıcı gazlar çıkaran zehirli sıvı
63 Zehirli madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60 °C arasında, sonraki
dahil)
638 Zehirli madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60 °C arasında,
sonraki dahil), aşındırıcı
639 Zehirli madde, alevlenir (parlama noktası en fazla 60 °C), ani tehlikeli
tepkimeye neden olabilir
64 Yanıcı veya kendiliğinden ısınmalı zehirli katı
642 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran zehirli katı
65 Zehirli madde, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
66 Oldukça zehirli madde
663 Oldukça zehirli madde, alevlenir (parlama noktası en fazla 60 °C)
664
Oldukça zehirli madde, alevlenir veya kendiliğinden ısınmalı
665 Oldukça zehirli madde, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
668
Oldukça zehirli madde, aşındırıcı
X668 Oldukça zehirli aşındırıcı madde, su ile tehlikeli tepkimeye giren1
669
Ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen oldukça zehirli katı
68 Zehirli madde, aşındırıcı
69 Ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen zehirli veya biraz zehirli madde
70 Radyoaktif malzeme
768 radyoaktif madde, toksik, korozif
78 Radyoaktif malzeme, aşındırıcı
1 Su, uzmanların onayı olmadıkça kullanılamaz.
80 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde
X80 Su ile tehlikeli tepkimeye giren aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde 1
823 Su ile tepkimeye giren, yanıcı gazlar çıkaran aşındırıcı sıvı
83 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60 °C
arasında, sonraki dahil)
X83 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60 °C
arasında, sonraki dahil), suyla tehlikeli tepkimeye girebilir1
839 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60
°C arası, sonraki dahil), ani tehlikeli tepkimeye neden olabilir
X839 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60
°C arası, sonraki dahil), ani tehlikeli tepkimeye neden olabilir ve suyla tehlikeli tepkimeye
girebilir 1
84 Aşındırıcı katı, alevlenir veya kendiliğinden ısınmalı
842 Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar çıkaran aşındırıcı katı
85 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
856 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
ve zehirli
86 Aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde, zehirli
88 Oldukça aşındırıcı madde
X88 Oldukça aşındırıcı madde, su ile tehlikeli tepkimeye giren1
883 Oldukça aşındırıcı madde, alevlenir (parlama noktası 23 °C ve 60 °C arasında,
884
Oldukça aşındırıcı katı, alevlenir veya kendiliğinden ısınmalı
885 Oldukça aşındırıcı madde, yükseltgen (yangın yoğunlaştırıcı)
886
Oldukça aşındırıcı madde, zehirli
X886 Oldukça aşındırıcı madde, zehirli, su ile tehlikeli tepkimeye giren 1
89 Ani tehlikeli tepkimeye yol açabilen aşındırıcı veya biraz aşındırıcı madde
90 Çevre için tehlikeli madde; diğer tehlikeli maddeler
99 Yüksek sıcaklıkta taşınan diğer tehlikeli madde.
Yükseltilmiş Sıcaklıkta Madde İşareti
100 oC veya üzerinde sıvı olarak yada 240 oC derecede veya üzerinde katı olarak taşınan veya taşımaya verilen bir madde içeren tank-araçların, tank-konteynerlerin, portatif tankların, özel araçların ya da konteynerlerin veya özel donanımlı araçların yada konteynerlerin her iki yanında ve aracın arka kısmında, ve konteynerlerin, tank – konteynerlerin ve portatif tankların her iki yanında ve her iki ucunda Şekil 5.3.3’te verilen işaret yer alacaktır.
1 Su, uzmanların onayı olmadıkça kullanılamaz.
İşaretleme eşkenar üçgen şeklinde olacaktır. İşaretin rengi kırmızı olacaktır. Kenarların minimum boyutu 250mm olacaktır. Boyutların verilmediği yerlerde, tüm özellikler burada gösterilenlere yakın oranda olacaktır.
(Rezerve Edilmiş)
(Rezerve Edilmiş)
Çevre için tehlikeli madde işareti
Başlık 5.3.1 hükümleri kapsamında bir levhanın iliştirilmesi gerekiyorsa, 2.2.9.1.10 kriterlerini karşılayan çevre için tehlikeli maddeler içeren konteynerler, MEGC’ler, tank-konteynerleri, portatif tanklar ve araçlar, 5.2.1.8.3’te gösterilen çevre için tehlikeli madde ile işaretlenmelidir.
Konteynerler, MEGC’ler, tank konteynerler ve portatif tanklar ile araçlar için “Çevreye zararlı madde işareti” 5.2.1.8.3 dâhilinde ve Şekil 5.2.1.8.3’te tanımlandığı gibi olacaktır; ancak minimum boyutlar 250 mm x 250 mm olacaktır. Levhalarla ilgili Bölüm 5.3.1’deki diğer hükümler gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra levhaya uygulanacaktır
Genel
DOKÜMANTASYON
Aksi belirtilmedikçe, ADR kapsamındaki madde taşımacılığında işbu Bölüm’de ön görülen
dokümanlar bulundurulacaktır.
NOT: Taşıma ünitelerinde taşınacak dokümanların listesi için, 8.1.2'ye bakın.
Elektronik bilgi işlem (EDP) ya da elektronik bilgi değişimi (EDI) tekniklerinin, kâğıt belgeleri
tamamlayıcı veya kâğıt belgelerin yerini alacak şekilde kullanımına müsaade edilmiştir; ancak
elektronik verilerin elde edilmesi, saklanması ve işlenmesinde kullanılan prosedürler, taşıma esnasında
kâğıt belgelere en azından eşdeğer olacak şekilde bilgilerin kanıtlayıcı değeri ve ulaşılabilirliğine
ilişkin yasal gereksinimleri karşılamalıdır.
Tehlikeli mal taşımacılığı bilgilerinin taşıcıya EDP veya EDI teknikleriyle verildiği durumlarda, malı
gönderen taraf bu bilgileri taşıyıcıya bilgilerin bu Bölüm’de istenen sıraya göre yer aldığı bir kağıt
evrak olarak ibraz edebilmelidir.