Karayolunda Tehlikeli Madde
Tadil edilmiş haliyle 1972 tarihli Güvenli Konteynerlere ilişkin Uluslararası Konvansiyon’da anılan
konteyner tanımını karşılayan portatif tanklar, Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım IV, Bölüm 41’de ön
görülen Dinamik, Uzunlamasına Darbe Testine her bir tasarımın temsili prototipi tabi tutularak
başarıyla kalifiye olduklarına karar verilmedikçe kullanılmayacaktır.
Her portatif tankın gövdesi ve teçhizat elemanları, ilk kez hizmete alınmadan önce (ilk
muayene ve test) ve ondan sonra da beş yılı aşmayacak aralıklarla (5 yıllık periyodik muayene
ve test) testlere tabi tutulacaktır; 5 yıllık periyodik muayene ve testler arasında bir periyodik muayene
ve test (2,5 yıllık periyodik muayene ve test) yürütülecektir. 2,5 yıllık periyodik muayene ve test,
belirlenen tarihten itibaren 3 ay içinde gerçekleştirilebilir.
6.7.2.19.7 uyarınca gerekli görüldüğünde, son muayene ve test tarihine bakılmaksızın, istisnai
bir muayene ve test yapılacaktır.
Portatif tanktaki ilk muayene ve test, tasarım karakteristiklerinin bir kontrolünü, portatif tankın
ve bağlantılarının taşınacak maddelerle ilgili olarak içeriden ve dışarıdan incelenmesini ve bir
basınç testini kapsayacaktır. Portatif tank hizmete alınmadan önce, bir sızdırmazlık testi ile tüm
hizmet teçhizatının tatmin edici bir şekilde çalışıp çalışmadığının kontrolü de yapılacaktır. Gövde ve
aksamları ayrı ayrı basınç testine tabi tutulduklarında, montajdan sonra birlikte bir sızdırmazlık testine
tabi tutulacaklardır.
5 yıllık periyodik muayene ve test, bir iç ve dış incelemeyi ve genel bir kural olarak, bir hidrolik
basınç testini içerecektir. Taşıma sırasında sıvılaşmayan, toksit veya aşındırıcı madde haricinde
sadece katı madde taşıyan tanker için, hidrolik test basıncı, yetkili otoritenin onayına tabi olmak üzere,
MAWP’nin 1.5.katı olan uygun bir basınç testi ile değiştirilebilir. Koruyucu kaplama, ısıl yalıtım ve
benzerleri sadece portatif tankın durumunun güvenilir bir biçimde değerlendirilmesine yetecek kadar
sökülecektir. Gövde ve teçhizatı ayrı ayrı basınç testine tabi tutulduklarında, montajdan sonra birlikte
bir sızdırmazlık testine tabi tutulacaklardır.
2,5 yıllık periyodik muayene ve test, asgari olarak portatif tank ve aksamlarının taşınacak
maddeler bakımından içeriden ve dışarıdan incelenmesini, bir sızdırmazlık testini ve tüm hizmet
teçhizatının tatmin edici bir şekilde çalışıp çalışmadığına ilişkin bir kontrolü kapsayacaktır. Koruyucu
kaplama, ısıl yalıtım ve benzerleri sadece portatif tankın durumunun güvenilir bir biçimde
değerlendirilmesine yetecek kadar sökülecektir. Tek bir maddenin taşınması amacına yönelik
portatif tanklarda, 2,5 yıllık periyodik muayene ve testinden feragat edilebilir veya yetkili
makam veya onun yetkili Mercii tarafından belirlenmiş başka test yöntemleri ya da muayene
prosedürleri ile değiştirilebilir.
Portatif tank, 6.7.2.19.2'de şart koşulduğu şekilde 2,5 yıllık veya 5 yıllık periyodik muayene ve
testin son geçerlilik tarihinden sonra doldurmaya veya taşımaya izin verilmez. Bununla birlikte, son
periyodik muayene ve testin son geçerlilik tarihinden önce doldurulmuş olan bir portatif tank, son
periyodik test veya muayenenin son geçerlilik tarihinden itibaren en fazla üç aylık bir süre boyunca
taşınabilir. Buna ilave olarak portatif tanklar aşağıdaki durumlarda son periyodik test veya muayenenin
son geçerlilik tarihinden sonra taşınabilir:
(a) Tekrar doldurma işleminden önce bir sonraki testin veya muayenenin yürütülmesi amacıyla,
boşaltımdan sonra fakat temizlemeden önce;
(b) Yetkili makam tarafından aksi onaylanmadıkça, tehlikeli malların veya atıkların düzgün şekilde
imha edilmesi veya geri dönüştürülmesi için geri gönderilmesine olanak tanımak
amacıyla, son periyodik testin veya muayenenin son geçerlilik tarihinden itibaren en fazla altı
ay boyunca. Bu muafiyete ilişkin bir atıf taşıma belgesinde yer almalıdır.
Portatif tankta hasarlı veya aşınmış alanlar veya sızıntı, ya da portatif tankın bütünlüğünü
etkileyebilecek bir kusur gözlemlendiğinde istisnai muayene ve testin yürütülmesi gerekir. İstisnai
muayene ve testin ölçüsü, portatif tanktaki hasar veya bozukluğun miktarına bağlıdır. Bu, en az
6.7.2.19.5 kapsamındaki 2,5 yıllık muayene ve test işlemini kapsayacaktır.
İç ve dış incelemeler aşağıdakileri temin etmelidir:
(a) Gövde, portatif tankı taşıma için güvensiz kılabilecek oyuklar, korozyon veya sürtünme
aşındırmaları, çöküntüler, biçim bozulması, kaynaklardaki bozukluklar veya sızıntılar dahil
diğer koşulları saptamak amacıyla muayene edilmiştir;
(b) Portatif tank dolum, boşaltım ve taşıma için güvensiz kılabilecek borular, valflar,
ısıtma/soğutma sistemi ve contalar, aşınmış alanlar, bozukluklar veya sızıntılar dahil diğer
koşulları saptamak amacıyla muayene edilmiştir;
(c) Adam giriş deliklerinin kapaklarını sıkıştırmaya yönelik cihazlar çalışmaktadır ve adam
giriş deliği kapaklarında veya contalarında sızıntı yoktur;
(d) Herhangi bir flanşlı bağlantıdaki veya boş flanştaki kayıp veya gevşek cıvatalar veya
somunlar değiştirilmiş veya sıkılaştırılmıştır;
(e) Hiçbir acil durum cihazında ve valfında korozyon, biçim bozulması ve normal çalışmalarını
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazları ve kendi
kendine kapanan durdurma valfları, doğru çalışıp çalışmadıklarının saptanması için
çalıştırılacaklardır;
(f) Varsa, astarlar (iç kaplama) astar üreticisi tarafından belirlenen kriterlere uygun olarak
muayene edilmiştir;
(g) Portatif tank üzerindeki gerekli işaretler okunaklı olup ilgili zorunluluklara uyum
göstermektedir ve
(h) Portatif tankı kaldırmada kullanılan iskelet, destekler ve düzenlemeler düzgün
durumdadır.
6.7.2.19.1, 6.7.2.19.3, 6.7.2.19.4, 6.7.2.19.5 ve 6.7.2.19.7'deki muayeneler ve testler, yetkili makam
veya onun yetkili mercii tarafından onaylanmış bir uzman tarafından veya onun gözetiminde
yapılacaktır. Basınç testi, muayene ve testin bir parçasıysa bu, portatif tankın veri levhasında
gösterilecek basınç test basıncıdır. Basınç altındayken, portatif tankın gövdesinde, borularında veya
teçhizat üzerinde herhangi bir sızıntının olup olmadığı kontrol edilecektir.
Gövde üzerindeki kesme, yakma ve kaynak işlemlerinin etkilendiği her durumda, bu işlemler
gövdenin yapımında kullanılan basınç araç kodu dikkate alınarak yetkili makam veya onun yetkili
merciinin onayına tabi olacaktır. Çalışma tamamlandıktan sonra özgün test basıncında bir basınç testi
yapılacaktır.
Herhangi bir güvensiz durum belirtisi ortaya çıktığında, bu düzeltilinceye ve test tekrarlanıp, testten
olumlu sonuç alınana kadar portatif tanklar hizmete geri alınmayacaktır.
İşaretleme
Her portatif tankta, muayene için kolayca görülebilen ve erişilebilir bir yere kalıcı olarak monte
edilmiş, aşınmaya dayanıklı bir metal levha bulunmalıdır. Portatif tank düzenlemelerine ilişkin
nedenlerle levha gövdeye kalıcı olarak monte edilmiyorsa, gövde en azından gerekli basınçlı kap kodu
bilgisiyle işaretlenmelidir. Asgari olarak aşağıda belirtilen bilgiler, damgalama veya eşdeğer başka bir
metot ile levha üzerine işaretlenmelidir:
(a) Tank sahibine ilişkin bilgiler
(i) Tank sahibinin tescil numarası;
(b) Üretim bilgileri
(i) Üretim ülkesi;
(ii) Üretim yılı;
(iii) Üreticinin adı veya işareti;
(iv) Üreticinin seri numarası;
(c) Onay bilgileri
(i) Birleşmiş Milletler ambalaj sembolü ; 
Bu sembol, bir ambalajın, portatif tankın veya MEGC’nin Bölüm 6.1, 6.2, 6.3,6.5,
6.6 veya 6.7’nin2
ilgili zorunluluklarına uygunluk gösterdiğini belgeleme amaçları
haricindeki bir amaç için kullanılmayacaktır.
(ii) Onay ülkesi;
(iii) Tasarım onayı için yetkili makam;
(iv) Tasarım onay numarası;
(v) Tasarım, alternatif düzenlemeler kapsamında onaylandıysa “AA” harfleri (bkz. 6.7.1.2);
(vi) Gövdenin tasarlandığı basınçlı kap kodu;
(d) Basınçlar
(i) MİÇB (bar ölçümü veya kPa ölçümü olarak)3;
(ii) Test basıncı (bar ölçümü veya kPa ölçümü olarak)3;
(iii) İlk basınç testi tarihi (ay ve yıl);
(iv) İlk basınçlı test gözetmeninin künyesi;
(v) Dış tasarım basıncı4
(bar ölçümü veya kPa ölçümü olarak)3;
(vi) Isıtma/soğutma sistemi için MİÇB (bar ölçümü veya kPa ölçümü olarak)3
(geçerli durumlarda);
(e) Sıcaklıklar
(i) Tasarım sıcaklığı aralığı (°C üzerinden)3;
(f) Malzemeler
(i) Gövde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart referansı (referansları);
(ii) Referans çelikte eşdeğer kalınlık (mm olarak)3;
(iii) Astar malzemesi (varsa);
(g) Kapasite
2
Bu sembol UN Model Düzenlemesi Bölüm 6.8’deki kurallara uygun diğer taşıma modları için
yetkilendirilmiş dökme yük konteynerleri belgelendirmekte de kullanılır.
3 Kullanılan birim belirtilecektir.
4 Bkz. 6.7.2.2.10.
(i) 20 °C’de tankın su kapasitesi (litre olarak)3;
Gövde, taşmayı önleyici levhalarla kapasitesi en fazla 7500 litre olan bölümlere ayrılmışsa bu
ibarenin ardından “S” sembolü gelecektir;
(ii) Her bir bölmenin 20 °C’deki su kapasitesi (litre olarak)3
(ilgili durumlarda, çok bölmeli tanklar
için).
Bölme, taşmayı önleyici levhalarla kapasitesi en fazla 7500 litre olan bölümlere ayrılmışsa bu
ibarenin ardından “S” sembolü gelecektir;
(h) Periyodik muayeneler ve testler
(i) Son yürütülen periyodik testin tipi (2,5 yıl, 5 yıl, istisnai test vb.);
(ii) Son yürütülen periyodik testin tarihi (ay ve yıl);
(iii) Son yürütülen periyodik testin test basıncı (bar ölçümü veya kPa ölçümü olarak)3 (geçerli
durumlarda);
(iv) Son testi yürüten veya gözetleyen yetkili merciinin künyesi.
Şekil 6.7.2.20.1: Tanımlayıcı levha işaretleme örneği
Aşağıdaki bilgiler, ya portatif tankın üzerine dayanıklı olarak işaretlenecek ya da portatif tank üzerine
sağlam bir şekilde tutturulan metal bir levha üzerine yazılacaktır:
Operatörün adı
İzin verilen maksimum brüt kütle (MİBK)............................. kg
Boş (dara) kütle.............................................. kg
4.2.5.2.6 uyarınca portatif tank talimatı
NOT: Taşınan maddelerin tanımlanması için, ayrıca bkz. Kısım 5.
Bir portatif tank açık denizlerde taşımak üzere tasarlanmış ve onaylanmışsa, "OFFSHORE
PORTABLE TANK (DENİZ ÖTESİ PORTATİF TANKI)" kelimeleri, tanımlama levhası üzerinde
yer almalıdır.