Karayolunda Tehlikeli Madde
Malzeme testi
Kullanılan reçinelerle ilgili olarak, EN ISO 527-5:2009’a veya EN ISO 527-4:1997’ye göre
kırılmadaki uzama ve ISO 75-1:2013’e göre ısıl eğilme sıcaklığı saptanacaktır.
Gövdeden kesilen parçalar üzerinde aşağıdaki özellikler saptanacaktır. Gövdeden parçaların
kesilerek alınması mümkün değilse, sadece paralel olarak üretilen örnekler kullanılabilecektir. Testten
önce, mevcut tüm astarlar kaldırılacaktır.
Testler şunları kapsayacaktır:
- Gövde cidarının ortasından ve kenarlarından alınan laminatların kalınlığı;
- Güçlendirme katmanlarının cam kütle içeriği ve kompozisyonu, yerleştirilmesi ve
düzenlenmesi;
- EN ISO 527-5:2009’a veya EN ISO 527-4:1997’ye göre gerilim yönlerindeki çekme
mukavemeti, kırılmadaki uzaması ve elastiklik modülü. Ayrıca ultrason yöntemiyle
reçinenin kırılmadaki uzaması belirlenecektir.
- EN ISO 14125:1998 + AC:2002 + A1:2011’e göre, asgari 50 mm genişliğine ve cidar
kalınlığının en az 20 katı kadar destek mesafesine sahip bir numune kullanılarak 1000 saatlik
bir süre boyunca yürütülen bükme sünmesi testi yoluyla saptanan bükme dayanımı ve sapma.
Ayrıca, sünme faktörü α ile eskime faktörü β de bu testle EN 978:1997’ye uygun şekilde
belirlenecektir.
Bağlantıların laminatlar arası kayma mukavemeti, EN ISO 14130:1997'ye göre temsili
örnekler üzerinde çekme testi yapılarak ölçülecektir.
Gövdenin taşınan maddelerle kimyasal olarak uyumluluğu, yetkili makamun onayı alınarak,
aşağıdaki yöntemlerden biriyle gösterilecektir. Bu gösterim, gövdenin kimyasal olarak bozulması,
maddenin kritik tepkimelerinin başlaması ve ikisinin arasındaki tehlikeli tepkimeler dahil
olmak üzere, gövde ve donanım malzemelerinin taşınmakta olan maddelerle uyumunun tüm yönlerini
ortaya koyacaktır.
- Gövdenin bozukluklarını belirlemek için, kaynaklı iç astarlar dahil gövdeden alınan temsili
örnekler, EN 61:1977'ye göre 50°C derecede 1000 saat süreyle kimyasal uyum testine tabi
tutulacaktır. Kullanılmamış bir örnekle karşılaştırıldığında, EN 978:1997'ye göre yapılan
bükme testi ile ölçülen dayanıklılık kaybı ve elastiklik modülü, %25'i aşmayacaktır.
Tabakaların ve astarların ayrılması, pürüzlülük, çatlaklar, kabarcıklar, oyuklaşma etkileri kabul
edilemez.
- Söz konusu doldurulan maddelerin verilen sıcaklıklar, süreler ve ilgili diğer hizmet
koşullarında gövde malzemeleriyle uyumluluğu konusundaki olumlu deneyimlerin kabul
edilmiş ve belgelenmiş verileri.
- Konuyla ilgili olarak yayınlanmış ve yetkili makam tarafından kabul edilebilir olan
literatürde, standartlarda veya diğer kaynaklarda bulunan teknik veriler.
Tip testi
Temsili bir tank aşağıda belirtildiği şekilde testlere tabi tutulacaktır. Bu amaçla gerektiğinde hizmet
teçhizatı başka teçhizat parçalarıyla değiştirilebilir.
Prototip, tasarım tipi özelliklerinin ve uygunluğun test edilmesi amacıyla muayene edilecektir. Bu,
içeriden ve dışardan gözle muayeneyi ve ana boyutların ölçümünü içerecektir.
Tasarım hesabına göre karşılaştırma gerektiren her yerde gerilim ölçme cihazlarıyla
donatılmış prototip, aşağıdaki yüklere tabi tutulacak ve gerilimler kaydedilecektir:
- Azami doldurma derecesine kadar suyla doldurulmuş iken. Ölçümleme sonuçları,
6.9.2.5'e göre tasarım hesaplamasının ayarlanmasında kullanılacaktır;
- Azami doldurma derecesine kadar suyla doldurulmuş ve, prototip araca bağlıyken sürüş
ve frenleme egzersizleri yoluyla her üç yönde hızlandırmalara tabi tutulmuş iken. 6.9.2.6'daki
tasarım hesabıyla karşılaştırmak için kaydedilen gerilimler, 6.8.2.1.2'ye göre gerekli
ivmelerin bölümüne göre dış değerlendirmeye tabi tutulacak ve ölçülecektir;
- Suyla doldurulmuş ve belirlenen test basıncına tabi tutulmuş iken. Bu yük altında gövde
görünen hiçbir hasar veya sızıntı göstermemelidir.
Prototip EN 976-1:1997, No. 6.6'ya göre top düşürme testine tabi tutulacaktır. Tankta içeriden veya
dışarıdan görünen hiçbir hasar oluşmamalıdır.
Prototip, hizmet ve yapısal teçhizatı donatılmış ve maksimum kapasitesinin %80’ine kadar suyla
doldurulmuş şekilde, açık ısıtıcı yağ havuzundaki bir yangın veya benzer etkiye sahip başka tipte bir
yangının neden olduğu tam bir yangın girdabına 30 dakika boyunca maruz bırakılacaktır. Havuzun
boyutları tankın boyutlarından her yönden 50 cm fazla olacak ve yakıt seviyesi ile tank arasında
50 cm ila 80 cm arasında bir mesafe bulunacaktır. Tankın sıvı seviyesinin altında kalan ve açıklıkları
ile kapakları içeren diğer bölümü, damlayan yerler hariç, sızdırmazlığını koruyacaktır.
Tip onayı
Yetkili makam veya yetkili makamun atadığı bir merci, her yeni tank tipi için; tasarımın
amaçlanan kullanım için uygun olduğunu ve bu bölümdeki yapım ve donanım zorunlulukları ile
taşınan maddeler için geçerli özel hükümleri karşıladığını belirten bir onay düzenleyecektir.
Onay, tüm malzeme ve prototip test sonuçları ile bunların tasarım hesaplarıyla
karşılaştırmaları da dahil, hesaplamaya ve test raporuna dayanacak; tasarım tipi özellikleri ile kalite
denetim programından söz edilecektir.
Onay, gövde ile uyumluluğu sağlanan maddeler veya madde gruplarını kapsayacaktır.
Bunların kimyasal adları veya tekabül eden ortak giriş kodu (bkz. 2.1.1.2) ile sınıfları ve
sınıflandırma kodları gösterilecektir.
Onay, bunlara ek olarak, onaylanmış tasarım tipine göre üretilmiş her tank için belirlenen tasarım
ve eşik değerleri (yaşam ömrü, hizmet sıcaklığı aralığı, çalışma ve test basınçları, malzeme verileri
gibi) ile üretimi, testi, tip onayı, işaretlenmesi ve kullanımı için alınması gerekli önlemleri
kapsayacaktır.