Karayolunda Tehlikeli Madde
Güvenlik danışmanı
Her işletme, tehlikeli malların karayolu ile taşıması, bununla ilgili olarak ambalajlanması, yüklenmesi ve
doldurma ile boşaltma işlemlerinde kişilerin, mülklerin ve çevrenin korunması için riskleri azaltma
konusunda yardımdan sorumlu olarak bir ya da daha fazla güvenlik danışmanı atar.
Anlaşmaya Taraf Ülkelerin yetkili makamları bu zorunlulukların aşağıdaki işletmelere uygulanmamasını
öngörebilir:
(a) Her taşıma ünitesinde 1.1.3.6, 1.7.1.4 ve Bölüm 3.3, 3.4 ve 3.5'te belirtilenden daha küçük
miktarlarla faaliyet gösteren işletmeler veya
(b) Asıl veya ikincil faaliyetleri tehlikeli malların taşınması ya da ambalajlama, doldurma, yükleme
ve boşaltma ile ilgili olmayan, ancak bazen çok az tehlike veya bulaşma riski içeren tehlikeli
malların yurtiçinde taşınması ya da ambalajlama, doldurma, yükleme veya boşaltma işlemleri
olan işletmeler.
Danışmanın asıl görevi, işletme yöneticisinin sorumluluğu altında, söz konusu işletmenin ilgili faaliyet
limitleri dahilinde uygun araçlarla ve aksiyonlarla, bu faaliyetlerin geçerli zorunluluklara göre ve en güvenli
yolla yürütülmesine yardımcı olmaktır.
İşletme içerisindeki faaliyetler bakımından, bir danışmanın belirli görevleri şunlardır:
- Tehlikeli malların taşınması hususundaki zorunluluklara uygunluğun izlenmesi;
- Tehlikeli malların taşınması hususunda işletmeye öneriler sunulması;
- Tehlikeli malların taşınması kapsamındaki işletme faaliyetleri konusunda işletme yönetimine,
yoksa yerel bir kamu kurumuna yıllık rapor hazırlanması. Bu gibi yıllık raporlar beş yıl süreyle
saklanır ve talep üzerine ulusal makamlara ibraz edilir.
Danışmanın görevleri, aynı zamanda işletme ile ilgili aşağıdaki uygulamaların ve yöntemlerin kontrolünü
de içerir;
- Taşınan tehlikeli malların tanımlanmasını düzenleyen zorunluluklara uygunluk prosedürleri;
- Taşıma araçları satın alınırken, işletmenin taşınan tehlikeli mallara ilişkin özel zorunlulukları
dikkate alıp almadığı;
- Tehlikeli malların taşıma, ambalajlama, doldurma, yükleme ve boşaltımında kullanılan
donanımların kontrol prosedürleri;
- Mevzuatta yapılan değişiklikler dahil olmak üzere, işletme çalışanlarının uygun şekilde eğitimi
ve bu eğitimin kayıtlarının saklanması;
- Tehlikeli malların taşınması, ambalajlama, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında
bir kaza ya da güvenliği etkileyecek bir olay meydana gelmesi durumunda uygun acil durum
prosedürlerinin uygulanması;
- Tehlikeli malların taşınması, ambalajlama, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında
meydana gelen ciddi kazalar, olaylar ya da ciddi ihlaller konusunda araştırma yapılması ve
gerektiğinde rapor hazırlanması;
- Kazaların, olayların ya da ciddi ihlallerin tekrar oluşmasına karşı gerekli önlemlerin
uygulanması;
- Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve kullanımına ilişkin olarak tehlikeli
malların taşınmasıyla ilgili yasal kuralların ve özel gereksinimlerin ne ölçüde dikkate alındığı;
- Tehlikeli malların taşınması, ambalajlama, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan
çalışanların operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında detaylı bilgiye sahip olduklarının
doğrulanması;
- Tehlikeli malların taşınması, ambalajlama, doldurma, yüklenmesi veya boşaltılmasında yer alan
risklere karşı daha hazırlıklı olmak için önlemler alınması;
- Taşıma sırasında bulunması gereken belgelerin ve güvenlik donanımların, nakil vasıtasında
bulunduğunu temin etmeye yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması ve bu belge ve
donanımların düzenlemelere uygunluğu;
- Ambalajlama, doldurma, yükleme ve boşaltma işlemlerini düzenleyen zorunluluklara
uygunluğun temin edilmesine yönelik doğrulama prosedürlerinin uygulanması;
- 1.10.3.2'de belirtilen güvenlik planının bulunması.
Danışman, danışmanın görevlerini yerine getirebilecek yeteneğe sahip olması şartıyla, işletme yöneticisi,
işletmede başka görevlere sahip bir kimse ya da işletmede doğrudan bir çalışan olarak yer almayan bir
kimse olabilir.
İlgili her işletme, talep üzerine, Anlaşmaya Taraf Ülkelerin yetkili makamlarına ya da bu amaçla belirlenen
kurumlara, danışmanlarının künyesi hakkında bilgi verir.
Söz konusu işletmede taşıma, ambalajlama, doldurma, yükleme veya boşaltma sırasında meydana gelen bir
kazanın, cana, mala ya da çevreye etki etmesi ya da zarar vermesi durumunda danışman, kaza hakkında
bilgi toplayarak işletme yönetimine ya da bir kamu kurumuna bir kaza raporu vermelidir. Bu rapor
uluslararası ya da ulusal düzenlemeler kapsamında talep edilmesi halinde işletme yönetimi tarafından
yazılması gereken raporun yerini tutmaz.
Danışman karayoluyla taşıma için geçerli olan bir mesleki eğitim sertifikasına sahip olmalıdır. Bu sertifika
yetkili makam ya da her bir Anlaşmaya Taraf Ülkenin bu amaç için oluşturduğu bir kurum tarafından
hazırlanacaktır.
Adayın bir sertifikaya sahip olmak için, bir eğitimden geçerek Anlaşmaya Taraf Ülkenin yetkili makamı
tarafından onaylanan bir sınavı geçmesi gerekir.
Eğitimin temel amacı; adayları, tehlikeli malların taşınması konusundaki riskler ve taşıma, ambalajlama,
doldurma, yükleme veya boşaltma işleminin türüne bağlı olarak geçerli olan, yasalar, yönetmelikler ve idari
hükümler ile 1.8.3.3'te sıralanan görevler hakkında yeterli düzeyde bilgilendirmektir.
Test yetkili makam ya da yetkili makamın oluşturduğu bir test kurumu tarafından organize edilir. Test
kurumu, eğitim sağlayan bir kuruluş olamaz.
Test kurumu, yazılı olarak belirlenmelidir. Bu onay kısıtlı süreye sahip olabilir ve aşağıda sıralanan
kriterleri temel alabilir:
- test kurumunun yetkinliği;
- gerektiğinde, eğer yapılacaksa 1.8.3.12.5 uyarınca elektronik sınavların altyapısı ve
düzenlenmesi dahil olmak üzere sınav kurumunun önerdiği sınav türünün şartnamesi.
- Sınavların tarafsızlığını sağlamak için alınan önlemler;
- güvenlik danışmanlarını istihdam eden gerçek veya tüzel kişilerin test kurumuyla bağının
olmaması.
Sınavın amacı; alt başlık 1.8.3.7'de anlatılan sertifikanın amaçları bakımından adayların, güvenlik
danışmanının 1.8.3.3'te listelenen görevleri yerine getirmeleri için yeterli bilgiye sahip olup olmadıklarını
belirlemek olup, bunun yanında en az aşağıdaki konuları kapsamalıdır:
(a) Tehlikeli malları içeren bir kazanın yol açabileceği sonuçlar hakkında bilgi ve kazaların başlıca
nedenleri hakkında bilgi;
(b) Ulusal yasa zorunlulukları, uluslararası konvansiyonlar ve anlaşmalar hakkında önemli
hususlar:
- tehlikeli malların sınıflandırılması (çözeltileri ve karışımları sınıflandırma prosedürü,
madde listesinin yapısı, tehlikeli mal sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri,
taşınan tehlikeli malların yapısı, tehlikeli malların fiziksel, kimyasal ve zehirlilik
özellikleri);
- genel ambalajlama hükümleri, tanklar ve tank konteyner hükümleri (tip, kod,
etiketleme, yapım, ilk ve periyodik muayene ve test);
- işaretleme, etiketleme, levha takma ve turuncu renkli plaka işaretlemesi (ambalajların
işaretlenip etiketlenmesi, levhaların ve turuncu renkli plakaların yerleştirilmesi ve
kaldırılması);
- taşıma belgelerindeki bilgiler (bilgi gereklidir);
- sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki sınırlandırmalar (tam yük, dökme yük taşıma, orta
boy dökme yük konteynerlerinde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit ya da
sökülebilir tanklarda taşıma;)
- yolcuların taşınması;
- karışık yüklemede alınacak tedbirler ve uygulanacak yasaklar;
- malların ayrılması;
- taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri;
- elleçleme ve istifleme (ambalajlama, doldurma, yükleme ve boşaltma-doldurma
oranları, istifleme ve ayırma);
- ambalajlama, doldurma, yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme
ve/veya gazdan arındırma;
- ekipler, mesleki eğitim;
- araç belgeleri, (taşıma belgeleri, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim
sertifikası, eğer varsa istisnaların kopyaları, diğer belgeler);
- yazılı talimatlar (talimatların ve ekip koruma donanımların uygulanması);
- gözetim gereklilikleri (park etme);
- trafik yönetmelikleri ve kısıtlamaları;
- kirleticilerin kazara sızıntıları ya da operasyonel boşaltmalar;
- taşıma donanımları ile ilgili zorunluluklar.
Sınavlar
Sınav yazılı testten oluşur ve sözlü bir mülakat da eklenebilir.
Her sınav, yetkili makam ya da yetkili makamın belirlediği sınav organı tarafından gözetlenir. Her türlü
manipülasyon ve aldatma mümkün olduğunca bertaraf edilecektir. Adayın kimliğinin doğruluğu
kanıtlanacaktır. Uluslararası veya ulusal yönetmelikler haricinde belgelerin yazılı testte kullanılması
yasaktır. Tüm sınav belgeleri kaydedilecek ve çıktı olarak veya elektronik dosya olarak saklanacaktır.