Karayolunda Tehlikeli Madde
Sınıf 8 Aşındırıcı maddeler
Kriterler
Sınıf 8 başlığı, temas halinde cildin veya mukoza zarlarının epitel dokularına kimyasal etki ile zarar veren
veya sızıntı olması halinde diğer maddelere veya taşıma araçlarında hasar veya imhaya yol açan maddeler
içeren maddeleri ve nesneleri kapsar. Ayrıcı bu sınıf yalnızca suyun varlığında aşındırıcı sıvı oluşturan veya
havanın doğal neminin varlığında aşındırıcı buhar veya sis üreten diğer maddeleri de kapsar.
Sınıf 8 maddeleri ve nesneleri aşağıdaki şekilde alt gruplara ayrılır:
C1-C11 Aşındırıcı maddeler, ikincil riski olmayan ve bu maddeleri içeren nesneler:
C1-C4 Asitli maddeler:
C1 İnorganik, sıvı;
C2 İnorganik, katı;
C3 Organik, sıvı;
C4 Organik, katı;
C5-C8 Bazik maddeler:
C5 İnorganik, sıvı;
C6 İnorganik, katı;
C7 Organik, sıvı;
C8 Organik, katı;
C9-C10 Diğer aşındırıcı maddeler:
C9 Sıvı;
C10 Katı;
C11 Nesneler;
CF Aşındırıcı maddeler, alevlenebilir:
CF1 Sıvı;
CF2 Katı;
CS Aşındırıcı maddeler, kendiliğinden ısınan:
CS1 Sıvı;
CS2 Katı;
CW Aşındırıcı maddeler, su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkartan:
CW1 Sıvı;
CW2 Katı;
CO Aşındırıcı maddeler, yükseltgen:
CO1 Sıvı;
CO2 Katı;
CT Aşındırıcı maddeler, zehirli ve bu maddeleri içeren nesneler:
CT1 Sıvı;
CT2 Katı;
CT3 Nesneler;
CFT Aşındırıcı maddeler, alevlenebilir, sıvı, zehirli;
COT Aşındırıcı maddeler, yükseltgen, zehirli.
Sınıflandırma ve ambalajlama gruplarının atanması
Sınıf 8'deki maddeler taşıma için mevcut tehlike derecelerine göre aşağıdaki şekilde üç ambalajlama
grubunda sınıflandırılır:
Ambalajlama grubu I: Yüksek derecede aşındırıcı maddeler
Ambalajlama grubu II: Aşındırıcı maddeler
Ambalajlama grubu III: Az derecede aşındırıcı maddeler
Sınıf 8 altında sınıflandırılan maddeler ve nesneler, Bölüm 3.2 Tablo A'da listelenmiştir. Maddelerin
ambalajlama gruplarından I, II ve III gruplarına dağılımı, solunum riski (bkz. 2.2.8.1.5) ve su ile tepkimeye
girme özelliği gibi ek unsurları (tehlikeli bozunma ürünlerinin oluşması dahil) göz önünde bulundurularak
deneyime dayanarak yapılır.
Sınıf 8'in kriterlerine uyan, ambalajlama grubu I'e giren tozların ve sislerin solunma yoluyla zehirleme
özelliğine sahip (LC50), ancak yalnızca ambalajlama grubu III veya daha düşük gruba ayrılan yutma veya
deri yoluyla zehirleme özelliğine sahip bir madde veya müstahzar Sınıf 8'e atanır.
Bölüm 3.2 Tablo A'da ismen belirtilmeyen maddeler, karışımlar da dahil alt başlık 2.2.8.3'teki ilgili kayda
ve aşağıdaki (a) ila (c) şıklarındaki kriterlere uygun olarak, insan derisinin tüm kalınlığını tahrip edecek
temas süresi uzunluğu temelinde, ilgili ambalajlama grubuna ayrılabilir.
İnsan derisinin tüm kalınlığını tahrip edemeyeceğine karar verilen sıvıların ve taşıma sırasında sıvı hale
gelen katıların, yine de belirli metal yüzeylerde aşınmaya neden olma potansiyeli olduğu düşünülür.
Ambalajlama gruplarına atanırken kaza eseri temas durumlarına dair deneyimler göz önüne alınır. İnsan
deneyimin bulunmadığı hallerde, gruplandırma OECD Test Kılavuzu 4045 veya 4356 uyarınca yapılan
testlerden elde edilen veriler esas alınarak yapılır. OECD Test Kılavuzu 4307 veya 4318 uyarınca aşındırıcı
olmadığı belirlenen bir maddenin, ADR amaçları uyarınca daha fazla teste gerek olmadan deriyi aşındırıcı
özelliği olmadığı düşünülebilir.
(a) Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının, 3 dakikalık veya daha az temas süresinin ardından 60
dakikaya kadar olan bir gözlem süresi içinde yok olmasına neden olan maddeler, ambalajlama
grubu I'e atanır.
(b) Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının, 3 dakikadan fazla fakat 60 dakikadan fazla olmayan
bir temas süresinin ardından 14 günlük bir gözlem süresi içinde yok olmasına neden olan
maddeler, ambalajlama grubu II'ye atanır;
(c) Aşağıdaki maddeler ambalajlama grubu III'e atanır:
- sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının, 60 dakikadan fazla fakat 4 saatten fazla
olmayan bir maruziyet süresinden itibaren 14 güne kadar olan bir gözlem süresi içinde
yok olmasına neden olan maddeler veya
- Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının yok olmasına neden olmadığına karar verilen
ancak çelik veya alüminyum yüzeylerde, her iki malzemede yapılan testler sonucunda
55 °C'lik test sıcaklığında yılda 6,25 mm'yi geçen bir aşınma hızı gösteren maddeler.
Çeliğin test edilmesi amacıyla, tip S235JR+CR (1.0037 resp. St 37-2), S275J2G3+CR
(1.0144 resp. St 44-3), ISO 3574, Birleştirilmiş Numaralandırma Sistemi (UNS)
G10200 veya SAE 1020 ve alüminyumun test edilmesi amacıyla, kaplanmamış, tip
7075- T6 veya AZ5GU-T6 kullanılır.
Kabul edilebilir bir test, Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, Başlık 37'de
belirtilmiştir.
NOT: Çelik veya alüminyum üzerindeki ilk test, test edilen yüzeyin aşındırıcı
olduğunu gösterirse, diğer malzemelerle ilgili testlere gerek yoktur.
Tablo 2.2.8.1.6: 2.2.8.1.6 içindeki kriterleri özetleyen tablo
|
Ambalajlama Grubu |
Temas Süresi |
Gözlem Periyodu |
Etki |
|
I |
≤ 3 dak. |
≤ 60 dak. |
Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının yok olması |
|
II |
> 3 dak. ≤ 1 sa. |
≤ 14 gün |
Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının yok olması |
|
III |
> 1 sa. ≤ 4 sa. |
≤ 14 gün |
Sağlam deri dokusunun tüm kalınlığının yok olması |
|
III |
- |
- |
Çelik veya alüminyum yüzeylerde, her iki malzemede yapılan testler sonucunda 55 °C'lik test sıcaklığında yılda 6,25 mm'yi geçen bir aşınma hızı |
_____________________
5 Kimyasalların test edilmesi için OECD Kılavuzu, No 404 "Akut Dermal Tahriş/Aşınma" (2002).
6 Kimyasalların test edilmesi için OECD Kılavuzu, No. 435 "Cilt Aşınması için İn Vitro Bariyer Membran Test
Yöntemi" 2006.
7 Kimyasalların test edilmesi için OECD Kılavuzu, No. 430 "In Vitro Deri Aşınması: Transkütanöz Elektrik Direnci
Testi (TER)" 2004.
8 Kimyasalların test edilmesi için OECD Kılavuzu, No. 431 "In Vitro Deri Aşınması: İnsan Derisi Modeli Testi"
2004.
Ek katkılar sonucu Sınıf 8 maddeleri, Bölüm 3.2 Tablo A'da ismen belirtilen maddelerin ait oldukları risk
kategorilerinden farklı kategorilere girdikleri takdirde, bu karışımlar ve çözeltiler, asıl tehlike derecelerine
göre ait oldukları kayıtlara atanır.
NOT: Çözeltilerin ve karışımların (müstahzarlar ve atıklar gibi) sınıflandırılması için, ayrıca, bkz. 2.1.3.
Paragraf 2.2.8.1.6'da belirtilen kriterler temelinde, ismen belirtilen bir çözeltinin veya karışımın veya ismen
belirtilen bir madde içeren karışımın yapısının, bu Sınıfın hükümlerine tabi olup olmadığı belirlenebilir.
1272 /20083 Nolu Yönetmelik (EC) uyarınca cildi veya metali aşındırıcı olarak sınıflandırılmayan 1.
kategori maddeler, çözeltiler ve karışımlar Sınıf 8'e ait olmayan maddeler olarak düşünülebilir.
NOT: UN Model Yönetmelikleri'nde listelenen UN No. 1910 kalsiyum oksit ve UN No. 2812 sodyum
aluminat ADR hükümlerine tabi değildir.
Taşıma için kabul edilmeyen maddeler
Sınıf 8'teki kimyasal açıdan kararsız maddeler, taşıma sırasındaki normal koşullarda tehlikeli bozunma ve
polimerizasyon olasılığını engelleyecek gerekli önlemlerin alındığı durumlar dışında taşıma için kabul
edilmez. Polimerizasyonu önlemeye yönelik tedbirler için, bkz. Bölüm 3.3, özel hüküm 386. Bu amaçla,
tanklarda ve kaplarda bu tepkimelere yol açabilecek maddelerin bulunmamasına dikkat edilmelidir.
Aşağıdaki maddeler taşıma için kabul edilmez:
- UN No. 1798 NİTROHİDROKLORİK ASİT;
- kullanılmış sülfürik asidin kimyasal olarak kararsız karışımları;
- nitratlayıcı asitlerin kimyasal olarak kararsız karışımları veya nitratsızlaştırılmamış sülfürik asit
ile nitrik asit kalıntılarının karışımları;
- Kütlece %72'den fazla saf asitli perklorik asit sulu çözeltisi veya su dışındaki herhangi bir sıvı
ile perklorik asit karışımları.
_____________________
3 Maddelerin ve karışımların sınıflandırılması, etiketlenmesi ve ambalajlanması ile ilgili olan ve 67/548/EEC ve
1999/45/EC Direktifini tadil ve iptal eden ve 1907/2006 Nolu (EC) Yönetmeliğini tadil eden ve L 353 sayılı, 31 Aralık 2008
tarihli Avrupa Birliği Resmi Gazetesi'nde sayfa 1-1355'te yayımlanan Avrupa Parlamentosu'nun ve Konseyi'nin
1272/2008/EC sayılı ve 16 Aralık 2008 tarihli Yönetmeliği.
Toplu kayıtların listesi
Aşındırıcı maddeler, ikincil riski olmayan ve bu maddeleri içeren nesneler
_____________________
a ADR hükümlerine tabi olmayan katı ve aşındırıcı sıvı karışımları, maddenin yüklendiği anda veya ambalaj, konteyner veya
taşıma ünitesi kapanırken görünür durumda serbest sıvı bulunmaması şartıyla, Sınıf 8'in sınıflandırma kriterlerine tabi
olmadan UN No. 3244 kapsamında taşınabilir. Her ambalaj, Ambalajlama grubu II düzeyinde bir sızdırmazlık testinden
geçmiş olan bir tasarım tipine ait olmalıdır.
b Su veya nemli hava ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkartan klorosilanlar, Sınıf 4.3 maddeleridir.
c Baskın olarak zehirli özellikler taşıyan kloroformatlar, Sınıf 6.1 maddeleridir.
d 2.2.61.1.4 ila 2.2.61.1.9'da tanımlandığı üzere soluma ile yüksek derecede zehirli özelliğe sahip olan aşındırıcı
maddeler, Sınıf 6.1 maddeleridir.
e UN No. 2505 AMONYUM FLORÜR, UN No. 1812 POTASYUM FLORÜR, KATI, UN No. 1690 SODYUM
FLORÜR, UN No. 2674 SODYUM FLOROSİLİKAT ve UN No. 2856 FLOROSİLİKATLAR, B.B.B., UN No. 3415