Karayolunda Tehlikeli Madde
En ciddi sınıflandırma kategorilerinde (Kronik 1 ve Akut 1) sınıflandırılan karışımların konsantrasyonu
Test edilen bir karışım Kronik 1 ve/veya Akut 1 olarak sınıflandırılırsa ve karışımın Kronik 1 ve/veya Akut
1 olarak sınıflandırılan bileşenleri daha fazla yoğunlaştırılırsa, daha fazla yoğunlaştırılmış olan test
edilmemiş karışım, ek teste gerek olmadan test edilmiş özgün karışım ile aynı sınıflandırma kategorisinde
sınıflandırılır.
Bir zehirlilik kategorisi içinde ara kestirim
Aynı bileşenlere sahip üç karışım (A, B ve C) için, A ve B karışımlarının test edildiği ve aynı zehirlilik
kategorisinde olduğu durumlarda ve test edilmeyen C karışımının A ve B karışımları ile aynı zehirli aktif
bileşenlere sahip olduğu, ancak A ve B karışımlarındaki konsantrasyonlara aracılık eden zehirli aktif bileşe
konsantrasyonlarına sahip olduğu durumlarda, C karışımının A ve B ile aynı kategoride olduğu varsayılır.
Büyük ölçüde benzer karışımlar
Aşağıdakiler dikkate alınarak:
(a) İki karışım:
(i) A + B;
(ii) C + B;
(b) B bileşeninin konsantrasyonu, her iki karışımda da aynıdır;
(c) (i) karışımındaki A bileşeninin konsantrasyonu (ii) karışımındaki C bileşenininkiyle aynıdır;
(d) A ve C ile ilgili su ortamına ilişkin tehlikelere dair veriler mevcuttur ve büyük ölçüde birbirine
eşdeğerdir, yani A ve C aynı tehlike kategorisindedir ve B'nin su ortamına ilişkin zehirliliğini
etkilemeleri beklenmez.
(i) veya (ii) karışımı test verilerine göre sınıflandırılmışsa, diğer karışım aynı tehlike kategorisine atanabilir.
Karışımın tüm bileşenleri veya yalnızca birkaç bileşeni için zehirlilik verileri mevcut olduğunda karışımların sınıflandırılması
Karışımın sınıflandırılması, sınıflandırılan bileşenlerinin konsantrasyonlarının toplamına dayanır. "Akut"
veya "Kronik" olarak sınıflandırılan bileşenlerin yüzdesi, toplama yönteminde doğrudan kullanılır. Toplama
yönteminin ayrıntıları 2.2.9.1.10.4.6.1 ila 2.2.9.1.10.4.6.4 arasında verilmiştir.
Karışımlar, sınıflandırılan (Akut 1 ve/veya Kronik 1, 2 olarak) iki bileşenin kombinasyonundan veya yeterli
zehirlilik test verilerinin mevcut olduğu bileşenlerden oluşabilir. Karışımdaki birden fazla bileşen için
yeterli zehirlilik verileri mevcut ise, bu bileşenlerin birleşik zehirliliği, zehirlilik verilerinin niteliğine bağlı
olarak aşağıdaki toplanabilirlik formülleri (a)'yı veya (b) kullanılarak hesaplanır.
(a) Akut su zehirliliğine bağlı olarak:
bu denklemde:
Ci = i bileşeninin konsantrasyonu (kütle yüzdesi);
L(E)C50i = i bileşeni (mg/l) için LC50 ya da EC50;
N = Bileşenlerin sayısı ve i 1 ila n arasındadır;
L(E)C50m = Karışımın test verisi olan kısmının L(E)C50 değeri;
Hesaplanan zehirlilik, karışımın bu parçasını daha sonra toplama yöntemini uygularken
kullanılan akut tehlike kategorisine atamak için kullanılır.
(b) Kronik su zehirliliğine bağlı olarak:
bu denklemde:
Ci = Hızlı bozunabilir bileşenleri kapsayan i bileşenin konsantrasyonu (kütle
yüzdesi);
Cj = Hızlı bozunabilir olmayan bileşenleri kapsayan j bileşenin konsantrasyonu
(kütle yüzdesi);
NOECi = Hızlı bozunabilir bileşenlerini kapsayan i bileşeni için NOEC (veya kronik
zehirlilik için bilinen diğer önlemler), mg/l cinsinden;
NOECj = Hızlı bozunabilir olmayan bileşenlerini kapsayan j bileşeni için NOEC
(veya kronik zehirlilik için bilinen diğer önlemler), mg/l cinsinden;
n = Bileşenlerin sayısı, i ve j 1 ila n arasındadır;
EqNOECm = karışımın test verisi olan kısmının eşdeğer NOEC değeri;
Böylece, eşdeğer zehirlilik, hızlı bozunabilir olmayan maddelerin hızlı bozunabilir maddelerden
daha "ciddi" tehlike seviyesinde sınıflandırıldığını gösterir.
Hesaplanan eşdeğer zehirlilik, hızlı bozunabilir maddelere ilişkin kriterler (Tablo 2.2.9.1.10.3.1
(b) (ii)) uyarınca, karışımın daha sonra toplama yöntemini uygularken kullanılan bu parçasına
bir uzun süreli tehlike kategorisi atamak için kullanılır.
Karışımın bir kısmı için toplanabilirlik formülünü uygularken, aynı taksonomik grup (balıklar, kabuklular
veya algler) ile ilgili olan her bileşen zehirlilik değerini kullanarak karışımın bu kısmının zehirliliğinin
hesaplanması ve daha sonra elde edilen en yüksek zehirliliğin (en düşük değer) kullanılması (yani üç
grubun en hassası olanının kullanılması) tercih edilir. Ancak, aynı taksonomik gruptaki her bileşen için
zehirlilik verisi mevcut değil ise, her bileşenin zehirlilik değeri, maddelerin sınıflandırılmasına göre seçilen
zehirlilik değerleri, yani kullanılan daha yüksek zehirlilik (en hassas test organizmalarından) ile aynı
şekilde seçilir. Hesaplanan akut ve kronik zehirlilik, maddeler için belirtilen kriterleri kullanarak karışımın
bu kısmını Akut 1 ve/veya Kronik 1 veya 2 olarak sınıflandırmak için kullanılır.
Karışım birden çok yöntemle sınıflandırılırsa, en ihtiyatlı sonucu veren yöntem kullanılır.
Toplama yöntemi
Sınıflandırma prosedürü
Genelde, karışımlar için daha ciddi bir sınıflandırma, daha düşük derecede ciddiyete sahip bir
sınıflandırmadan üstündür, örneğin Kronik 1 sınıflandırması Kronik 2'den üstündür. Sonuç olarak
sınıflandırmanın sonucu Kronik 1 ise sınıflandırma prosedürü tamamlanmış demektir. Kronik 1'den daha
ciddi bir sınıflandırma mümkün olmadığından, sınıflandırma prosedürünü daha fazla sürdürmeye gerek
yoktur.
Akut 1 kategorisi için sınıflandırma
Öncelikle, Akut 1 olarak sınıflandırılan tüm bileşenler göz önünde bulundurulur. Bu bileşenlerin
konsantrasyonlarının toplamı (% olarak) %25'e eşit veya büyükse, bütün karışım Akut 1 olarak
sınıflandırılır. Hesaplama sonucunda karışım Akut 1 olarak sınıflandırılırsa, sınıflandırma prosedürü
tamamlanır.
Akut tehlikeler için karışımların, sınıflandırılan bileşenlerin konsantrasyonlarının bu şekilde toplamasına
göre sınıflandırılması, aşağıdaki Tablo 2.2.9.1.10.4.6.2.2'de özetlenmiştir.
Tablo 2.2.9.1.10.4.6.2.2: Akut tehlikeler için bir karışımın, sınıflandırılan bileşenlerin konsantrasyonlarının toplamına
göre sınıflandırılması
|
Aşağıdaki şekilde sınıflandırılan bileşenlerin konsantrasyonlarının (% olarak) toplamı: |
Aşağıdaki şekilde sınıflandırılan karışım: |
|
Akut 1 x M a ≥ %25 |
Akut 1 |
a M faktörünün açıklaması için, bkz. 2.2.9.1.10.4.6.4.
Kronik 1 ve 2 kategorileri için sınıflandırma
Öncelikle, Kronik 1 olarak sınıflandırılan tüm bileşenler göz önünde bulundurulur. Bu bileşenlerin
konsantrasyonlarının toplamı (% olarak) %25'e eşit veya büyükse, karışım Kronik 1 olarak sınıflandırılır.
Hesaplama sonucunda karışım Kronik 1 olarak sınıflandırılırsa, sınıflandırma prosedürü tamamlanır.