Karayolunda Tehlikeli Madde
Sınıf 6.1 Sınıf ile Sınıf 8'de yer alan ve ambalajlama grupları I ve II'ye ait sıvılar ile mutlak buhar basıncı
65 °C'de 175 kPa'dan (1.75 bar) fazla olan sıvıların azami doldurma derecesi aşağıdaki formülle hesaplanır:
Doldurma derecesi
Bu formüllerde α, sıvının doldurma sırasındaki ortalama sıcaklığı (tf) ile taşıma sırasındaki azami ortalama
dökme yük sıcaklığı (tr) arasındaki ortalama kübik genleşme katsayısıdır (ikisi de °C üzerinden olmak
üzere). Ortam sıcaklığı koşullarında taşınan sıvılar için, α aşağıdaki formülle hesaplanabilir:
Bu formülde d15 ve d50, sırasıyla 15 °C'deki ve 50 °C'deki sıvı yoğunluklarıdır.
Azami ortalama dökme yük sıcaklığı (tr) 50 °C olarak alınacaktır; ancak sıcak veya ekstrem iklim
koşullarındaki yolculuklar için ilgili yetkili kurum, duruma göre bu sıcaklığı düşürebilir veya daha yüksek
bir sıcaklığı gerekli görebilir.
Taşıma sırasında 50 °C'nin üstünde bir sıcaklıkta tutulan (örneğin bir ısıtıcı cihaz kullanılarak) maddeler
içeren portatif tanklar için 4.2.1.9.2 ila 4.2.1.9.4.1 arası hükümler geçerli değildir. Isıtıcı cihazlarla teçhiz
edilmiş olan portatif tanklarda, taşıma sırasında herhangi bir anda azami doldurma derecesinin, üst
limitin %95'inden daha fazla olmamasını sağlamak amacıyla bir sıcaklık düzenleyici kullanılır.
Erime noktalarının üzerinde taşınan katılar ve yüksek sıcaklıktaki sıvılar için azami doldurma derecesi (%
cinsinden) şu formülle hesaplanabilir:
Doldurma derecesi
Burada df ve dr' sıvının doldurma sırasındaki ortalama sıcaklığı ile taşıma sırasındaki azami ortalama dökme
yük sıcaklığındaki yoğunluklarıdır.
Aşağıdaki hallerde portatif tanklarla taşıma önerilmez:
(a) Portatif tankların gövdeleri bölmeler ya da taşma levhalarıyla en fazla 7500 litre kapasiteli
bölümlere ayrılmış olmadığı sürece, 20 °C'de 2 680 mm2/s'den daha az bir viskoziteye sahip
olan sıvılar ya da ısıtılan maddeler halinde taşıma sırasında azami madde sıcaklığında %20'den
fazla, ancak %80'den az bir doldurma derecesinde;
(b) Daha önce taşınan maddelerin kalıntılarının tank gövdesinin dışına ya da servis donanımına
yapışmış olması.
(c) Portatif tankın ya da tankı kaldırma veya sabitleme tertibatlarının bütünlüğünü etkileyecek
derecede sızıntı ya da hasar bulunması halinde ve
(d) Servis donanımının muayene edilip, iyi ve çalışır durumda olduğu tespit edilmediği sürece.
Tankın dolu olduğu hallerde portatif tankların forklift cepleri kapatılır. Bu hüküm, 6.7.2.17.4 uyarınca
forklift ceplerinin kapanmasına yönelik bir tertibatla teçhiz edilmesi gerekmeyen portatif tanklar için
geçerli değildir.
Sınıf 3'te yer alan maddelerin portatif tanklarda taşınmasıyla ilgili ilave hükümler
Alevlenebilir sıvıların taşımasında kullanılması amaçlanan tüm portatif tanklar, 6.7.2.8 ila 6.7.2.15 arası
maddeler uyarınca kapalı olacak ve tahliye tertibatlarıyla donatılacaktır.
Sadece karada kullanımı amaçlanan portatif tanklar için, Bölüm 4.3 uyarınca izin verilmesi halinde, açık
havalandırma sistemleri kullanılabilir.
Sınıf 4.1, 4.2 ya da 4.3'te yer alan maddelerin (Sınıf 4.1'de yer alan kendiliğinden tepkimeye giren maddeler hariç) portatif tanklarda taşınmasıyla ilgili ilave hükümler
(Rezerve edildi)
NOT: Sınıf 4.1’de yer alan kendiliğinden tepkimeye giren maddeler için bkz. 4.2.1.13.1.
Sınıf 5.1'de yer alan maddelerin portatif tanklarda taşınmasıyla ilgili ilave hükümler
(Rezerve Edilmiş)
Sınıf 5.2'de yer alan maddeler ile Sınıf 4.1'de yer alan kendiliğinden tepkimeye giren maddelerin portatif tanklarda taşınmasıyla ilgili ilave hükümler
Her bir madde test edilmiş olacak ve menşe ülkenin yetkili makamına onay için bir rapor ibraz edilecektir.
Buna ilişkin bir bildirim, varış ülkesindeki yetkili makama gönderilir. Bu bildirimde, ilgili taşıma bilgileri
ile test sonuçlarının iliştirildiği bir rapor yer alır. Yapılan bu testlerin şunları içermesi gerekir:
(a) Taşıma esnasında normalde temas halindeki tüm maddelerin uyumluluğunun doğrulanması;
(b) Portatif tankın tasarım özellikleri dikkate alınarak, basınç ve acil tahliye tertibatlarına ilişkin
verilerin kanıtlanması.
Maddenin emniyetli bir şekilde taşınması için gerekli ilave hükümler, raporda açık olarak tarif edilir.
Aşağıdaki hükümler, 55 °C veya daha yüksek bir Kendiliğinden Hızlanan Bozunma Sıcaklığına (SADT)
sahip F Tipi organik peroksitler veya F Tipi kendiliğinden tepkimeye giren maddelerin taşınmasına yönelik
portatif tanklar için geçerlidir. İhtilaf halinde bu hükümler, Bölüm 6.7.2'de öngörülen hükümlerin yerini alır.
Dikkate alınması gereken acil durumlar, maddenin kendiliğinden hızlanan bozunma ve 4.2.1.13.8'de
tanımlanan yangının girdabıdır.