İşbu bölümdeki zorunluluklar aşağıdakiler için geçerli değildir:
(a) Aksi belirtilmedikçe Sınıf 7 kapsamındaki radyoaktif malzemeleri içeren ambalajlar (bkz.
4.1.9);
(b) Aksi belirtilmedikçe Sınıf 6.2 kapsamındaki bulaşıcı maddeleri içeren ambalajlar (bkz. Bölüm
6.3, Not ve 4.1.4.1'deki ambalajlama hükümleri P621);
(c) Sınıf 2 kapsamındaki gazları içeren basınçlı kaplar;
(d) Net kütlesi 400 kg'yi aşan ambalajlar;
(e) Kombine ambalajlar dışındaki, kapasitesi 450 litreyi aşan sıvı ambalajları.
6.1.4'teki ambalajlama hükümleri kullanılan mevcut ambalajlara dayanmaktadır. Bilim ve teknolojideki
gelişmelerin gözetilebilmesi için, aynı derecede etkili olmaları, yetkili makam tarafından kabul edilebilir
olmaları ve 6.1.1.3 ile 6.1.5'te açıklanan testleri başarılı şekilde geçmeleri kaydıyla 6.1.4'te belirtilenlerden
farklı özelliklere sahip ambalajların kullanımında sakınca yoktur. Bu Bölümde belirtilen yöntemlere
eşdeğer olmaları ve yetkili makam tarafından kabul edilmeleri kaydıyla bu Bölümde tanımlanan test
yöntemlerinden farklı yöntemler kabul edilebilir.
Sıvı içermesi planlanan her ambalaj, uygun bir sızdırmazlık testini başarılı şekilde geçmelidir. Bu test,
6.1.5.4.3'te gösterilen uygun test seviyesini karşılayabildiğini gösteren, 6.1.1.4'te öngörülen kalite güvence
programının bir parçasıdır:
(a) Taşıma için ilk kullanımdan önce;
(b) Taşıma için tekrar kullanılmadan önce, yenilendikten veya onarıldıktan sonra;
Bu test için, ambalajlarda kendilerin ait kapakların takılması gerekmemektedir.
Kompozit bir ambalajın iç kabı, test sonuçlarının etkilenmemesi kaydıyla dış ambalaj olmadan test
edilebilir.
Bu test aşağıda belirtilenler için gerekli değildir:
- Kombine ambalajların iç ambalajları;
- 6.1.3.1 (a) (ii) uyarınca "RID/ADR" sembolü ile işaretlenen kompozit ambalajların (cam,
porselen veya seramik) iç kapları;
- 6.1.3.1 (a) (ii) uyarınca "RID/ADR" sembolü ile işaretlenen ince metal ambalajlar.
Her bir ambalajın bu Bölümdeki hükümleri karşılamasını temin etmek amacıyla ambalajlar yetkili makamı
tatmin eden bir kalite güvence programına göre üretilmeli, yenilenmeli ve test edilmelidir.
NOT: İzlenebilecek prosedürler hakkında rehberlik için, ISO 16106:2006 "Ambalaj -Tehlikeli mallar için
taşıma ambalajları - Tehlikeli mal ambalajları, orta boy dökme yük konteynerleri (IBC'ler) ve büyük
ambalajlar - ISO 9001'in uygulanmasına yönelik kılavuz ilkelere başvurulabilir.
Ambalaj üreticileri ve dağıtıcıları, izlenecek prosedürlerin yanı sıra, taşımada kullanılacak ambalajların bu
Bölümdeki geçerli performans testlerini geçebilmesini sağlamak için ihtiyaç duyulan kapakların ve diğer
aksamların (ilgili contalar da dahil olmak üzere) tipleri ve boyutları hakkında bilgi sunmalıdır.
Ambalaj tiplerinin gösterimine yönelik kod
Bu kod şunları içermektedir:
(a) Ambalajın varil, bidon vb. gibi türünü gösteren bir rakam ve ardından;
(b) Latin harfleriyle çelik, ahşap vb. gibi malzemenin özelliğini gösteren büyük harf(ler) ve
gerektiğinde ardından;
(c) Ambalajlama grubunun ait olduğu tür içerisinde ambalaj kategorisini gösteren rakam.
Kompozit ambalaj durumunda, iki büyük Latin harfi, kodun ikinci sırasında kullanılır. Birincisi iç kabın
malzemesini; ikincisi ise dış ambalajın malzemesini göstermektedir.
Kombine ambalaj durumunda sadece dış ambalajın kod numarası kullanılır.
"T", "V" veya "W" harfleri ambalaj kodunu takip edebilir. "T" harfi, 6.1.5.1.11 hükümlerine uygun
kurtarma ambalajını belirtmektedir. "V" harfi, 6.1.5.1.7 hükümlerine uygun özel ambalajları belirtmektedir.
"W" harfi, kodun gösterdiği aynı tipte olsa dahi, ambalajın 6.1.4'teki özelliklerden farklı üretildiğini ve
6.1.1.2 hükümlerine göre eşdeğer kabul edildiğini belirtmektedir.
Ambalaj türleri için aşağıdaki rakamlar kullanılmalıdır:
1. Varil
2. (Rezerve edildi)
3. Bidon
4. Kutu
5. Torba
6. Kompozit ambalajlar
7. (Rezerve edildi)
0. İnce metal ambalajlar
Malzeme çeşitleri için aşağıdaki büyük harfler kullanılmalıdır:
A. Çelik (tüm tipleri ve yüzey işlemleri)
B. Alüminyum
C. Doğal ahşap
D. Kontrplak
F. Yeniden yapılandırılmış ahşap
G. Mukavva
H. Plastik malzeme L. Kumaş
M. Kâğıt, çok katmanlı
N. Metal (çelik veya alüminyum hariç metal)
P. Cam, porselen veya seramik
NOT: Plastik malzeme, kauçuk gibi diğer polimerik malzemeleri içerdiği şeklinde anlaşılır.
Aşağıdaki tablo, ambalaj türüne, üretiminde kullanılan malzemelere ve kategorilerine bağlı olarak ambalaj
türlerinin belirlenmesinde kullanılacak kodları göstermektedir; aynı zamanda ilgili hükümler için
başvurulacak alt bölümlere referans olmaktadır.
Tür
|
Malzeme
|
Kategori
|
Kod
|
Alt başlık
|
1. Variller
|
A. Çelik
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
1A1
|
6.1.4.1
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
1A2
|
B. Alüminyum
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
1B1
|
6.1.4.2
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
1B2
|
D. Kontrplak
|
|
1D
|
6.1.4.5
|
G. Fiber
|
|
1G
|
6.1.4.7
|
H. Plastik
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
1H1
|
6.1.4.8
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
1H2
|
N. Metal, çelik veya alüminyum dışında
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
1N1
|
6.1.4.3
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
1N2
|
2. (Rezerve edildi)
|
3. Bidonlar
|
A. Çelik
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
3A1
|
6.1.4.4
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
3A2
|
B. Alüminyum
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
3B1
|
6.1.4.4
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
3B2
|
H. Plastik
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
3H1
|
6.1.4.8
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
3H2
|
4. Kutular
|
A. Çelik
|
|
4A
|
6.1.4.14
|
B. Alüminyum
|
|
4B
|
6.1.4.14
|
C. Doğal ahşap
|
normal
|
4C1
|
6.1.4.9
|
toz geçirmez duvarlı
|
4C2
|
D. Kontrplak
|
|
4D
|
6.1.4.10
|
F. Yeniden yapılandırılmış ahşap
|
|
4F
|
6.1.4.11
|
G. Mukavva
|
|
4G
|
6.1.4.12
|
H. Plastik
|
genleşmeli
|
4H1
|
6.1.4.13
|
katı
|
4H2
|
N. Metal, çelik veya alüminyum dışında
|
|
4N
|
6.1.4.14
|
5. Torbalar
|
H. Dokuma plastik
|
iç astarsız veya kaplamasız
|
5H1
|
6.1.4.16
|
toz geçirmez
|
5H2
|
su geçirmez
|
5H3
|
H. Plastik film
|
|
5H4
|
6.1.4.17
|
L. Kumaş
|
iç astarsız veya kaplamasız
|
5L1
|
6.1.4.15
|
toz geçirmez
|
5L2
|
su geçirmez
|
5L3
|
M. Kağıt
|
çok katmanlı
|
5M1
|
6.1.4.18
|
çok katmanlı, su geçirmez
|
5M2
|
Tür
|
Malzeme
|
Kategori
|
Kod
|
Alt başlık
|
6. Kompozit ambalajlar
|
H. Plastik kaplar
|
dışta çelik varille
|
6HA1
|
6.1.4.19
|
dışta çelik sandık veya kutuyla
|
6HA2
|
dışta alüminyum varille
|
6HB1
|
dışta alüminyum sandık veya
kutuyla
|
6HB2
|
dışta ahşap kutuyla
|
6HC
|
dışta kontrplak varille
|
6HD1
|
dışta kontrplak kutuyla
|
6HD2
|
dışta fiber varille
|
6HG1
|
dışta mukavva kutuyla
|
6HG2
|
dışta plastik varille
|
6HH1
|
dışta sert plastik kutuyla
|
6HH2
|
P. Cam, porselen veya seramik kap
|
dışta çelik varille
|
6PA1
|
6.1.4.20
|
dışta çelik sandık veya kutuyla
|
6PA2
|
dışta alüminyum varille
|
6PB1
|
dışta alüminyum sandık veya kutuyla
|
6PB2
|
dışta ahşap kutuyla
|
6PC
|
dışta kontrplak varille
|
6PD1
|
dışta örgü sepetli
|
6PD2
|
dışta fiber varille
|
6PG1
|
dışta mukavva kutuyla
|
6PG2
|
dışta genleşmeli plastik ambalajla
|
6PH1
|
dışta sert plastik ambalajla
|
6PH2
|
7. (Rezerve edildi)
|
0. İnce metal ambalajlar
|
A. Çelik
|
sabit (çıkarılamaz) kapak
|
0A1
|
6.1.4.22
|
çember (çıkarılabilir) kapak
|
0A2
|
İşaretleme
NOT 1: İşaretler, onları taşıyan ambalajın testten başarıyla geçen bir tasarım tipi olduğunu ve ambalajın
kullanımı hariç olmak üzere üretimine ilişkin bu Bölümdeki gereksinimleri karşıladığını göstermektedir. Bu
nedenle tek başına işaret her zaman ambalajın herhangi bir madde için de kullanılabileceğini teyit etmez:
Genel olarak ambalaj türü (örneğin çelik varil), azami kapasitesi ve/veya kütlesi ve özel gereksinimler her
bir madde için Bölüm 3.2, Tablo A'da belirtilmektedir.
NOT 2: İşaretlerin ambalaj üreticileri, yenileyenler, ambalaj kullanıcıları, taşımacılar ve düzenleyici
makamlara yardımcı olması amaçlanmıştır. Yeni bir ambalajın kullanımı ile ilgili olarak, orijinal işaretler
bu ambalaj üreticileri için ambalajın tipini tanımlamanın ve performans testi düzenlemelerinin
karşılandığını göstermenin bir yöntemidir.
NOT 3: İşaretler, daima test seviyelerinin vb. tüm ayrıntılarını sunmamakta olup, örneğin, test
sertifikasına, test raporlarına veya testten başarıyla geçmiş olan ambalajların kaydına bakılarak, bu
ayrıntıların göz önünde bulundurulması gerekebilir. Örneğin, X veya Y işaretini taşıyan bir ambalaj,
6.1.5'in ilgili ambalaj test hükümlerinde belirtilen 1,5 veya 2,25 faktörü dikkate alınarak saptanmış olan
azami izin verilen nispi yoğunluk 1 ile tahsis edilmiş daha düşük bir tehlikeye sahip ambalajlama grubu
maddeleri için kullanılabilir; yani, nispi yoğunluğu 1,2 olan ürünler için test edilen bir ambalajlama grubu
I ambalajı, 1,8 nispi yoğunluğu sahip ürünler için ambalajlama grubu II ambalajı olarak veya 2,7 nispi
yoğunluğa sahip ürünler için ambalajlama grubu III ambalajı olarak kullanılabilir. Elbette bunun için tüm
performans kriterlerinin daha yüksek nispi yoğunluğa sahip ürünle de karşılanabiliyor olması gerekir.
----------------------------
1 Nispi yoğunluk (d), Özgül Ağırlık (SG) olarak kabul edilmekte olup ve bu metinde bu şekilde kullanılacaktır.
ADR'ye uygun şekilde kullanılması planlanan her bir ambalaj dayanıklı, okunaklı ve kolayca görünür
şekilde, ambalaja uygun büyüklükte ve uygun yere yerleştirilmiş işaretler taşımalıdır. 30 kg'dan fazla brüt
kütleye sahip ambalajlar için, işaretler veya bunların kopyası ambalajın üstünde veya yan tarafında
bulunmalıdır. Harfler, rakamlar ve semboller en az 12 mm yüksekliğinde olacaktır; 30 litre veya 30 kg veya
daha az kapasiteli ambalajlar için ise yükseklik en az 6 mm, 5 litre veya 5 kg veya daha az ambalajlar için
ise uygun ebatta olmalıdır.
İşaret şunları gösterecektir:
(a) (i) Birleşmiş Milletler ambalaj sembolü
Bu sembol, bir ambalajın, esnek dökme yük konteynerinin, portatif tankın veya
MEGC'nin Bölüm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6, 6.7 veya 6.11'in ilgili gereksinimlerine
uygunluk gösterdiğini belgeleme amacı dışında bir amaç için kullanılmayacaktır.
Kabartmalı metal ambalajlar için sembol yerine "UN" büyük harfleri kullanılabilir
veya
(ii) Basitleştirilmiş koşullara (bkz. 6.1.1.3, 6.1.5.3.1 (e), 6.1.5.3.5 (c), 6.1.5.4, 6.1.5.5.1 ve
6.1.5.6) uyan kompozit ambalajlar (cam, porselen veya seramik) ve ince metal
ambalaj için "RID/ADR" sembolü;
NOT: Bu sembolü taşıyan ambalajların, sırasıyla RID, ADR ve ADN hükümlerine
tabi demiryolu, karayolu ve iç su yollarında taşımacılık operasyonları için
kullanımına onay verilmiştir. Ancak diğer düzenlemelere tabi karayolu, demiryolu
veya iç su yollarında yapılacak taşıma operasyonları için veya diğer taşıma türleri ile
taşımada kullanımlarına her zaman izin verilmemektedir.
(b) 6.1.2 kapsamında ambalaj türünü gösteren kod;
(c) İki parçadan oluşan kod:
(i) Tasarım tipinin başarı ile test edildiği ambalajlama grubunu (gruplarını) gösteren harf:
Ambalajlama grubu I, II ve III için X;
Ambalajlama grubu II ve III için Y;
Yalnızca ambalajlama grubu III için Z;
(ii) Sıvı içermesi planlanan iç ambalajı olmayan ambalajlar için test edilen tasarım tipi
için birinci ondalık haneye kadar yuvarlanmış olan nispi yoğunluk; bu koşul, nispi
yoğunluk 1,2'yi aşmıyorsa ihmal edilebilir. Katılar veya iç ambalajlar içerecek şekilde
tasarlanmış olan ambalajlar için kilogram cinsinden azami brüt kütle.
23 °C'de 200 mm2/s'yi aşan viskozite değerine sahip sıvıları taşıması için amaçlanan ve 6.1.3.1
(a) (ii) uyarınca "RID/ADR" sembolü ile işaretlenen ince cidarlı metal ambalajlar için kilogram
cinsinden azami brüt kütle;
(d) Ambalajın katı malzemelerin veya iç ambalajların taşınmasına yönelik olarak tasarlandığını
gösteren "S" harfi veya sıvı taşımaya yönelik ambalajlar için (kombine ambalajlar hariç olmak
üzere), ambalajın kPa cinsinden dayanması gereken, en yakın 10 kPa'ya yuvarlanmış olan
hidrolik test basıncı.
23 °C'de 200 mm2/s'yi aşan viskozite değerine sahip sıvıları taşıması amaçlanan ve 6.1.3.1(a)
(ii) uyarınca "RID/ADR" sembolü ile işaretlenen ince cidarlı metal ambalajlar için "S" harfi;
(e) Ambalajın üretildiği yılın son iki rakamı. 1H ve 3H ambalaj türleri, aynı zamanda üretim ayına
uygun şekilde işaretlenmelidir; bu işaretlerin geri kalanından farklı bir yerde ambalaj üzerine
işaretlenebilir. Uygun bir yöntem şu şekildedir:
* İmalat yılının son iki basamağı söz konusu yerde gösterilebilir. Bu gibi hallerde, saatin iç
dairesindeki ve tür onay işaretindeki yılın son iki basamağı aynı olacaktır.
NOT: Dayanıklı, görünür ve okunaklı biçimde asgari bilgiyi sağlayan diğer yöntemler de kabul
edilebilirdir.
(f) Uluslararası kara trafiğinde taşıtlarda kullanılan ayırt edici işaret2 ile gösterilen ve işaretin
tahsisini yapan devlet;
(g) Üreticinin adı veya yetkili makam tarafından belirtilen diğer ambalaj tanımları.
Önceki Maddeler
Sonraki Maddeler