Karayolunda Tehlikeli Madde
Basınç tahliye valfleri hariç tüm valfler valften sızıntıyı tutacak şekilde bir koruyucu zarfa sahip olmalıdır.
Muhafaza sisteminin bir parçası olarak tanımlanan bir ambalaj bileşenini kaplayan radyasyon koruyucu
plaka, bu bileşenin koruyucu plakadan istenmeden çıkışını önleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Radyasyon
koruyucu plakanın ve içindeki söz konusu bileşenin ayrı bir ünite oluşturduğu hallerde, radyasyon koruyucu
plaka diğer ambalaj yapısından bağımsız bir sabitleme mekanizması ile sıkıca kapanacak özellikte
olmalıdır.
Ambalaj, 6.4.15'te belirtilen testlere tabi tutulması halinde aşağıdakileri önleyecek şekilde tasarlanmalıdır:
(a) Radyoaktif içeriklerin kaybı veya dağılması ve
(b) Ambalajın herhangi bir dış yüzeyinde azami radyasyon seviyesinde %20'den fazla bir artış.
Sıvı radyoaktif malzemeye yönelik ambalaj tasarımında, içeriklerin sıcaklıkları, dinamik etkiler ve
doldurma dinamiklerindeki değişiklikleri karşılamak için boşluk bırakılacaktır.
Sıvı içerecek Tip A ambalajları
Sıvı radyoaktif malzeme içermek üzere tasarlanmış olan bir Tip A ambalajı, ayrıca:
(a) Ambalaj 6.4.16'da belirtilen testlere tabi tutulmuşsa 6.4.7.14 (a)'da belirtilen koşulları
karşılayacak yeterlilikte olmalı ve
(b) Ya
(i) Sıvı içeriklerini iki katına kadar bir emici malzeme ile temin edilmelidir. Bu tür emici
malzemeler sızıntı halinde sıvılara temas edebilecek uygun bir konuma
yerleştirilmelidir veya
(ii) Ana iç ve ikincil dış saklama bileşenlerinden oluşan bir muhafaza sistemiyle temin
edilmeli, bu sistem sıvı içerikleri tamamen kapsamak üzere, ana iç muhafaza
sisteminde sızıntı olsa dahi sıvı içeriklerin ikincil dış muhafaza sisteminde tutulmasını
sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır.
Gaz içerecek Tip A ambalajları
Gazlar için tasarlanan bir ambalaj, 6.4.16'da belirtilen testlere tabi tutulması halinde ambalajdaki radyoaktif
içeriklerin kaybolmasını veya dağılımını önlemelidir. Trityum gazı veya soy gazlar için tasarlanan bir Tip A
ambalajı bu hükümden hariç tutulmuştur.
Tip B(U) ambalajlarına ilişkin zorunluluklar
Tip B(U) ambalajları, 6.4.7.14 (a)'da belirtilenler hariç olmak üzere, 6.4.2 ve 6.4.7.2 ila 6.4.7.15'te belirtilen
zorunlulukları ve bunlara ilaveten 6.4.8.2 ila 6.4.8.15'te belirtilen zorunlulukları karşılayacak şekilde
tasarlanmalıdır.
Ambalajlar, 6.4.8.5 ve 6.4.8.6'da belirtilen ortam koşulları altında, radyoaktif içerikler tarafından ambalaj
içerisinde meydana gelen ısının, 6.4.15'teki testlerde saptanan normal taşıma koşullarında, bir hafta süreyle
ilgilenilmemesi durumunda ilgili muhafaza sistemi ve koruyucu plaka zorunluluklarını karşılayamamasına
neden olabilecek bir yönde ambalajı kötü olarak etkilememesini sağlamak üzere tasarlanmalıdır.
Aşağıdakilerden biri veya daha fazlasına neden olabilecek ısı etkilerine karşı özel önem gösterilmelidir:
(a) Radyoaktif içeriklerin düzeninin, geometrik şeklinin veya fiziksel durumunun değişmesi veya
radyoaktif malzeme teneke veya kap (örneğin, kaplanmış yakıt elemanları) içerisinde ise
tenekenin, kabın veya radyoaktif malzemenin şeklinin bozulması veya erimesi;
(b) Radyasyon koruyucu plaka malzemesinin diferansiyel ısı genleşmesi, çatlama veya erimeden
dolayı ambalajın etkinliğinin azalması;
(c) Nemle birlikte korozyonun hızlanması.
Münhasır kullanım (yüke özel taşıma) kapsamında taşındıkları durumlar haricinde ambalajlar, 6.4.8.5'te
belirtilen ortam koşulları altında ve güneş radyasyonu olmaksızın, ambalajın erişilebilir yüzeylerindeki
sıcaklığın 50 °C'yi aşmamasını sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır.
Ambalajın taşınması esnasında kolayca erişilebilecek yüzeylerin azami sıcaklığı, 6.4.8.5'te belirtilen ortam
koşulları altında ve güneş radyasyonu olmaksızın 85 °C'yi aşmamalıdır. Kişilere koruma sağlama amaçlı
bariyerler ve perdelere özel ihtimam gösterilmeli ve bariyerler veya perdeler hiçbir teste tabi
tutulmamalıdır.
Ortam sıcaklığının 38 °C olduğu varsayılmalıdır.
Güneş radyasyonu koşulları Tablo 6.4.8.6'da belirtildiği şekilde varsayılmalıdır.
Tablo 6.4.8.6: Güneş radyasyonu verileri
|
Durum |
Yüzeyin biçimi ve konumu |
Günde 12 saat güneş radyasyonu (W/m2) |
|
1 |
Yatay olarak aşağı bakarak taşınan düz yüzeyler |
0 |
|
2 |
Yatay olarak yukarı bakarak taşınan düz yüzeyler |
800 |
|
3 |
Dik taşınan yüzeyler |
200a |
|
4 |
Diğer aşağı bakan yüzeyler (yatay olmayan) |
200a |
|
5 |
Diğer tüm yüzeyler |
400a |
a Alternatif olarak, soğurma katsayısı kullanılarak ve etrafta bulunan cisimlerin muhtemel
yansımalarının etkileri ihmal edilerek sinüs fonksiyonu kullanılabilir.
6.4.17.3'te belirtilen ısı testlerin zorunluluklarını karşılamak amacıyla ısıl korumaya sahip bir ambalaj,
6.4.15 ve 6.4.17.2 (a) ve (b) veya bazı durumlarda 6.4.17.2 (b) ve (c)'de belirtilen testlere tabi tutulduğunda
bu korumanın etkin kalmasını sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Ambalajın dış yüzeyindeki bu tür bir
koruma yarılma, kesilme, kayma, aşınma veya kaba elleçleme nedeniyle etkisiz kalmamalıdır.
Ambalajlar testlere tabi tutulduklarında aşağıdakileri karşılayacak şekilde tasarlanacaktır:
(a) 6.4.15'te tanımlanan testlerde, radyoaktif içeriğin kaybının saatte 10-6 A2 olmamak üzere
sınırlandıracak ve
(b) 6.4.17.1, 6.4.17.2 (b), 6.4.17.3 ve 6.4.17.4'te belirtilen testler ile aşağıda belirtilen testlerde
(i) ambalaj en fazla 500 kg kütleye ve dış boyutlara göre en fazla 1000 kg/m3 toplam
yoğunluğa sahipse ve özel hazırlanmış radyoaktif malzemeler hariç olmak üzere 1000
A2'den fazla radyoaktif içeriğe sahipse 6.4.17.2 (c)'deki testlerde veya
(ii) diğer tüm ambalajlar için 6.4.17.2 (a)'da belirtilen testlerde,
aşağıdaki hükümleri karşılamalıdır:
- ambalajın yüzeyinden 1 m mesafedeki radyasyon seviyesinin, ambalajın taşıması amaçlanan
azami radyoaktif içerikle 10 mSv/h'yi aşmamasını sağlamak üzere yeterli koruyucu plakaya
sahip olacaktır ve
- radyoaktif içeriklerin bir haftalık bir süre içerisindeki toplam kaybının kripton-85 için en fazla
10 A2 ve diğer tüm radyonüklidler için ise en fazla A2 olacak şekilde sınırlandıracaktır.
Farklı radyonüklid karışımları varsa, 2.2.7.2.2.4 ila 2.2.7.2.2.6 hükümleri geçerli olacaktır. Fakat kripton-85
için 10 A2 değerine eşit efektif bir A2(i) değeri kullanılabilir. Yukarıdaki (a) durumunda, değerlendirmede
4.1.9.1.2'deki harici kontaminasyon sınırları hesaba katılmalıdır.