Tahliye cihazlarının kapasitesi
Tahliye cihazlarının toplu olarak servis kapasitesi, tam yangın girdabı durumunda, gövdenin içindeki
basıncın (birikim dahil) MAWP'sinin %120'sini aşmamasına yetecek şekilde olacaktır. İstenen tam tahliye
kapasitesine ulaşmada yaylı tahliye cihazları kullanılacaktır. Çok amaçlı tanklar söz konusu olduğunda,
basınç tahliye cihazlarının toplu olarak servis kapasitesi, portatif tanklarda taşınmasına izin verilen gazlar
arasından en yüksek servis kapasitesini gerektiren gaz için alınacaktır.
Çeşitli cihazların münferit kapasitelerinin toplamı olarak da kabul edilebilecek olan, tahliye cihazlarının
gerekli toplam kapasitesini saptamak için aşağıdaki formül5 kullanılacaktır:
bu denklemde:
Q = asgari gerekli boşaltma oranı, standart koşullarda ve saniyede metreküp hava (m3/s) olarak: 1
bar ve 0 °C (273 K);
F = aşağıdaki değerlere sahip bir katsayı:
yalıtımsız gövdeler için: F = 1;
yalıtımlı gövdeler için: F = U(649 - t)/13,6 fakat hiçbir durumda 0,25'ten az değil;
bu denklemde:
U = yalıtımın ısıl iletkenliği, 38 °C'de, kW.m-2.K-1 olarak;
t = doldurma sırasında soğutulmadan sıvılaştırılmış gazın fiili sıcaklığı (°C olarak) bu
sıcaklık bilinmediği zaman t = 15 °C kabul edilir.
Yalıtılmış gövdeler için yukarıda verilen F değeri, yalıtımın 6.7.3.8.1.2'ye uygun olarak
sağlanması halinde alınabilir;
bu denklemde:
A = gövdenin toplam dış yüzey alanı, metrekare olarak;
Z = birikim durumunda gazın sıkıştırılabilme faktörü (bu faktör bilinmediğinde, Z=1.0
olarak alınır);
T = birikim durumunda basınç tahliye cihazlarının üzerindeki Kelvin cinsinden mutlak
sıcaklığı (°C + 273);
L = birikim durumunda sıvının gizli buharlaşma ısısı, kJ/kg olarak;
M = tahliye edilen gazın moleküler kütlesi;
C = özgül ısıların k oranının bir fonksiyonu olarak aşağıdaki formüllerden birinden
türetilen bir sabit katsayı
bu denklemde
cp sabit basınçtaki özgül ısı ve
cv sabit hacimdeki özgül ısıdır.
k > 1 ise:
k = 1 ya da k bilinmiyor ise:
burada e, matematiksel 2,7183 katsayısıdır
C aşağıdaki tablodan da alınabilir:
k
|
C
|
k
|
C
|
k
|
C
|
1,00
|
0,607
|
1,26
|
0,660
|
1,52
|
0,704
|
1,02
|
0,611
|
1,28
|
0,664
|
1,54
|
0,707
|
1,04
|
0,615
|
1,30
|
0,667
|
1,56
|
0,710
|
1,06
|
0,620
|
1,32
|
0,671
|
1,58
|
0,713
|
1,08
|
0,624
|
1,34
|
0,674
|
1,60
|
0,716
|
1,10
|
0,628
|
1,36
|
0,678
|
1,62
|
0,719
|
1,12
|
0,633
|
1,38
|
0,681
|
1,64
|
0,722
|
1,14
|
0,637
|
1,40
|
0,685
|
1,66
|
0,725
|
1,16
|
0,641
|
1,42
|
0,688
|
1,68
|
0,728
|
1,18
|
0,645
|
1,44
|
0,691
|
1,70
|
0,731
|
1,20
|
0,649
|
1,46
|
0,695
|
2,00
|
0,770
|
1,22
|
0,652
|
1,48
|
0,698
|
2,20
|
0,793
|
1,24
|
0,656
|
1,50
|
0,701
|
|
-----------------------------------
5 Bu formül, sadece birikim durumundaki sıcaklığın oldukça üzerinde kritik sıcaklıklara sahip soğutulmadan
sıvılaştırılmış gazlar için geçerlidir. Birikim durumundaki sıcaklığa yakın veya bunun altındaki kritik sıcaklıklara sahip
gazlar için, basınç tahliye cihazının servis kapasitesi hesaplanırken, gazın diğer termodinamik özellikleri dikkate alınacaktır
(örn. bkz. CGA S-1.2-2003, Basınç Tahliye Cihazı Standartları - Kısım 2 - Sıkıştırılmış Gazlar için Kargo ve Portatif
Tanklar).
Havalandırma kapasitesini azaltmak amacıyla kullanılan yalıtım sistemleri, yetkili makam veya onun yetkili
kurumu tarafından onaylanacaktır. Her halükarda, bu amaçla onaylanmış yalıtım sistemleri:
(a) 649 °C'ye kadarki tüm sıcaklıklarda etkinliğini koruyacaktır ve
(b) Erime noktası 700 °C veya daha fazla olan bir malzemeyle giydirilecektir.
Basınç tahliye cihazlarının işaretlenmesi
Her basınç tahliye cihazı aşağıdaki belirtilen şekilde sade ve kalıcı bir biçimde işaretlenecektir:
(a) Boşaltmaya ayarlandığı basınç (bar veya kPa olarak);
(b) Yaylı cihazlar için boşaltma basıncında izin verilen tolerans;
(c) Kırılabilir diskler için anma basıncına tekabül eden referans sıcaklığı ve
(d) Saniyedeki standart hava metreküpü olarak (m3/s), cihazın anma debi kapasitesi.
(e) Yaylı basınç tahliye cihazları ve kırılabilir disklerin akış kesit alanları mm2 olarak;
Uygulanabildiği hallerde, aşağıdaki bilgi de gösterilecektir:
(f) Üreticinin adı ve cihazın ilgili katalog numarası.
Basınç tahliye cihazları üzerinde işaretlenmiş anma debi kapasitesi ISO 4126-1:2004 ve ISO 4126-7:2004'e
uygun olarak saptanacaktır.
Basınç tahliye cihazları bağlantıları
Basınç tahliye cihazlarına yapılan bağlantılar, güvenlik cihazıyla kısıtlı olmayan biçimde gerekli boşaltımı
sağlayacak yeterli boyutta olacaklardır. Gövde ve basınç tahliye cihazları arasına, bakım veya diğer
nedenlerle benzer cihazların konulması hariç, hiçbir stop valfi konmayacak; fiili kullanımdaki cihazlara
hizmet eden stop valfleri açık olarak kilitlenecek ya da benzer cihazlardan en azından biri, her zaman
kullanımda olacak ve 6.7.3.8'in gereksinimlerini yerine getirecek şekilde kilitlenecektir. Gövdeden bir hava
deliğine veya basınç tahliye cihazına giden bir açıklıkta akışı sınırlandıracak veya kesecek herhangi bir
engel bulunmayacaktır. Basınç tahliye cihazı çıkışlarından giden havalandırma delikleri kullanılıyorsa,
boşaltılan buhar veya sıvıyı, boşaltılan cihazlardaki asgari sistemde kalan basınç koşullarında atmosfere
taşıyacaklardır.
Basınç tahliye cihazlarının yerleştirilmesi
Her basınç tahliye cihazı girişi, gövdenin üzerinde, gövdenin mümkün olduğu kadar boylamasına ve
çaprazlamasına merkezinin yakınındaki bir pozisyonda yerleştirilecektir. Tüm basınç tahliye cihazı girişleri,
azami doldurma koşulları altında, gövdenin buhar boşluğuna yerleştirilecek ve cihazlar çıkan buharın
sınırlanmadan boşaltılmasını sağlayacak şekilde düzenlenecektir. Alevlenebilir soğutulmadan sıvılaştırılmış
gazlar için, çıkan buhar gövdeyi etkileyemeyecek şekilde yönlendirilecektir. Gerekli basınç tahliye cihazı
kapasitesinin düşürülmemesi koşuluyla, buhar akışının yönünü değiştiren koruyucu cihazlara izin
verilebilir.
Yetkisi olmayan kişilerin basınç tahliye cihazlarına erişmesini önlemek ve cihazları, portatif tankın
devrilmesinden kaynaklanan hasarlardan korumak amacıyla düzenlemeler yapılmalıdır.
Ölçüm cihazları
Portatif tankın tartıyla doldurulması amaçlanmazsa, tank bir veya birden fazla ölçüm cihazıyla
donatılacaktır. Gövdenin içeriğiyle doğrudan temasta olan cam seviye göstergeleri ile diğer kırılgan
malzemelerden yapılmış seviye göstergeleri kullanılmayacaktır.
Portatif tank destekleri, çerçeveleri, kaldırma ve bağlama aparatları
Önceki Maddeler
Sonraki Maddeler