Karayolunda Tehlikeli Madde
Genel tasarım ve yapım zorunlulukları
Gövdeler, yetkili makamlar tarafından tanınmış bir basınçlı kap kodunun gereksinimlerine uygun olarak
tasarlanacak ve üretilecektir. Gövdeler ve ceketler şekillendirmeye uygun metalik malzemelerden
yapılacaktır. Ceketler çelikten mamul olacaktır. Metalik olmayan malzemeler, asgari tasarım sıcaklığındaki
malzeme özelliklerinin yeterli olduğu kanıtlandığı takdirde, gövde ile ceket arasındaki bağlantılarda ve
desteklerde kullanılabilirler. Prensip olarak, malzemeler ulusal ve uluslararası malzeme standartlarına
uygun olacaktır. Kaynaklı gövdeler ve ceketler için, sadece kaynak işlemine uygunluğu tamamen
kanıtlanmış olan malzemeler kullanılacaktır. Kaynaklar titizlikle yapılacak ve tam bir güvenlik
sağlayacaktır. İmalat süreci veya malzemeler gerektirdiğinde, kaynakta ve ısıdan etkilenen bölgelerde
yeterli tokluğun sağlanması amacıyla, gövdeler uygun bir biçimde ısıl işleme tabi tutulacaklardır.
Malzemenin seçiminde, gevreme sonucu kırılma, hidrojen gevrekliği, korozyona bağlı çatlakların gerilmesi
riski ve darbeye direnç bakımından tasarım asgari sıcaklığı hesaba katılmalıdır. İnce taneli çelik
kullanılıyorsa, malzeme şartnamesine göre akma mukavemetinin garanti edilen değeri 460 N/mm2'den fazla
olmayacak ve çekme mukavemetinin üst sınırının garanti edilen değeri 725 N/mm2'yi aşmayacaktır. Portatif
tank malzemeleri taşınabilecekleri dış ortama uygun olacaklardır.
Bağlantı parçaları, contalar ve boru sistemi dahil, portatif tankın normal olarak taşınan soğutularak
sıvılaştırılmış gaz ile temas etmesi beklenen herhangi bir parçası, soğutularak sıvılaştırılmış gaz ile uyumlu
olacaktır.
Galvanik hareketle hasara yol açabilecek, farklı metallerin temaslarından kaçınılacaktır.
Isıl yalıtım sistemi, gövdenin (gövdelerin) tam bir etkin yalıtım malzemeleriyle kaplanmasını içerecektir.
Harici yalıtım, nemin girişini ve normal taşıma koşullarındaki hasarları önleyecek bir ceketle korunacaktır.
Bir ceket gaz sızdırmaz şekilde kapatıldıysa, yalıtım tabakasında herhangi bir tehlikeli basıncın oluşmasını
önleyecek bir cihaz bulunacaktır.
Atmosfer basıncında eksi (-) 182 °C'nin altında bir kaynama noktasına sahip soğutularak sıvılaştırılmış
gazların taşınması amacına yönelik portatif tanklar, oksijen veya oksijenle zenginleştirilmiş sıvılarla temas
riski mevcut ısıl yalıtım parçalarında kullanıldıklarında, oksijen veya oksijenle zenginleştirilmiş
atmosferlerle tehlikeli bir biçimde tepkimeye girebilecek malzemeleri ihtiva etmeyeceklerdir.
Yalıtım malzemeleri hizmet sırasında beklenmedik bir şekilde bozulmayacaklardır.
Portatif tankta taşınması amaçlanan her soğutularak sıvılaştırılmış gaz için bir referans tutma süresi
saptanacaktır.
Referans tutma süresi, aşağıdakiler bazında ilgili makam tarafından tanınan bir yöntemle saptanacaktır:
(a) 6.7.4.2.8.2'ye uygun olarak saptanmış olan yalıtım sisteminin etkinliği;
(b) Basınç sınırlama cihaz(lar)ının en düşük basınç ayarı;
(c) İlk doldurma koşulları;
(d) 30 °C'lik varsayılan ortam sıcaklığı;
(e) Taşınması amaçlanan her soğutularak sıvılaştırılmış gazın fiziksel özellikleri.
Yalıtım sisteminin etkinliği (Watt cinsinden ısı akısı), yetkili makam tarafından tanınmış olan bir prosedüre
uygun olarak portatif tank üzerinde tip testi yapılarak saptanacaktır. Bu test şunlardan birinden oluşacaktır:
(a) Soğutularak sıvılaştırılmış gaz kaybı, bir zaman süresi içerisinde ölçülüyorsa, bir sabit basınç
testi (örneğin atmosfer basıncında) veya
(b) Gövdedeki basınç artışı bir zaman süresi içerisinde ölçülüyorsa, kapalı bir sistem testi.
Sabit basınç testi yürütülürken, atmosfer basıncındaki değişiklikler göz önünde bulundurulacaktır. Testlerin
herhangi birini yaparken, ortam sıcaklığının 30 °C'lik varsayılan referans ortam sıcaklığı değerinden her
sapması için düzeltmeler yapılacaktır.
NOT: Her yolculuk öncesi fiili tutma süresinin saptanması için, bkz. 4.2.3.7.
Vakum yalıtımlı çift cidarlı bir tankın ceketi, kabul edilmiş bir teknik koda uygun olarak hesaplanan ve 100
kPa'dan (1 bar) (gösterge basıncı) düşük olmayan bir dış tasarım basıncı veya 200 kPa'dan (2 bar) (gösterge
basıncı) düşük olmayan bir hesaplanmış kritik çökme basıncına sahip olacaktır. Ceketin dış basınca
direnme yeteneğini hesaplamada, iç ve dış takviyeler dahil edilebilir.
Portatif tanklar taşıma sırasında güvenli bir taban oluşturacak desteklerle ve uygun kaldırma ve bağlama
aparatlarıyla tasarlanacak ve üretilecektir.
Portatif tanklar, en azından taşınan içeriğe bağlı dahili basınç ile normal elleçleme ve taşıma koşulları
sırasındaki statik, dinamik ve termal yüklere kayıp vermeden dayanacak şekilde tasarlanacaktır. Tasarım,
portatif tankın beklenen kullanım ömrü süresince, bu yüklerin tekrarlanarak uygulanmasından kaynaklanan
malzeme yorgunluğu etkilerinin hesaba katılmış olduğunu kanıtlayacaktır.
Portatif tanklar ve bağlantıları, izin verilen azami yük altında, ayrı ayrı uygulanan aşağıdaki statik
kuvvetleri soğurabilecek özellikte olacaktır:
(a) Hareket yönünde: MPGM'nin (izin verilen azami brüt kütle) iki katı ile yer çekimine (g)1 bağlı
ivmenin çarpımı;
(b) Yatayda ve hareket yönüne dik açılarda: MPGM (hareket yönü açıkça belirlenmediyse
kuvvetler MPGM'nin iki katına eşit olacaktır) ile yer çekimine bağlı ivmenin (g)1 çarpımı;
(c) Dikeyde yukarı doğru: MPGM ile yer çekimine bağlı ivmenin (g)1 çarpımı ve
(d) Dikeyde aşağı doğru: MPGM'nin (yer çekiminin etkisi dahil toplam yükleme) iki katı ile yer
çekimine (g)1 bağlı ivmenin çarpımı.