Karayolunda Tehlikeli Madde

Temel ilkeler

Gövdeler, aksamları, servis ve yapısal donanımları, içerik kaybı olmaksızın (gaz tahliye valflerinden kaçan
gaz miktarları dışında) aşağıdakilere dayanacak şekilde tasarlanacaktır:
- 6.8.2.1.2 ve 6.8.2.1.13'te belirtildiği üzere normal taşıma koşullarındaki statik ve dinamik
gerilmelere;
- 6.8.2.1.15'de öngörüldüğü üzere asgari gerilmelere.

Tanklar ve bağlantıları, izin verilen azami yük
altında şunların çıkardığı kuvvetleri emebilecek
özellikte olacaktır:
 
- hareket yönünde: toplam kütlenin iki katı;
- hareket yönüne dik açılarda: toplam kütle;
- dikeyde yukarı doğru: toplam kütle;
- dikeyde aşağı doğru: toplam kütlenin iki
katı.
Tank konteynerler ve bağlantıları, izin verilen azami
yük altında şunların çıkardığı kuvvetleri soğurabilecek
özellikte olacaktır:
 
- hareket yönünde: toplam kütlenin iki katı;
- yatayda ve hareket yönüne dik açılarda: toplam
kütle; (hareket yönü açıkça belirlenmediyse, her 
yönde de toplam kütlenin iki katı);
- dikeyde yukarı doğru: toplam kütle;
- dikeyde aşağı doğru: toplam kütlenin iki katı.

 

Gövde duvarları en az aşağıdaki başlıklarda belirtilen kalınlığa sahip olacaktır:

6.8.2.1.17 to 6.8.2.1.21 6.8.2.1.17 to 6.8.2.1.20.
 

 

Gövdeler, 6.8.2.6'da sıralanan standartların getirdiği zorunluluklar veya 6.8.2.7 kapsamındaki yetkili
makam tarafından tanınan, malzemenin seçimini ve gövde en kalınlığının, azami ve asgari doldurma ve
çalışma sıcaklıkları göz önünde bulundurularak saptanmasını içeren bir teknik kodun gerekliliklerine uygun
olarak tasarlanacak ve üretileceklerdir. Ancak, 6.8.2.1.6 ve 6.8.2.1.26'daki asgari gereksinimler yerine
getirilecektir.

Belirli tehlikeli maddelerin taşınmasına yönelik tanklar ek korumaya sahip olacaklardır. Bunlar, ilgili
maddelerin özünde var olan tehlikelerin dikkate alınmasıyla saptanmış ek gövde kalınlığı (arttırılmış
hesaplama basıncı) veya koruyucu bir cihaz şeklinde olabilir (bkz. 6.8.4'teki özel koşullar).

Kaynak işlemleri titizlikle yapılmalı ve tam güvenlik sağlanmalıdır. Kaynak işlemi ve kontrolü 6.8.2.1.23
zorunlulukları ile uyumlu olmalıdır.

Negatif iç basınçtan kaynaklanacak deformasyon riskine karşı gövdeleri korumak için önlemler alınacaktır.
6.8.2.2.6'a göre olan gövdeler hariç olmak üzere, vakum valfleriyle donatılacak şekilde tasarlanan gövdeler,
iç basınçtan en az 21 kPa (0,21 bar) daha fazla bir dış basınca, kalıcı bir deformasyon oluşmadan,
dayanacak özellikte olacaktır. Yalnızca ambalajlama grupları II ve III kapsamındaki, taşıma sırasında
sıvılaşmayan katı maddelerin (ister toz halinde, ister tanecikli olsun) taşınması için kullanılan gövdeler,
daha düşük bir dış basınca uygun şekilde tasarlanabilir; fakat bu basınç 5 kPa'dan (0,05 bar) düşük olamaz.
Vakum valfleri, tankın tasarımında öngörülen vakum basıncından daha yüksek olmayan bir vakum ayarında
boşaltma yapacak şekilde ayarlanacaktır. Vakum valfiyle donatılmak üzere tasarlanmamış olan gövdeler, iç
basıncın en az 40 kPa (0,4 bar) üzerindeki bir dış basınca, kalıcı bir deformasyon olmaksızın dayanacak
özellikte olacaktır.

Gövde malzemeleri

Gövdeler, çeşitli sınıflarda şart koşulan başka sıcaklık aralıkları söz konusu değilse, -20 °C ile +50 °C
sıcaklıkları arasında gevreklikten kaynaklanan kırılmalara ve gerilme aşınmasından kaynaklanan
çatlamalara karşı dayanıklı olan uygun metalik malzemelerden yapılmış olacaktır.

İçerikle temas halinde olan gövdelerin veya koruyucu astarlarının malzemeleri, içerikle tehlikeli biçimde
tepkimeye (bkz. 1.2.1, "Tehlikeli tepkime") girebilecek, tehlikeli bileşikler oluşturacak veya malzemeyi
önemli oranda zayıflatacak maddeler içermeyecektir.
Taşınan madde ile gövdenin yapımında kullanılan malzeme arasındaki temas, gövdenin et kalınlığında
ilerleyen bir azalmaya neden oluyorsa, et kalınlığı üretim sırasında uygun bir miktarda artırılacaktır.
Aşınmaya karşı ilave edilen bu kalınlık, gövde et kalınlığının hesaplanmasında göz önünde
bulundurulmayacaktır.

Kaynaklı gövdelerde, sadece kusursuzca kaynaklanabilen ve -20 °C'lik ortam sıcaklığında - özellikle
kaynak izi ve çevresindeki bölgelerde - yeterli darbe mukavemetine sahip olduğu garanti edilebilen
malzemeler kullanılacaktır.
İnce taneli çelik kullanılıyorsa, malzeme şartnamesine göre akma mukavemetinin garanti edilen Re değeri
460 N/mm2'den fazla olmayacak ve çekme mukavemetinin üst sınırının garanti edilen Rm değeri 725
N/mm2'yi aşmayacaktır.

0,85'ten yüksek bir Re/Rm oranına sahip çeliklerin, kaynaklı gövdelerin yapımında kullanımına izin
verilmeyecektir.
Re = açıkça tanımlanmış akma sınırına sahip çelikler için görünür akma mukavemeti veya
açıkça tanımlanmış akma noktası olmayan çelikler için %0,2'lik dayanım mukavemeti (östenitik
çelikler için %1).
Rm = çekme mukavemeti.
Malzemenin muayene sertifikasında belirtilen değerler, her durumda bu oranın belirlenmesi için temel
olarak alınacaktır.

Çelik için kopma uzaması % olarak şundan az olmayacaktır.
 
10 000
--------------------------------------------------------
belirlenen çekme mukavemeti inç N/mm2
 
fakat hiçbir koşulda da ince tanecikli çelikler için %16'dan ve diğer çelikler için %20'den daha küçük
olmayacaktır.
Alüminyum alaşımları için kopma uzaması %12'den az olmayacaktır.1

Gövde kalınlığının hesaplanması

Gövde kalınlığı için esas alınan basınç tasarım basıncından az olmayacaktır ancak 6.8.2.1.1'de sözü edilen
gerilmeler ile, gerekliyse, aşağıdaki gerilmeler göz önünde bulundurulacaktır:
Tankın, gerilmeye maruz kalarak kendini
taşıyan bir üyesini oluşturduğu araçlarda gövde,
diğer kaynaklardan gelen gerilmelere ek olarak
bu şekilde oluşan gerilmelere karşı da
dayanacak şekilde tasarlanacaktır:
Bu gerilmeler altında, gövdenin ve onun
bağlantılarının en ciddi gerilme altında kalan
noktalarındaki gerilme, 6.8.2.1.16'da
tanımlanan σ değerini aşmayacaktır.
Bu gerilmelerin her biri altında, gözlenecek emniyet
faktörü aşağıdaki gibi olacaktır:
- açıkça tanımlanmış akma noktasına sahip metaller için:
görünür akma mukavemetine karşılık 1,5 emniyet
faktörü veya
- açıkça tanımlanmamış akma noktasına sahip metaller
için: garanti edilmiş %0,2'lik dayanım kuvvetine karşılık
1,5 emniyet faktörü (östenitik çelikler için azami %1
uzama).
--------------------------------
1 Sac metallerde, test parçasının çekme gerilme ekseni, hadde yönüne dik açıda olmalıdır. Kalıcı kopma uzaması,
mastar uzunluğunun (l) çapın (d) beş katı (l = 5d) olduğu dairesel kesite sahip test parçalarıyla ölçülür; dikdörtgen şeklinde
kesit alanına sahip test parçaları kullanılıyorsa mastar uzunluğu şu formül ile hesaplanmalıdır:
1= 5,65√Fo
burada Fo, test parçasının başlangıçtaki kesit alanını göstermektedir.

 

Hesaplama basıncı, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (12) uyarınca, kodun ikinci kısmıdır (bkz. 4.3.4.1).
"G" harfi kullanılıyorsa, aşağıdaki zorunluluklar geçerlidir:
(a) 50 °C'deki buhar basıncı 110 kPa'yı (1,1 bar) (mutlak basınç) aşmayan maddelerin taşınmasına
yönelik yer çekimiyle ile boşaltılan gövdeler, taşınacak maddenin statik basıncının iki katı kadar
bir hesaplama basıncı ile tasarlanacak olup bu, suyun statik basıncının iki katından az
olmayacaktır;
(b) 50 °C'deki buhar basıncı 110 kPa'yı (1,1 bar) (mutlak basınç) aşmayan maddelerin taşınmasına
yönelik basınçla doldurulan veya basınçla boşaltılan gövdeler, doldurma veya boşaltma
basıncının 1,3 katına eşit bir hesaplama basıncı ile tasarlanacaktır;
Asgari hesaplama basıncının sayısal değeri (gösterge basıncı) verildiği zaman, gövde bu basınca göre
tasarlanacak fakat bu basınç doldurma veya boşaltma basıncının 1,3 katından daha düşük olmayacaktır. Bu
durumlarda aşağıdaki asgari zorunluluklar geçerlidir:
(c) 50 °C'deki buhar basıncı en az 110 kPa (1,1 bar) olan ve kaynama noktası 35 °C'den yüksek
olan maddelerin taşınmasına yönelik gövdeler, doldurma veya boşaltma sistemi nasıl olursa
olsun, en az 150 kPa (1,5 bar) gösterge basıncındaki veya doldurma veya boşaltma basıncının
1,3 katı (hangisi büyükse) olan bir hesaplama basıncıyla tasarlanacaktır;
(d) Kaynama noktası 35 °C'den düşük olan maddelerin taşınmasına yönelik gövdeler, doldurma
veya boşaltma sistemi nasıl olursa olsun, doldurma veya boşaltma basıncının 1,3 katına eşit,
fakat en az 0,4 MPa (4 bar) (gösterge basıncı) olan bir hesaplama basıncına uygun olarak
tasarlanacaktır.

Test basıncında, gövdenin en ciddi biçimde gerilmeye maruz kalan noktasındaki σ gerilmesi, aşağıda tarif
edilen malzemeye bağımlı sınırları aşmayacaktır. Kaynaklara bağlı zayıflamalar için pay bırakılacaktır.
Önceki Maddeler Sonraki Maddeler

adrbook.com - Her Hakkı Saklıdır. © 2015-2018