Karayolunda Tehlikeli Madde

Yükleme veya boşaltma sırasında motorun çalıştırılması

Pompanın çalıştırılması için motor kullanımının zorunlu olduğu ya da araçta yükleme ya da boşaltmada
gerekli diğer aygıtların çalıştırılmasının zorunlu olduğu durumlar ile aracın çalıştığı ülkenin bu tür
kullanımlara yasal olarak izin verdiği durumlar dışında, yükleme ve boşaltma işlemleri esnasında motor
kapalı olacaktır.

El frenlerinin ve tekerlek takozlarının kullanımı

Tehlikeli mal taşıyan hiçbir araç, el freni çekilmeden park edilemez. Frenleme mekanizmaları olmayan
römorkların hareketi, 8.1.5.2'de açıklanan tekerlek takozunun uygulanmasıyla kısıtlanmalıdır.

Kablo kullanımı

Kilitlenmeyen bir fren sistemiyle (ABS) donatılmış olan ve azami kütlesi 3,5 tonu aşan römork ve bir
motorlu araçtan oluşan taşıma üniteleri için, alt başlık 9.2.2.6'da anılan bağlantılar, bütün taşıma işlemi
boyunca çekiciye ve römorka bağlı olacaktır.

8.4

ARAÇLARIN GÖZETİMİNE İLİŞKİN ZORUNLULUKLAR

Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (19) uyarınca belirli bir madde için Bölüm 8.5'te yer alan S1 (6) ve S14 ila S24
özel hükümlerinde anılan miktarlarda tehlikeli mal taşıyan araçlar gözetim altında bulundurulacaktır;
alternatif olarak, tüm güvenlik koşullarını sağlayan bir depo veya bir firmanın tesisinde gözetim altında
kalmadan bekletilebilirler. Bu tür olanaklar mevcut değilse araç, güvenlikli bir hale getirildikten sonra,
aşağıdaki (a), (b) ya da (c) gerekliliklerini karşılayacak bir biçimde tecrit edilmiş olarak bekletilebilir.
(a) Yükün içeriği ve sürücünün bulunduğu yer hakkında bilgi sahibi olan bir görevlinin gözetim
altında tuttuğu bir araç parkı.
(b) Aracın diğer araçlardan zarar görme ihtimalinin olmadığı kamu ya da özel bir araç parkı ya da
(c) Halkın genellikle geçmediği ya da kullanmadığı anayol ve meskenlerden ayrılmış uygun bir
açık alan.
(b) maddesinde izin verilen park alanları yalnızca (a) maddesinde tarif edilenler mevcut değilse
kullanılabilir ve (c) maddesinde belirtilenler yalnızca (a) ve (b) maddesinde tarif edilen alanlar mevcut
değilse kullanılabilir.

Yüklü MEMU'lar, gözetim altında bulundurulacak veya alternatif olarak güvenli bir depo veya fabrika
tesisinde park edilecek ve orada bırakılacaktır. Boş, temizlenmemiş MEMU'lar bu zorunluluktan muaftır.

8.5

ÖZEL SINIFLARA VEYA MADDELERE İLİŞKİN EK ZORUNLULUKLAR

Bölüm 8.1 ila 8.4'te yer alan zorunluluklara ek olarak, Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun (19)'da aşağıdaki
zorunluluklara atıfta bulunuluyorsa, bu zorunluluklar ilgili maddelerin ya da nesnelerin taşınması için
geçerli olur. Bölüm 8.1 ila 8.4'te yer alan zorunluluklarla çelişki halinde, bu Bölümde belirtilen
zorunluluklara öncelik verilecektir
S1 Patlayıcı maddelerin ve nesnelerin taşınmasına ilişkin zorunluluklar (Sınıf 1)
(1) Sürücüler için özel eğitim
Sürücü, Anlaşmaya Taraf Ülkelerde uygulanan diğer yönetmelikler kapsamında farklı bir
sistemde ya da farklı bir amaçla 8.2.2.3.4 maddesinde tanımlanan konuları içeren dengi bir
kursa, eğitime devam etmişse, uzmanlaşma programından bütünüyle ya da kısmi olarak muaf
tutulabilir.
(2) Onaylanan görevli
Ulusal yönetmelikler böyle gerektiriyorsa, ADR'ye Taraf Ülkenin yetkili makamı, araçta,
masrafları taşımacı tarafından karşılanmak üzere, onay sahibi bir memurun bulundurulmasını
gerektirebilir.
(3) Sigara içme, ateş yakma ve çıplak alev yasağı
Sınıf 1 kapsamındaki madde ve nesneleri taşıyan araçların üzerinde, yakınında ve bu
maddelerin yüklenmesi ve boşaltılması sırasında sigara içilmesi, ateş yakılması veya çıplak alev
kullanılması yasaktır. Bu sigara içme yasağı aynı zamanda elektronik sigara ve benzer
cihazların kullanımı için de geçerlidir.
(4) Yükleme ve boşaltma yerleri
(a) Yetkili makamlardan özel izin alınmadan, kamu alanı olan meskun bölgelerde Sınıf
1'e ait maddelerin ve nesnelerin yüklenmesi ve boşaltılması yapılmayacaktır;
(b) Güvenlik nedenleriyle acil olarak yapılmasını gerektiren haller dışında, meskun
alanlar dışındaki kamu alanlarında, önceden yetkili makamlara konu hakkında bilgi
verilmeden Sınıf 1'e ait maddelerin ve nesnelerin yüklenmesi veya boşaltılması
yasaktır;
(c) Herhangi bir nedenle elleçleme operasyonlarının ortak alanlarda yapılması
gerekiyorsa, maddeler veya diğer nesneler etiketlerine göre ayrılacaktır;
(d) Sınıf 1'e ait maddeleri ve nesneleri taşıyan araçların yükleme veya boşaltma işlemi
yapmak üzere kamu alanlarında durmaları zorunluysa, duran araçların arasında en az
50 metrelik bir mesafe bulunacaktır. Bu mesafe aynı taşıma ünitesine ait olan araçlar
için uygulanmayacaktır.
(5) Konvoylar
(a) Sınıf 1'e ait maddeleri ve nesneleri konvoy halinde taşıyan araçlar için her bir taşıma
ünitesi ile diğeri arasında en az 50 metrelik bir mesafe bulunacaktır;
(b) Yetkili makam konvoy düzeni ya da yapısına dair kurallar koyabilir.
(6) Araçların gözetimi
Bölüm 8.4'te belirtilen zorunluluklar, aşağıda belirtilen sınırların üzerinde olan toplam net
patlayıcı madde kütlesine sahip, Sınıf 1'e ait maddeleri ve nesneleri taşıyan araçlar için geçerli
olacaktır.
Alt Grup 1.1: 0 kg
Alt Grup 1.2: 0 kg
Alt Grup 1.3, uyumluluk grubu C: 0 kg
Alt Grup 1.3, uyumluluk grubu C dışında: 50 kg
Alt Grup 1.4, aşağıda sıralananlar dışında: 50 kg
Alt Grup 1.5: 0 kg
Alt Grup 1.6: 50 kg
UN numaraları 0104, 0237, 0255, 0267, 0289, 0361, 0365, 0366, 0440, 0441,
0455, 0456 ve 0500'e ait Alt Grubu 1.4 olan maddeler ve nesneler:
0 kg
Karma yükler için, taşınan maddelerin veya nesnelerin herhangi biri için geçerli olan en düşük
sınır toplam yük için kullanılacaktır.
Buna ek olarak, herhangi bir kötü niyetli eylemi önlemek ve kayıp ya da yangın durumunda
sürücüyü ve yetkili makamları uyarmak amacıyla bu maddeler ve nesneler her zaman gözetim
altında bulundurulacaktır.
Temizlenmemiş boş ambalajlar bundan muaftır.
(7) Araçların kilitlenmesi
EX/II araçlarının yük bölmelerindeki kapılar ve sert kapaklar ile Sınıf 1 kapsamındaki
maddeleri ve nesneleri taşıyan EX/III araçlarının yük bölmelerindeki tüm açıklıklar, yükleme ve
boşaltma dönemleri hariç olmak üzere taşıma süresince kapalı olacaktır.
S2: Alevlenebilir sıvı ya da gazların taşınmasına ilişkin ek zorunluluklar
(1) Portatif aydınlatma aparatları
Parlama noktası en fazla 60 °C olan sıvıları ya da Sınıf 2'ye ait alevlenebilir maddeleri ve
nesneleri taşıyan kapalı araçların yük bölmeleri, aracın içine sızabilecek herhangi bir
alevlenebilir buhar ya da gazı tutuşturmayacak biçimde tasarlanmış ve yapılmış portatif fenerler
dışında bir aydınlatma aparatı taşıyan kişiler giremez.
(2) Yükleme ya da boşaltma esnasında yanmalı ısıtıcıların çalıştırılması
FL tipi araçların (bkz. Kısım 9) yanmalı ısıtıcılarının yükleme ya da boşaltma esnasında ve
yükleme bölgelerinde çalıştırılması yasaktır.
(3) Elektrostatik yüklere karşı önlemler
FL tipi araçlarda, (bkz. Kısım 9) tanklar doldurulmadan ya da boşaltılmadan önce araç
şasisinden toprağa bir elektrik bağlantısı kurulacaktır. Buna ek olarak, doldurma oranı da
sınırlandırılmalıdır.
S3: Bulaşıcı maddelerin taşınmasına ilişkin özel hükümler
8.1.4.1'deki tablonun (2), (3) ve (5) numaralı sütunlarındaki ve 8.3.4'deki zorunluluklar uygulanmayacaktır.
S4: Kontrollü sıcaklıklarda yapılan taşımaya ilişkin ek zorunluluklar
Öngörülen sıcaklığın idame ettirilmesi, güvenli bir taşıma işlemi için esastır. Genel olarak, sıcaklık şu
şekillerde korunacaktır:
- yükleme öncesinde taşıma ünitesinin muayene edilmesiyle;
- taşımacı için soğutma sisteminin çalışmasına ilişkin talimatlar ve güzergah üzerindeki mevcut
soğutma tedarikçilerinin bir listesi ile;
- sıcaklık kontrolünün kaybı halinde izlenecek prosedürlerle;
- çalışma sıcaklıklarının düzenli olarak denetlenmesiyle ve
- yedek soğutma sistemi ya da yedek parçaların bulundurulmasıyla.
Taşıma ünitesinin içindeki havanın sıcaklığı bağımsız iki sensör tarafından ölçülecek ve sıcaklıklardaki
değişikliklerin kolayca saptanabileceği bir şekilde kaydedilecektir.
Sıcaklık her dört ila altı saat arasında kontrol edilecek ve kaydedilecektir.
Kontrol sıcaklığının taşıma sırasında aşılması halinde, soğutma cihazında gerekli onarımlar ya da soğutma
kapasitesinde bir artış yapılması (örneğin sıvı ya da katı soğutucu madde eklenerek) dahil olmak üzere, bir
ikaz süreci başlatılacaktır. Acil durum prosedürlerinin uygulanması için sıcaklığın sık sık kontrol edilmesi
ve hazırlık yapılması gerekmektedir. Acil durum sıcaklığına (ayrıca bkz. 2.2.41.1.17 ve 2.2.52.1.15 ila
2.2.52.1.18) varıldığında, acil durum prosedürlerine geçilir.
NOT: Maddeler, SADT 50 °C'den yüksek olacak şekilde kimyasal inhibitörler katılarak stabilize edildikleri
zaman, bu S4 koşulu 3.1.2.6'da anılan maddeler için geçerli değildir. Bu son duruma göre sıcaklık
kontrolü, sıcaklığın 55 °C'yi aşabileceği yerlerdeki taşıma koşulları altında gerekebilir.
S5: Sınıf 7'ye ait radyoaktif malzemelerin (UN No. 2908, 2909, 2910 ve 2911) yalnızca muaf tutulmuş
ambalajlarda taşınmasındaki ortak özel hükümler
8.1.2.1 (b) ve 8.2.1, 8.3.1 ve 8.3.4'teki yazılı talimatlara ilişkin zorunluluklar geçerli değildir.
S6: Sınıf 7'ye ait radyoaktif malzemelerin, muaf ambalajlar haricindeki yollarla taşınmasındaki ortak
özel hükümler
8.3.1 hükümleri, yalnızca kategori I-BEYAZ etiketlerine sahip ambalajlar, üst ambalaj veya konteynerleri
taşıyan araçlar için geçerli değildir.
8.3.4 hükümleri, ikincil risk olmaması durumunda geçerli değildir.
Diğer ek zorunluluklar veya özel hükümler
S7: (Silindi)
S8: Bir taşıma ünitesine 2000 kilogramdan fazla bu maddelerden yüklenmişse, hizmet ihtiyaçları için yerleşim
bölgelerinde ya da işlek yerlerde mümkün olduğunca durulmayacaktır. Bu tür bölgelerin yakınında uzunca
beklemek ancak yetkili makamların izniyle mümkündür.
S9: Bu maddelerin taşınması esnasında yerleşim bölgelerinde ya da işlek yerlerde hizmet ihtiyaçları için
mümkün olduğunca durulmayacaktır. Bu tür bölgelerin yakınında uzunca beklemek ancak yetkili
makamların izniyle mümkündür.
S10: Nisan ila Ekim ayları arasındaki dönemde, aracın park halinde bulunmasını ülkenin yasaları gerektiriyorsa,
araç park halindeyken ambalajlar için örneğin yükün en az 20 cm üzerine levhalar konularak güneşe karşı
etkin bir koruma sağlanacaktır.
S11: Sürücü, taraf ülkelerde uygulanan diğer yönetmelikler kapsamında farklı bir sistemde ya da farklı bir
amaçla 8.2.2.3.5'de tanımlanan konuları içeren dengi bir kursa, eğitime devam etmişse, uzmanlaşma eğitim
kursundan bütünüyle ya da kısmi olarak muaf tutulabilir.
S12: Eğer taşıma ünitesinde radyoaktif malzeme içeren ambalajların toplam sayısı 10'u, taşıma indekslerinin
toplamı 3'ü geçmiyorsa ve ilave riskler mevcut değilse, sürücülerin eğitimine ilişkin 8.2.1 gereksinimlerinin
uygulanmasına gerek yoktur. Ancak, sürücüler daha sonra, radyoaktif malzemelerin taşınmasına ve ayrıca
kendi görevlerine yönelik uygun eğitimi alacaklardır. Bu eğitim radyoaktif malzemelerin taşınması
sırasındaki radyasyon tehlikeleri konusunda bilinçlenmelerini sağlamalıdır. Böyle bir bilinçlendirme
eğitimi, işveren tarafından verilen bir sertifika ile doğrulanacaktır. Ayrıca bakınız 8.2.3
S13: (Silindi)
S14: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, herhangi bir miktarda bu
maddeleri taşıyan araçlar için geçerli olacaktır.
S15: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, herhangi bir miktarda bu
maddeleri taşıyan araçlar için geçerli olacaktır. Bununla birlikte, yüklü bölmenin kilitli olması veya taşınan
ambalajların herhangi bir şekilde yetkisiz boşaltmaya karşı korunuyor olması halinde, Bölüm 8.4
hükümlerinin uygulanmasına gerek yoktur.
S16: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin 500 kilogramı aştığı hallerde geçerlidir.
Buna ek olarak, 500 kilogramdan fazla bu maddelerden taşıyan araçlar, herhangi bir kötü amaçlı eylemi
önlemek ve kayıp ya da yangın durumunda sürücüyü ve yetkili makamları uyarmak amacıyla her zaman
gözetim altında bulundurulacaktır.
S17: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin 1000 kilogramı aştığı hallerde geçerlidir.
S18: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin 2000 kilogramı aştığı hallerde geçerlidir.
S19: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin 5000 kilogramı aştığı hallerde geçerlidir.
S20: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin veya hacminin ambalajlı mallar olarak 10000 kilogramı, tanklar da ise 3000 litreyi aştığı hallerde
geçerlidir.
S21: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, kütle miktarlarına bakılmaksızın
tüm malzemeler için geçerlidir. Ayrıca, herhangi bir kötü amaçlı eylemi önlemek ve kayıp ya da yangın
durumunda sürücüyü ve yetkili makamları uyarmak amacıyla bu mallar her zaman gözetime tabi olacaktır.
Bununla birlikte, Bölüm 8.4 hükümlerinin şu durumlarda uygulanmasına gerek yoktur:
(a) Yükleme yapılan bölüm kilitlenmişse veya taşınan ambalajlar ruhsatsız boşaltmaya karşı başka
şekilde korunuyorsa ve
(b) Doz oranı aracın dış yüzeyinin erişilebilir herhangi bir noktasında 5 μSv/h'yi geçmiyorsa.
S22: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin veya hacminin ambalajlı mallar olarak 5000 kg kilogramı, tanklar da ise 3000 litreyi aştığı
hallerde geçerlidir.
S23: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu madde dökme halinde veya
tanklarda taşınıyorsa ve araçtaki toplam kütle veya hacim 3000 kg'yi veya 3000 litreyi aşıyorsa geçerli
olacaktır.
S24: Araçların gözetim altında bulundurulmasına ilişkin Bölüm 8.4 hükümleri, bu maddelerin araçtaki toplam
kütlesinin 100 kilogramı aştığı hallerde geçerlidir.

8.6

TEHLİKELİ MAL TAŞIYAN ARAÇLARIN GEÇİŞİ SIRASINDA KARAYOLU TÜNEL KISITLAMALARI

Genel hükümler

Bu Bölümün hükümleri, araçların karayolu tünellerinden geçişi 1.9.5 kapsamında sınırlıysa geçerli
olacaktır.

Tehlikeli mal taşıyan araçların tünellerden geçişini düzenleyen yol işaretleri veya sinyaller

Yetkili makamın, tehlikeli mal taşıyan taşıma ünitelerinin geçişini kısıtlamak amacıyla bir karayolu tüneline
1.9.5.1 uyarınca tahsis ettiği tünel kategorisi, yol işaretleri ve sinyalleri ile aşağıdaki şekilde gösterilecektir:
 

İşaret ve sinyal

Tünel kategorisi

İşaret yok

Tünel kategorisi A

B harfi taşıyan ek bir panele sahip işaret

Tünel kategorisi B

C harfi taşıyan ek bir panele sahip işaret

Tünel kategorisi C

D harfi taşıyan ek bir panele sahip işaret

Tünel kategorisi D

E harfi taşıyan ek bir panele sahip işaret

Tünel kategorisi E

 

Tünel kısıtlama kodları

Belirli tehlikeli mallarında taşınması esnasında tünellerden geçiş ile ilgili kısıtlamalar, bu malların Bölüm
3.2, Tablo A, Sütun (15)'te belirtilen tünel kısıtlama kodlarına göre yapılacaktır. Tünel kısıtlama kodları,
hücrenin alt köşesinde parantez içerisinde belirtilecektir. Tünel kısıtlama kodu yerine '(—)' ifadesi
olduğunda, tehlikeli mallar için herhangi tünel kısıtlamasına tabi değildir; UN No. 2919 ve 3331'e atanan
tehlikeli mallar için tünellerden geçiş 1.7.4.2 uyarınca yetkili makam(lar)ın onayladığı özel bir
düzenlemeye uyarınca mümkün olabilir.

Taşıma ünitesi, farklı tünel kısıtlama koduna sahip tehlikeli mallar içeriyorsa, en fazla kısıtlamanın olduğu
yüke atanan tünel kodu tüm taşıma için geçerli olacaktır.

1.1.3 uyarınca taşınan tehlikeli mallar tünel kısıtlamalarına tabi değildir ve taşıma ünitesindeki yükün
tamamı için tanımlanmış (uygulanacak) tünel kısıtlama kodlarını belirlerken göz önünde
bulundurulmayacaktır ancak taşıma ünitesi 3.4.14'e uygun olarak 3.4.13'e göre işaretlenmesi gerekenler
haricinde ise uygulanır.

Tehlikeli mal taşıyan taşıma ünitelerinin tünellerden geçmesine ilişkin kısıtlamalar

Tünellerden geçiş için şu sınırlamalar uygulanır:
- E kategorisindeki tünellerden geçiş, 3.4.14'e uygun olarak 3.4.13'e göre işaretlenmesi gereken
taşıma ünitelerine ve
- aşağıdaki tabloya uygun olarak taşıma ünitesindeki yükün tamamına uygulanacak tünel
sınırlama kodu bir kez tespit edildikten sonra 5.3.2'e göre turuncu renkli plaka taşıması gereken
taşıma ünitelerine.

Tüm yüke ilişkin tünel kısıtlama

kodu

Kısıtlama

B

B, C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

B1000C

Taşıma ünitesi başına toplam net patlayıcı kütlesinin şunları aştığı taşıma işlemleri:

  • 1000 kg'yi aşanlar: B, C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

  • 1000 kg'yi aşmayanlar: C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

B/D

Tankla taşıma işlemleri: B, C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

Diğer taşıma işlemleri: D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

B/E

Tankla taşıma işlemleri: B, C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

Diğer taşıma işlemleri: E kategorisindeki tünellerden geçiş yasaktır

C

C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

C5000D

Taşıma ünitesi başına toplam net patlayıcı kütlesinin şunları aştığı taşıma işlemleri:

  • 5000 kg'yi aşanlar: C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

  • 5000 kg'yi aşmayanlar: D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

C/D

Tankla taşıma işlemleri: C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

Diğer taşıma işlemleri: D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

C/E

Tankla taşıma işlemleri: C, D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

Diğer taşıma işlemleri: E kategorisindeki tünellerden geçiş yasaktır

D

D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır

D/E

Dökme halinde veya tankla taşıma işlemleri: D ve E kategorilerindeki tünellerden geçiş yasaktır;

Diğer taşıma işlemleri: E kategorisindeki tünellerden geçiş yasaktır

E

E kategorisindeki tünellerden geçiş yasaktır

-

Tüm tünellerden geçiş yapılabilir (UN No. 2919 ve 3331 için; ayrıca bkz.

8.6.3.1).

NOT 1: Örneğin, sınıflandırma kodu 1.3C, tünel kısıtlama kodu C5000D olan ve 3000 kg toplam net patlayıcı
kütlesini temsil eden bir miktarda UN No. 0161, dumansız barut taşıyan bir taşıma ünitesinin D ve E
kategorilerindeki tünellerden geçişi yasaktır.
NOT 2: IMDG Kodu uyarınca işaretlenmiş konteynerlerde ya da taşıma ünitelerinde taşınması amaçlanmış sınırlı
miktarlarda ambalajlanan tehlikeli mallar, sınırlı miktarda ambalajlanmış tehlikeli mal ihtiva eden ambalajların
toplam brüt ağırlığı her bir taşıma ünitesi için 8 tonu aşmadığı sürece E kategorisindeki tünellerden geçiş için
kısıtlamaya tabi değildir.
Önceki Maddeler Sonraki Maddeler

adrbook.com - Her Hakkı Saklıdır. © 2015-2018