Radyasyondan korunma programıma programı
Radyoaktif malzeme taşıması, yeterli seviyede radyasyondan korunma önlemlerini içeren sistematik düzenlemelere yönelik bir radyasyondan korunma programına tabi olacaktır.
Kişilerin aldıkları dozlar, ilgili doz limitlerinin altında olmalıdır. Bireysel alınan dozların büyüklüğü, maruz kalan kişi sayısı ve maruz kalma olasılığını olabildiğince düşük tutarak, ekonomik ve sosyal etkileri göz önünde bulundurarak ve kişilerin aldığı dozları ilgili doz limitlerinin altında tutarak, gereken korunma ve güvenlik sağlanmalıdır. Taşıma ve diğer faaliyetler arasındaki etkileşimi de içeren yapısal ve sistematik bir yaklaşım benimsenir.
Programda uygulanacak olan tedbirlerin niteliği ve kapsamı, radyasyona maruziyetin büyüklüğü ve olasılığı ile orantılı olmalıdır. Program, 1.7.2.2, 1.7.2.4, 1.7.2.5 ve 7.5.11 CV33 (1.1) zorunlulukları ile uyumlu olmalıdır. Program belgeleri, istendiğinde, yetkili makamlar tarafından incelenebilmesi için ibraz edilecektir.
Taşıma işlemleri sırasında meydana gelen iş kazalarında, belirlenmiş etkin dozajın;
(a) bir yıl içinde 1 mSv ile 6 mSv arasında olması muhtemelse, iş yeri veya bireysel kontrol yoluyla bir doz belirleme programı yürütülür ya da
(b) bir yıl içinde 6 mSv'yi aşması muhtemelse, bireysel kontrol gereklidir.
Bireysel veya iş yeri kontrol programı yürütüldüğünde ilgili kayıtlar da tutulur.
NOT: Taşıma faaliyetlerinden doğan mesleki maruziyetler için, etkili dozun bir yıl içerisinde 1 mSv'yi aşmasının çok muhtemel olmadığının değerlendirilmesi durumunda, özel çalışma biçimleri, detaylı denetim, doz belirleme programları veya bireysel kayıt tutma işlemlerinin yapılmasına gerek yoktur.
İşçiler (bkz. 7.5.11, CV33 Not 3) mesleki maruziyeti ve hareketlerinden etkilenebilecek diğer kişilerin maruziyetini engellemek için alınması gereken önlemler dâhil radyasyondan korunma konusunda gerekli şekilde eğitilmelidir.
Yönetim sistemi
ADR'nin ilgili hükümlerine uyulmasını temin etmek amacıyla, 1.7.1.3'te tanımlanan ADR kapsamındaki tüm işlemlerde yetkili makam tarafından kabul edilebilir uluslararası, ulusal veya diğer standartlara uygun yönetim sistemi kurulmalıdır. Tasarım şartnamesinin tamamen uygulandığını gösteren sertifika yetkili makamın kullanımına hazır tutulmalıdır. Üretici, gönderen veya kullanıcı aşağıdakilere hazırlıklı olmalıdır:
(a) Üretim ve kullanım sırasındaki denetimlerde gerekli kolaylığı sağlamalıdır ve
(b) Yetkili makama ADR'ye uyulduğunu göstermelidir.
Yetkili makam onayı gerektiren yerlerde, söz konusu onay, yönetim sisteminin yeterliliğini hesaba katacak ve buna bağlı olacaktır.
Özel düzenleme
Özel düzenleme, yetkili makamlarca onaylanmış ve ADR'nin radyoaktif malzemelere ilişkin geçerli tüm zorunluluklarını karşılamayan sevkiyatların taşınmasına ilişkin hükümleri ifade eder.
NOT: Özel düzenleme, 1.5.1 uyarınca geçici bir istisna olarak kabul edilmez.
Radyoaktif malzemeye uygulanan herhangi bir hükme uymanın mümkün olmadığı sevkiyatlar, özel düzenleme haricinde taşınamaz. Yetkili makama, ADR radyoaktif malzeme hükümleriyle uygunluğun uygulanamaz olduğunun kanıtlanması ve ADR'nin belirlediği güvenlik standartlarının alternatif yöntemlerle karşılandığının gösterilmesi koşuluyla, yetkili makam tek veya bir dizi planlı sevkiyata yönelik özel bir düzenlemeyi onaylayabilir. Taşıma işlemindeki genel güvenlik seviyesi, geçerli bütün zorunluluklar karşılandığında elde edilen seviyeye en azından eşit olmalıdır. Bu türden uluslararası sevkiyatlar için çok taraflı onay gereklidir.
Diğer tehlikeli özelliklere sahip radyoaktif malzemeler
ADR'nin tehlikeli maddelere ilişkin tüm ilgili zorunluluklarına uygunluğun sağlanması amacıyla, radyoaktif ve bölünebilir özelliklerinin yanı sıra, patlayıcılık, alev alabilme, kıvılcımlanma, kimyasal zehirlilik ve aşındırma dâhil olmak üzere içeriklerin diğer tali tehlikeleri, belgelendirme, paketleme, etiketleme, işaretleme, levha takma, istifleme, ayırma ve taşıma işlemleri sırasında göz önünde bulundurulmalıdır.
Uygunsuzluk
Radyasyon seviyesi veya bulaşma ile ilgili herhangi ADR limitine bir uygunsuzluk durumunda aşağıdakiler yerine getirilmelidir:
(a) Etkilenebilecek gönderen, alıcı, taşımacı ve taşımaya dâhil olan herhangi bir organizasyon aşağıdaki taraflarca uygunsuzluk konusunda bilgilendirilmelidir:
(i) Uygunsuzluk taşıma sırasında gerçekleştiyse, taşımacı veya
(ii) Uygunsuzluk yükün teslimi sırasında gerçekleştiyse, alıcı;
(b) Bazı durumlarda taşımacı, gönderen veya alıcı aşağıdakileri yerine getirmelidir:
(i) Uygunsuzluğun sonuçlarını azaltmak için derhal harekete geçmelidir;
(ii) Uygunsuzluğu ve nedenlerini, koşullarını ve sonuçlarını araştırmalıdır;
(iii) Uygunsuzluğa yol açan nedenleri ve koşulları gidermek ve uygunsuzluğa yol açan benzer koşulların tekrarlamasını engellemek için uygun önlemleri almalıdır;
(iv) Uygunsuzluğun nedenleri ve alınan veya alınacak düzeltici veya önleyici tedbirlerle ilgili olarak yetkili makamı (kurumları) bilgilendirmelidir;
(c) Acil bir maruziyet durumu gerçekleşir gerçekleşmez, mümkün olan en kısa sürede ihlal ile ilgili olarak sırasıyla gönderen ve yetkili makam(lar) ile iletişime geçilmelidir.