Karayolunda Tehlikeli Madde

Tekil radyonüklidler için:

(a) Tablo 2.2.7.2.2.1'de listelenmeyenler için, 2.2.7.2.2.1'de atıfta bulunulan temel radyonüklid değerlerinin saptanması çok taraflı onay gerektirecektir. Bu radyonüklidler için, muaf malzemeye yönelik aktivite konsantrasyon limitleri ve muaf sevkiyatlara yönelik aktivite limitleri, İyonlaştırıcı Radyasyondan Korunma ve Radyoaktif Kaynakların Güvenliği için Temel Güvenlik Standartları, Güvenlik Serisi No.115, IAEA, Viyana (1996) ile belirlenen ilkelere göre hesaplanır. Her bir radyonüklidin kimyasal formları hem normal taşıma hem de kaza koşullarında göz önünde bulunduruluyorsa, Uluslararası Radyolojik Korunma Komisyonu tarafından önerildiği üzere uygun akciğer emilim tipine yönelik bir doz katsayısı kullanılarak hesaplanan bir A2 değerinin kullanılmasına izin verilebilir. Alternatif olarak, yetkili makamın onayını almadan Tablo 2.2.7.2.2.2'de yer alan radyonüklid değerleri kullanılabilir;

(b) Radyoaktif malzemenin içine konulduğu ya da bir bileşen olarak dâhil edildiği aletlerde ya da nesnelerde veya 2.2.7.2.4.1.3 (c)'yi karşılayacak şekilde imal edilmiş diğer nesnelerde, muaf bir sevkiyata ilişkin aktivite limitine yönelik Tablo 2.2.7.2.2.1'de yer alanlara alternatif temel radyonüklid değerlerine izin verilir ve bunlar çok taraflı onay gerektirir. Muaf bir sevkiyata yönelik söz konusu alternatif aktivite sınırları, İyonlaştırıcı Radyasyondan Korunma ve Radyoaktif Kaynakların Güvenliği için Temel Güvenlik Standartları, Güvenlik Serisi No. 115, IAEA, Viyana (1996) ile belirlenen ilkelere göre hesaplanır.

Tablo 2.2.7.2.2.2: Bilinmeyen radyonüklidler veya karışımlar için temel radyonüklid değerleri

Radyoaktif içerikler

A1

A2

Muaf malzemeler için

aktivite

konsantrasyonu limiti

Muaf sevkiyatlar için

aktivite limiti

(TBq)

(TBq)

(Bq/g)

(Bq)

Yalnızca beta veya gama yayıcı nüklidlerin mevcut olduğu bilinir

0,1

0,02

1 x 101

1 x 104

Nötron yayıcılar hariç alfa yayıcı nüklidler mevcuttur

0,2

9 x 10-5    

1 x 10-1

1 x 103

Nötron yayıcı radyonüklidler mevcuttur veya ilgili veri yoktur

0,001

9 x 10-5

1 x 10-1

1 x 103

 

Tablo 2.2.7.2.2.1'de olmayan bir radyonüklid için A1 ve A2 değerlerinin hesaplanmasında radyonüklidlerin doğal oranlarda bulunduğu ve hiçbir yavru nüklidin 10 günden veya ana nüklidin yarı-ömründen uzun yarı-ömre sahip olmadığı hâllerde, tek bir radyoaktif ayrışma zinciri tek bir radyonüklid gibi düşünülür ve dikkate alınan aktivite ve uygulanacak A1 ve A2 değerleri zincirdeki ana nüklidin değerlerine karşılık gelir. Herhangi bir yavru nüklidin 10 günden daha uzun veya ana nüklidin yarı-ömründen daha uzun bir yarı-ömre sahip olduğu radyoaktif ayrışma zincirleri için, ana nüklid ve bu yavru nüklidler, farklı nüklidlerin karışımları olarak kabul edilir.

Radyonüklidlerin karışımları için, 2.2.7.2.2.1'de atıfta bulunulan temel radyonüklid değerleri aşağıdaki şekilde saptanabilir:
 
bu denklemde: 

f(i)    karışımda i radyonüklidinin aktivite oranı veya aktivite konsantrasyonudur;

X(i)    uygun olduğu üzere radyonüklid i için, A1 veya A2'nin uygun değeri veya muaf malzemenin aktivite konsantrasyonu limiti veya muaf sevkiyat için aktivite limitidir ve

Xm    bir karışım söz konusu ise, A1 veya A2'nin türetilmiş değeri veya muaf malzemenin aktivite konsantrasyon limiti veya muaf sevkiyat için aktivite limitidir.
 

Her bir radyonüklidin kimliği biliniyor ama bazı radyonüklidlerin tek tek aktiviteleri bilinmiyorsa, radyonüklidler gruplara ayrılabilir ve uygun olduğu üzere her bir gruptaki radyonüklidler için en düşük radyonüklid değeri, 2.2.7.2.2.4'teki ve 2.2.7.2.4.4'teki formüllerin uygulanmasında kullanılabilir. Gruplarda toplam alfa aktivitesi ve toplam beta/gama aktivitesi biliniyorsa, en düşük radyonüklid değerleri kullanılarak alfa yayıcılar ve beta/gama yayıcılar için, gruplar sırasıyla toplam alfa aktivitesi ve toplam beta/alfa aktivitesine dayanarak belirlenebilir.

İlgili veri bulunmayan her bir radyonüklid veya radyonüklid karışımları için, Tablo 2.2.7.2.2.2'de gösterilen değerler kullanılır.

Diğer malzeme özelliklerinin saptanması

Düşük özgül aktiviteli (LSA) malzeme

(Rezerve Edilmiş)

LSA malzemesi aşağıdaki üç gruptan birinde olur:

(a)    LSA-I

(i)    uranyum ve toryum cevherleri ile bu cevherlerin konsantreleri ve doğada kendiliğinden bulunan radyonüklidleri içeren diğer cevherler;

(ii)    ışınlanmamış doğal uranyum, fakirleştirilmiş uranyum, doğal toryum veya bunların katı veya sıvı bileşikleri veya karışımları;

(iii)    A2 değeri için sınır uygulanmayan radyoaktif malzeme. Sadece 2.2.7.2.3.5 kapsamında muafiyet uygulanan bölünebilir malzeme bu gruba dâhil edilebilir;

(iv)    2.2.7.2.2.1 ila 2.2.7.2.2.6'da verilen aktivite konsantrasyonu değerlerinin 30 katını geçmeyen tahmini ortalama özgül aktiviteye sahip aktivitenin maddenin tamamında düzgün dağılım gösterdiği diğer radyoaktif malzemeler. Sadece 2.2.7.2.3.5 kapsamında muafiyet uygulanan bölünebilir malzeme bu gruba dâhil edilebilir;

(b)    LSA-II

(i)    konsantrasyon sınırı 0,8 TBq/l'ye kadar olan trityumlu su

(ii)    tahmini ortalama özgül aktivitesi katı ve gazlar için 10-4 A2/g değerini, sıvılar için 10-5 A2/g değerini aşmayan ve aktivitenin maddenin tamamında düzgün dağılım gösterdiği diğer madde.

(c)    LSA-III - Katılar (örn., birleştirilmiş atıklar, aktiflenmiş maddeler) tozlar hariç, 2.2.7.2.3.1.3 gerekliliklerini karşılayan bu malzemeler için aşağıdakiler geçerlidir:

(i)    radyoaktif malzeme, bir katı veya bir katı nesne grubu içinde dağılmıştır veya katı yoğun bir bağlama malzemesi (beton, bitüm ve seramik, vb. gibi) içinde büyük oranda düzgün dağılmıştır;

(ii)    radyoaktif malzeme kısmen çözünmezdir veya doğal olarak kısmen çözünmez bir matris içinde yer almaktadır, bu yüzden ambalajın kaybı durumunda bile, ambalaj yedi gün süreyle ambalaj bütünlüğü bozularak su ortamında kaldığında radyoaktif malzeme kaybı 0,1 A2 değerini geçmez;

(iii)    her türlü koruyucu malzeme hariç, katının tahmini ortalama özgül aktivitesi 2 x 10-3 A2/g değerini aşmaz.
 

LSA-III malzemesi, ambalajın bütün içeriği 2.2.7.2.3.1.4'te belirtilen teste tabi olduğu durumda, sudaki aktivitesi 0,1 A2 değerini geçmeyen katı hâlde maddedir.

LSA-III malzemesi aşağıdaki şekilde test edilir:

Ambalajın bütün içeriğini temsil eden bir katı malzeme numunesi, 7 gün boyunca ortam sıcaklığında su içinde tutulur. Testte kullanılan suyun hacmi, 7 günlük test süresinin sonunda kalan emilmemiş ve tepkimeye girmemiş suyun serbest hacminin, en az katı test örneğinin hacminin %10'u olmasını sağlayacak kadar olmalıdır. Suyun 20 °C'deki ilk pH'ı 6-8, maksimum iletkenliği 1 mS/m olmalıdır. Suyun serbest hacminin toplam aktivitesi test numunesi 7 gün süreyle suya tutulduktan sonra ölçülür.
 

2.2.7.2.3.1.4'teki performans standartlarıyla uyumluluğunun gösterimi 6.4.12.1 ve 6.4.12.2 ile uygun olmalıdır.

SCO, aşağıdaki iki gruptan birinde sınıflandırılır:

(a)    SCO-I: Aşağıdaki özelliklere sahip katı bir cisimdir:

(i)    sabit olmayan bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılabilir yüzey (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük düzeyde zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 4 Bq/cm2 değerini ve diğer bütün alfa yayıcıları için 0,4 Bq/cm2 değerini geçmediği;

(ii)    Sabit bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılabilir yüzey (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük düzeyde zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 4 x 104 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 4 x 103 Bq/cm2 değerini geçmediği;

(iii)    Sabit olmayan bulaşma ve sabit bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılamaz yüzey üzerinde (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 4 x 104 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 4 x 103 Bq/cm2 değerini geçmediği katı cisimdir;

(b)    SCO-II: Yüzeyindeki sabit veya sabit olmayan bulaşmanın yukarıda (a)'da SCO-I için geçerli sınırları aştığı ve aşağıdaki koşulları sağlayan katı cisimdir:

(i)    sabit olmayan bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılabilir yüzey üzerinde (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 400 Bq/cm2 değerini ve diğer bütün alfa yayıcıları için 40 Bq/cm2 değerini geçmediği;

(ii)    Sabit bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılabilir yüzey üzerinde (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 8 x 105 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 8 x 104 Bq/cm2 değerini geçmediği ve

(iii)    Sabit olmayan bulaşma ve sabit bulaşmanın ortalama 300 cm2 ulaşılamaz yüzey üzerinde (veya alanı 300 cm2'den az yüzey üzerinde), beta ve gama yayıcıları ve düşük zehirliliğe sahip alfa yayıcıları için 8 x 105 Bq/cm2 ve diğer tüm alfa yayıcıları için 8 x 104 Bq/cm2 değerini geçmediği katı cisimdir.

Özel hazırlanmış radyoaktif malzeme

Özel hazırlanmış radyoaktif malzemenin 5 mm'den kısa olmayan en az bir boyutu olmalıdır. Sızdırmaz kapsül, özel hazırlanmış radyoaktif malzemenin bir parçası olduğunda, kapsül imha edilecek açılabilecek şekilde üretilmiş olmalıdır. Özel hazırlanmış radyoaktif malzeme için bu tasarım, tek taraflı onay gerektirir.

Önceki Maddeler Sonraki Maddeler

adrbook.com - Her Hakkı Saklıdır. © 2015-2018