Bölüm 3.2 Tablo A'da ismen belirtilmeyen Sınıf 2'deki maddeler ve nesneler (aerosollar ve basınç altındaki
kimyasallar hariç), 2.2.2.1.2 ve 2.2.2.1.3 uyarınca, 2.2.2.3'te listelenen toplu bir kayıt altında sınıflandırılır.
Aşağıdaki kriterler uygulanır:
Asfiksant (Boğucu) gazlar
Yükseltgen olmayan, alevlenebilir olmayan ve zehirli olmayan ve atmosferde normal olarak var olan
oksijeni seyrelten veya oksijenin yerine geçen gazlar.
Alevlenebilir gazlar
Aşağıdaki özelliklere sahip 101,3 kPa standart basınçtaki ve 20 °C'deki gazlar:
(a) Hava ile hacim olarak %13'ü veya daha azı karışım halinde olduğu durumda tutuşabilen ya da
(b) Düşük alevlenebilirlik sınırı göz önüne alınmaksızın en az %12 oranındayken hava ile bir
alevlenme aralığı olan.
Alevlenebilirlik, testler veya hesaplarla belirlenir, bu hesaplamalar ISO'ya uygun yöntemler ile yapılır (bkz.
ISO 10156:2010).
Bu yöntemleri kullanmak için yeterli veri yok ise, menşe ülkenin yetkili makamının kabul ettiği benzer
testler kullanılabilir.
Menşe ülke ADR'ye Taraf Ülke değilse, bu yöntemler sevkiyatın ulaşacağı ilk ADR'ye Taraf Ülkenin
yetkili makamı tarafından onaylanır.
Yükseltgen gazlar
Genellikle oksijen sağlayarak, diğer materyallerin havaya kıyasla daha fazla yanmasına sebep olan veya
buna katkı sağlayan gazlar. Bu gazlar, ISO 10156:2010 standardında belirtilen bir yöntem ile saptandığı
üzere yükseltgen gücü %23,5'ten büyük olan saf gazlar veya gaz karışımlarıdır.
Zehirli gazlar
NOT: Aşındırıcı özelliklerinden ötürü zehirlilik kriterlerini kısmen veya tamamen karşılayan gazlar zehirli
olarak sınıflandırılır. Ayrıca, olası ikincil bir aşındırıcı risk için, bkz. "Aşındırıcı gazlar" başlığı altındaki
kriterler.
Bu gazlar:
(a) İnsanların sağlığı için tehlike arz edecek derecede zehirli veya aşındırıcı olduğu bilinen veya
(b) 2.2.61.1 uyarınca test edildiğinde, akut zehirlilik için LC50 değeri 5 000 ml/ m3 (ppm) veya daha
az olduğundan dolayı, insanlar için zehirli veya aşındırıcı olduğu varsayılan gazlardır.
Gaz karışımları için (diğer sınıflardan maddelerin buharları dahil) aşağıdaki formül kullanılabilir:
LC50 Zehirli (karışım)formülü
Bu denklemde: fi = Madde karışımındaki i. bileşenin mol fraksiyonu;
Ti = Madde karışımındaki i. bileşenin zehirlilik indeksi;
4.1.4.1 P200 ambalajlama talimatlarında belirtildiği üzere Ti, LC50
değerine eşittir.
4.1.4.1 P200 ambalajlama talimatlarında LC50 değeri
listelenmediği zaman, bilimsel literatürdeki LC50 değeri kullanılır.
LC50 değeri bilinmediği zaman, benzer fizyolojik ve kimyasal
etkileri gösteren maddelerin en düşük LC50 değerinin kullanılması
ile zehirlilik indeksi bulunur veya tek uygulanabilir olanak test
etmek ise test ile bulunur.
Aşındırıcı gazlar
Aşındırıcılıklarından dolayı zehirlilik kriterini tamamen sağlayan gaz ve gaz karışımları, ikincil derece
aşındırıcı riskli zehirli olarak sınıflandırılır.
Aşındırıcılığın ve zehirliliğin birleşik etkisi sonucu zehirli kabul edilen bir gaz karışımının, karışımdaki
aşındırıcı bileşenlerin LC50 değeri, aşağıdaki formül ile hesaplandığında, 5000 ml/m3 (ppm)'e eşit veya daha
düşük ise veya deneyimlere dayanarak insanların derilerine, gözlerine ve mukoza zarlarına zarar verdiği
biliniyorsa, ikincil aşındırıcı riski vardır:
LC50 Aşındırıcı (karışım) formülü
Bu denklemde: fci = Madde karışımındaki i. aşındırıcı bileşenin mol fraksiyonu;
Tci = Madde karışımındaki i. aşındırıcı bileşenin zehirlilik indeksi;
4.1.4.1 P200 ambalajlama talimatlarında belirtildiği üzere Tci,
LC50 değerine eşittir.
4.1.4.1 P200 ambalajlama talimatlarında LC50 değeri
listelenmediği zaman, bilimsel literatürdeki LC50 değeri kullanılır.
LC50 değeri bilinmediği zaman, benzer fizyolojik ve kimyasal
etkileri gösteren maddelerin en düşük LC50 değerinin kullanılması
ile zehirlilik indeksi bulunur veya tek uygulanabilir olanak test
etmek ise test ile bulunur.
Aerosoller
Aerosoller (UN no. 1950), tehlike özelliklerine göre aşağıdaki gruplardan birine atanır:
A Asfiksant (Boğucu);
O Yükseltgen;
F Alevlenebilir;
T Zehirli;
C Aşındırıcı;
CO Aşındırıcı, yükseltgen;
FC Alevlenebilir, aşındırıcı;
TF Zehirli, alevlenebilir;
TC Zehirli, aşındırıcı;
TO Zehirli, yükseltgen;
TFC Zehirli, alevlenebilir, aşındırıcı;
TOC Zehirli, yükseltgen, aşındırıcı.
Sınıflandırma, aerosol püskürtücü üzerindeki içeriklerin yapısına bağlıdır.
NOT: 2.2.2.1.5'e göre zehirli gazların veya 4.1.4.1 ambalajlama talimatı P200"deki Tablo 2'nin c notu ile
"Piroforik olarak kabul edilir" diye tanımlanan gazlar, aerosol püskürtücüde sevk yakıtı olarak
kullanılamaz. İçerikleri zehirlilik veya aşındırıcılık için ambalajlama grubu I'in kriterlerine uyan
aerosollar, taşıma için kabul edilmez (bkz.2.2.2.2.2).
Aşağıdaki kriterler uygulanır:
(a) Aşağıdaki (b) ve (f) alt paragraflarına göre, içerikler diğer herhangi bir grubun kriterlerine
uymadığında grup A'ya atama yapılır;
(b) 2.2.2.1.5'e göre aerosol, yükseltgen gaz içerdiğinde grup O'ya atama yapılır;
(c) İçerik, kütlece %85 veya daha fazla alevlenebilir bileşen içerdiğinde ve yanmanın kimyasal ısısı
30 kJ/g veya daha fazla olduğunda, grup F'ye atama yapılır.
İçerik, kütlece %1 veya daha az alevlenebilir bileşen içerdiğinde veya yanmanın kimyasal ısısı 20 kJ/g'dan
az olduğunda, grup F'ye atanmaz.
Aksi takdirde, aerosol alevlenebilirlikle ilgili olarak Testler ve Kriterler Elkitabı, Bölüm III başlık 31'de
tanımlanan testler uyarınca test edilir. Aşırı alevlenebilir ve alevlenebilir aerosoller grup F'ye atanır;
NOT: Alevlenebilir bileşenler, Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, alt başlık 31.1.3, Notlar 1 ila 3' te
tanımlanan alevlenebilir sıvılar, alevlenebilir katılar veya alevlenebilir gazlar ve gaz karışımlarıdır. Bu
tanım, piroforik, kendiliğinden ısınan ve su ile tepkimeye giren maddeleri kapsamaz. Kimyasal yanma ısısı
ASTM D 240, ISO/FDIS 13943:1999 (E/F) 86.1 ila 86.3 veya NFPA 30B yöntemlerinden biri ile saptanır.
(d) Aerosol püskürtücülerinin sevk yakıtı dışındaki içerikler, Sınıf 6.1, ambalajlama grubu II veya
III olarak sınıflandırıldığında grup T'ye atama yapılır;
(e) Aerosol püskürtücülerinin atılacak sevk yakıtı dışındaki içerikleri, sınıf 8, ambalajlama grubu II
veya III kriterlerini karşıladığında grup C'ye atama yapılır;
(f) O,F,T,C grupları içindeki grup kriterlerinden birden fazlası karşılandığında, ilgili olduğu grup
CO, FC, TF, TO, TFC, TOC'ye atama yapılır.
Basınç altındaki kimyasallar
Basınç altındaki kimyasallar (UN No. 3500 ila 3505), tehlike özelliklerine göre aşağıdaki gruplardan birine
atanır:
A Asfiksant (Boğucu);
F Alevlenebilir;
T Zehirli;
C Aşındırıcı;
FC Alevlenebilir, aşındırıcı;
TF Zehirli, alevlenebilir;
Sınıflandırma, değişik fazlardaki bileşiklerin tehlike karakterlerine bağlıdır.
Sevk yakıtı;
Sıvı veya
Katı
NOT 1: 2.2.2.1.5'e göre zehirli gazların veya yükseltgen gazların veya 4.1.4.1 ambalajlama talimatı
P200"deki Tablo 2'nin c notu ile "Piroforik olarak kabul edilir" diye tanımlanan gazlar, basınç altındaki
kimyasallarda sevk yakıtı olarak kullanılamaz.
NOT 2: Zehirlilik veya aşındırıcılık için ambalajlama grubu I kriterlerini karşılayan içerikleri olan veya
zehirlilik için ambalajlama grubu II veya III ve aşındırıcılık için ambalajlama grubu II ve III kriterlerinin
ikisini de karşılayan içeriklere sahip olan basınç altındaki kimyasalların bu UN No.ları altında
taşınmalarına izin verilmez.
NOT 3: Sınıf 1'in, Sınıf 3'ün duyarlılığı azaltılmış sıvı patlayıcılar, Sınıf 4.1'in kendiliğinden tepkimeye
giren ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar, Sınıf 4.2, Sınıf 4.3, Sınıf 5.1, Sınıf 5.2, Sınıf 6.2 veya Sınıf 7
özelliklerine sahip içerikleri olan basınç altındaki kimyasallar bu UN No.ları altında taşıma amaçlı
kullanılmazlar.
NOT 4: Bir aerosol püskürtücü içindeki bir basınç altındaki kimyasal UN No. 1950 altında taşınacaktır.
Aşağıdaki kriterler uygulanır:
(a) Aşağıdaki (b) ve (e) alt paragraflarına göre, içerikler diğer herhangi bir grubun kriterlerine
uymadığında grup A'ya atama yapılır;
(b) Grup F'ye atama, içeriklerden biri alevlenebilir olarak sınıflandırılması gereken bir saf madde
veya karışım olduğunda yapılır. Alevlenebilir bileşenler aşağıdaki kriterleri karşılayan
alevlenebilir sıvılar ve sıvı karışımları, alevlenebilir katılar ve katı karışımları veya alevlenebilir
gazlar veya gaz karışımlarıdır:
(i) Bir alevlenebilir sıvı parlama noktası 93 °C'den fazla olmayan bir sıvıdır.
(ii) Bir alevlenebilir katı 2.2.41.1 'deki kriterleri karşılayan bir katıdır.
(iii) Bir alevlenebilir gaz 2.2.2.1.5 'deki kriterleri karşılayan bir gazdır.
(c) Grup T'ye atama sevk yakıtı dışındaki içerikleri Sınıf 6.1'in, ambalajlama grubu II veya III olan
tehlikeli mallar olarak sınıflandırıldığında yapılır;
(d) Grup C'ye atama sevk yakıtı dışındaki içerikleri Sınıf 8'in, ambalajlama grubu II veya III olan
tehlikeli mallar olarak sınırlandırıldığında yapılır;
(e) F,T,C grupları içindeki grup kriterlerinden ikisi karşılandığında, ilgili olduğu grup FC veya TF
olarak atama yapılır.
Taşıma için kabul edilmeyen gazlar
Sınıf 2'deki kimyasal açıdan kararsız gazlar, taşıma sırasındaki normal koşullarda tehlikeli dekompozisyon
ve polimerizasyon olasılığını engelleyecek gerekli önlemlerin alındığı veya 4.1.4.1, ambalajlama talimatı
P200(10), özel ambalajlama hükmü (r) uyarınca taşımanın yapıldığı durumlar dışında taşıma için kabul
edilmez. Polimerizasyonu önlemeye yönelik tedbirler için, bkz. Bölüm 3.3, özel hüküm 386. Bu amaçla,
tanklarda ve kaplarda bu tepkimelere yol açabilecek maddelerin bulunmamasına dikkat edilmelidir.
Aşağıdaki maddeler ve karışımlar taşıma için kabul edilmez:
- UN No. 2186 HİDROJEN KLORÜR, SOĞUTULMUŞ SIVI;
- UN No. 2421 AZOT TRİOKSİT;
- UN No. 2455 METİL NİTRİT;
- Soğutulmuş sıvılaştırılmış, 3A, 3O veya 3F sınıf koduna atanamayan gazlar;
- UN No. 1001, 2073 veya 3318 altında sınıflandırılamayan çözünmüş gazlar;
- Gazları 2.2.2.1.5'e göre zehirli olan veya 4.1.4.1 P200 ambalajlama talimatlarına göre piroforik
olan sevk yakıtları olarak kullanılan aerosoller;
- Zehirlilik veya aşındırıcılık açısından ambalajlama grubu I kriterlerinin karşılayan içeriğe sahip
aerosoller (bkz. 2.2.61 ve 2.2.8);
- 4.1.4.1 ambalajlama talimatı P200 uyarınca çok zehirli (200 ppm'den düşük LC50) veya
piroforik olan gaz içeren küçük kaplar.
Toplu kayıtların listesi
|
Sıkıştırılmış gazlar:
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
1A
|
1956 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, B.B.B.
|
|
1O
|
3156 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
1F
|
1964 HİDROKARBON GAZ KARIŞIMI, SIKIŞTIRILMIŞ, B.B.B.
|
|
|
1954 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
1T
|
1955 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, B.B.B.
|
|
1TF
|
1953 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
1TC
|
3304 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
1TO
|
3303 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
1TFC
|
3305 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
1TOC
|
3306 SIKIŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
Sıvılaştırılmış gazlar:
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN
No.
|
Maddenin veya nesnenin adı
|
|
2A
|
1058
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZLAR, alevlenebilir olmayan, karbondioksit, hava ve azot yüklü
|
|
|
1078
|
SOĞUTUCU GAZ, B.B.B.
|
|
|
|
R harfi ile gösterilen, aşağıda verilen gaz karışımları gibi:
|
|
|
|
70 °C'de buhar basıncı 1,3 MPa'yı (13 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu
|
|
|
|
dikloroflorometanınkinden (1,30 kg/l) daha düşük olmayan karışım F1;
|
|
|
|
70 °C'de buhar basıncı 1,9 MPa'yı (19 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu
|
|
|
|
dikloroflorometanınkinden (1,21 kg/l) daha düşük olmayan karışım F2;
|
|
|
|
70 °C'de buhar basıncı 3 MPa'yı (30 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu
|
|
|
|
dikloroflorometanınkinden (1,09 kg/l) daha düşük olmayan karışım F3;
|
|
|
|
NOT: Trikloroflorometan (Soğutucu R 11), 1,1,2-trikloro-1,2,2-trifloroetan (soğutucu R
|
|
|
|
113), 1,1,1-trikloro-2,2,2-trifloroetan (Soğutucu R 113a), 1-kloro-1,2,2- trifloroetan
|
|
|
|
(Soğutucu R 133) ve 1 -kloro- 1,1,2-trifloroetan (Soğutucu R 133b) Sınıf 2 maddeler
|
|
|
|
değildir. Buna rağmen, bu gazlar F1 ila F3 karışımları bileşimleri içerisine girebilirler.
|
|
|
1968
|
İNSEKTİSİT GAZI, B.B.B.
|
|
|
3163
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, B.B.B.
|
|
2O
|
3157
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
2F
|
1010
|
BUTADİENLER VE HİDROKARBON KARIŞIMI, STABİLİZE, 70 °C'de buhar basıncı
|
|
|
|
1.1 MPa'yı (11 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu 0,525 kg/l'den daha düşük olmayan.
|
|
|
|
NOT: Bütadienler, stabilize ayrıca UN No. 1010 altında da sınıflandırılır, bkz. Bölüm 3.2
|
|
|
|
Tablo A.
|
|
|
1060
|
METİLASETİLEN VE PROPADİEN KARIŞIMI, STABİLİZE
|
|
|
|
metilasetilen ve hidrokarbonlu propadien karışımlarını içermekle birlikte özellikleri
|
|
|
|
şöyledir:
|
|
|
|
Hacimce, en fazla %63 oranında metilasetilen ve propadien içeren ve hacimce en fazla %24
|
|
|
|
oranında propan ve propilen içeren, C4 ile doymuş hidrokarbon yüzdesi, hacimce en az %14
|
|
|
|
olan P1 Karışımı ve
|
|
|
|
Hacimce, %48'den daha fazla metilasetilen ve propadien içermeyen, %50'den daha fazla
|
|
|
|
propan ve propilin içermeyen, C4- doymuş hidro karbon yüzdesi hacimce %5'ten daha az
|
|
|
|
olmayan Karışım P2 ve %1 ila 4 metilasetilen içeren propadien karışımları.
|
|
Sıvılaştırılmış gazlar (devamı)
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
2F
(devamı)
|
1965 HİDROKARBON GAZ KARIŞIMI, SIVILAŞTIRILMIŞ, B.B.B.
Aşağıdaki gibi karışımlar:
Karışım A, 70 °C'de buhar basıncı 1,1 MPa'yı (11 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu 0,525 kg/l'den düşük olmayan;
Karışım A01, 70 °C'de buhar basıncı 1,6 MPa'yı (16 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki bağıl yoğunluğu 0,516 kg/l'den daha düşük olmayan;
Karışım A02, 70 °C'de buhar basıncı 1,6 MPa'yı (16 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki bağıl yoğunluğu 0,505 kg/l'den daha düşük olmayan ;
Karışım A0, 70 °C'de buhar basıncı 1,6 MPa'yı (16 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu 0,495 kg/l'den daha düşük olmayan;
Karışım A1, 70 °C'de buhar basıncı 2,1 MPa'yı (21 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu 0,485 kg/'den) daha düşük olmayan;
Karışım B1, 70 °C'de buhar basıncı 2,6 MPa'yı (26 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki bağıl yoğunluğu 0,474 kg/l'den daha düşük olmayan;
Karışım B2, 70 °C'de buhar basıncı 2,6 MPa'yı (26 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki bağıl yoğunluğu 0,463 kg/l'den daha düşük olmayan;
Karışım B, 70 °C'de buhar basıncı 2,6 MPa (26 bar)'ı geçmeyen ve 50 °C'deki yoğunluğu 0,450 kg/l'den daha düşük olmayan;
Karışım C, 70 °C'de buhar basıncı 3,1 MPa'yı (31 bar) geçmeyen ve 50 °C'deki bağıl yoğunluğu 0,440 kg/l'den daha düşük olmayan;
NOT 1: Yukarıda bahsedilen karışımlar için, maddeleri tanımlamak için piyasa da alışılmış olan aşağıda belirtilen isimlerin kullanılmasına izin verilmiştir: A, A01, A02 ve A0 karışımları içim: BUTAN; C karışımları için: PROPAN.
NOT 2: Deniz veya hava yoluyla taşınmadan önce veya sonra taşıma için UN No. 1075 PETROL GAZLARI, SIVILAŞTIRILMIŞ, UN No. 1965 HİDROKARBON GAZ KARIŞIMI,
SIVILAŞTIRILMIŞ B.B.B. kaydının alternatifi olarak kullanılabilir.
3354 İNSEKTİSİT GAZI, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
3161 SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
2T
|
1967
3162
|
İNSEKTİSİT GAZI, ZEHİRLİ, B.B.B.
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, B.B.B.
|
|
2TF
|
3355
3160
|
İNSEKTİSİT GAZI, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR B.B.B.
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
2TC
|
3308
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
2TO
|
3307
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
2TFC
|
3309
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
2TOC
|
3310
|
SIVILAŞTIRILMIŞ GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
Soğutularak sıvılaştırılmış gazlar
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN
No.
|
Maddenin veya nesnenin adı
|
|
3A
|
3158
|
GAZ, SOĞUTULMUŞ SIVI, B.B.B.
|
|
3O
|
3311
|
GAZ, SOĞUTULMUŞ SIVI, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
3F
|
3312
|
GAZ, SOĞUTULMUŞ SIVI, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
Çözünmüş gazlar
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
4
|
Sadece Bölüm 3.2 Tablo A'da belirtilen maddeler taşıma için kabul edilir.
|
|
Aerosoller ve küçük, gaz içeren kaplar
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
5
|
1950 AEROSOLLER
2037 KAPLAR, KÜÇÜK, GAZ İÇEREN (GAZ KARTUŞLARI) tahliye düzeneği olmayan ve tekrar doldurulamayan
|
|
Basınç altında gaz içeren diğer nesneler
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN No. Maddenin veya nesnenin adı
|
|
6A
|
2857 SOĞUTUCU MAKİNALAR, alevlenebilir olmayan, zehirsiz gazlar veya amonyak çözeltisi içeren (UN 2672)
3164 NESNELER, BASINÇLI, PNÖMATİK (alevlenebilir olmayan gaz içeren) veya 3164 NESNELER, BASINÇLI, HİDROLİK (alevlenebilir olmayan gaz içeren) veya
|
|
6F
|
3150 DÜZENEKLER, KÜÇÜK, HİDROKARBON GAZIYLA ÇALIŞAN veya
3150 KÜÇÜK DÜZENEKLER İÇİN HİDROKARBON GAZ YEDEKLERİ tahliye düzeneği olan
3478 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, sıvılaştırılmış alevlenebilir gaz içeren veya
3478 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, TEÇHİZAT İÇİNDE BULUNAN, sıvılaştırılmış alevlenebilir gaz içeren veya
3478 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, TEÇHİZAT İLE AMBALAJLANMIŞ, sıvılaştırılmış
alevlenebilir gaz içeren
3479 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, metal hidrit içinde hidrojen içeren veya
3479 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, TEÇHİZAT İÇİNDE BULUNAN, metal hidrit içinde hidrojen içeren veya
3479 YAKIT PİLİ KARTUŞLARI, TEÇHİZAT İLE AMBALAJLANMIŞ, metal hidrit içinde
hidrojen içeren
3529 MOTOR, İÇTEN YANMALI, ALEVLENEBİLİR GAZLA ÇALIŞAN veya
3529 MOTOR, YAKIT PİLİ, ALEVLENEBİLİR GAZLA ÇALIŞAN veya
3529 MAKİNE, İÇTEN YANMALI, ALEVLENEBİLİR GAZLA ÇALIŞAN veya
3529 MAKİNE, YAKIT PİLİ, ALEVLENEBİLİR GAZLA ÇALIŞAN
|
|
Gaz numuneleri
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN
No.
|
Maddenin veya nesnenin adı
|
|
7F
|
3167
|
GAZ NUMUNESİ, BASINÇSIZ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B., soğutulmamış sıvı
|
|
7T
|
3169
|
GAZ NUMUNESİ, BASINÇSIZ, ZEHİRLİ, B.B.B., soğutulmamış sıvı
|
|
7TF
|
3168
|
GAZ NUMUNESİ, BASINÇSIZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B., soğutulmamış sıvı
|
|
Basınç altındaki kimyasallar
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
8A
|
3500 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, B.B.B.
|
|
8F
|
3501 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, ALEVLENEBİLİR, B.B.B
|
|
8T
|
3502 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, ZEHİRLİ, B.B.B
|
|
8C
|
3503 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, AŞINDIRICI, B.B.B
|
|
8TF
|
3504 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, ALEVLENEBİLİR, ZEHİRLİ, B.B.B
|
|
8FC
|
3505 BASINÇ ALTINDA KİMYASAL, ALEVLENEBİLİR, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
Adsorbe Gazlar
|
|
Sınıflandırma kodu
|
UN Maddenin veya nesnenin adı No.
|
|
9A
|
3511 ADSORBE GAZ, B.B.B.
|
|
9O
|
3513 ADSORBE GAZ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
9F
|
3510 ADSORBE GAZ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
9T
|
3512 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, B.B.B.
|
|
9TF
|
3514 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, B.B.B.
|
|
9TC
|
3516 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
9TO
|
3515 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, B.B.B.
|
|
9TFC
|
3517 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, ALEVLENEBİLİR, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
|
9TOC
|
3518 ADSORBE GAZ, ZEHİRLİ, YÜKSELTGEN, AŞINDIRICI, B.B.B.
|
Sınıf 3 Alevlenebilir sıvılar
Kriterler
Sınıf 3 başlığı, bu Sınıfa ait aşağıda özellikleri verilen maddeleri içeren maddeleri ve nesneleri kapsar:
- 1.2.1'de "sıvılar" tanımının (a) bendine göre sıvı olarak tanımlanır;
- 50 °C sıcaklıkta, 300 kPa'dan (3 bar) fazla olmayan buhar basıncına sahiptir ve 20 °C'de ve
101,3 kPa standart basınç altında tamamen gaz halinde değildir;
- Parlama noktaları 60 °C'den fazla değildir (ilgili test için, bkz. 2.3.3.1).
Sınıf 3 başlığı, aynı zamanda, parlama noktası 60 °C'nin üstünde olan sıvı maddeleri ve erimiş katı
maddeleri de kapsar ve bunlar taşıma sırasında veya aktarma sırasında parlama noktasına eş veya daha
yüksek bir sıcaklıkta ısıtılır. Bu maddeler UN No. 3256'ye atanmıştır.
Ayrıca, Sınıf 3 başlığı duyarlılığı azaltılmış sıvı patlayıcıları da içerir. Duyarlılığı azaltılmış sıvı
patlayıcılar, patlayıcı özelliklerini bastırmak için homojen sıvı bir karışım oluşturmak üzere su ya da diğer
sıvı maddelerin içinde çözünmüş halde veya süspansiyon halde bulunan patlayıcı maddelerdir. Bölüm 3.2
Tablo A'daki bunun gibi kayıtlar UN No. 1204, 2059, 3064, 3343, 3357 ve 3379'dur.
NOT 1: Parlama noktası 35 °C 'nin üzerinde olan, Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, alt başlık
32.2.5'e göre yanmayı desteklemeyen maddeler, Sınıf 3’ün maddeleri değildir. Bununla birlikte bu
maddeler parlama noktalarından daha yüksek veya parlama noktalarına eşit sıcaklıkta ısıtılırken taşıma
için aktarılır ve taşınırsa, Sınıf 3 maddeleridir.
NOT 2: Yukarıdaki paragraf 2.2.3.1.1'den saparak, parlama noktaları 60 °C'den çok ve 100 °C' den az
olan dizel yakıt, gazoil, sentetik olarak üretilen ürünler dahil olmak üzere ısıtma yağı (hafif) Sınıf 3, UN
No. 1202 maddeleri olarak kabul edilir.
NOT 3: 2.2.61.1.4 ila 2.2.61.1.9 daki soluma durumunda çok zehirli olan alevlenebilir sıvılar ile parlama
noktası 23 °C ve üzeri olan zehirli maddeler Sınıf 6.1 içerisindedir (bkz.2.2.61.1). Solunduğunda çok zehirli
olan sıvılar Bölüm 3.2 Tablo A Sütun (2) de tam sevkıyat adı "Solunum yoluyla zehirli" veya Sütun (6)'da
Özel Hüküm 354 ile belirtilmiştir.
NOT 4: Yüksek derecede zehirli, zehirli ve daha az derecede zehirli ve parlama noktası 23 °C veya
üzerinde olan pestisit olarak kullanılan alevlenebilir sıvı maddeler ve müstahzarlar Sınıf 6.1 maddeleri
içerisindedir (bkz. 2.2.61.1).
Sınıf 3 maddeleri ve nesneleri aşağıdaki şekilde alt gruplara ayrılır:
F Alevlenebilir sıvılar, ikincil riski olmayan ve bu maddeleri içeren nesneler:
F1 Alevlenebilir sıvılar, parlama noktası 60 °C ve altında olan;
F2 Alevlenebilir sıvılar, parlama noktası 60 °C'den fazla olan, parlama noktasında veya
üstündeki bir sıcaklıkta (yüksek sıcaklıktaki maddeler) taşınan veya taşıma için
aktarılan;
F3 Alevlenebilir sıvılar içeren nesneler;
FT Alevlenebilir sıvılar, zehirli:
FT1 Alevlenebilir sıvılar, zehirli;
FT2 Pestisitler;
FC Alevlenebilir sıvılar, aşındırıcı;
FTC Alevlenebilir sıvılar, zehirli, aşındırıcı;
D Duyarlılığı azaltılmış sıvı patlayıcılar.
Sınıf 3 altında sınıflandırılan maddeler ve nesneler, Bölüm 3.2 Tablo A'da listelenmiştir. Bölüm 3.2 Tablo A'da ismen belirtilmeyen maddeler 2.2.3.3'ün ilgili kaydına atanır ve bu bölümün hükümlerine uygun olarak ilgili ambalajlama grubuna atanır. Alevlenebilir sıvılar, taşıma için arz ettikleri tehlike derecelerine göre, aşağıdaki ambalajlama gruplardan birinde sınıflandırılır:
|
Ambalajlama grubu
|
Parlama noktası (Kapalı kap)
|
Başlangıç kaynama noktası
|
|
I
|
--
|
≤ 35 °C
|
|
II a
|
< 23 °C
|
> 35 °C
|
|
III a
|
≥ 23 °C ≤ 60 °C
|
> 35 °C
|
a Ayrıca bkz. 2.2.3.1.4.
İkincil riske (risklere) sahip bir sıvı için ambalajlama grubu, yukarıdaki tablo uyarınca belirlenir ve ikincil riskin (risklerin) önemi göz önünde bulundurularak sınıflandırma ve ambalajlama grubu, 2.1.3.10'daki tehlike önceliği tablosu uyarınca belirlenir.
Boya, emaye, lake, vernikler, yapıştırıcılar, cilalar gibi parlama noktaları 23 oC'nin altında olan viskoz
alevlenebilir sıvı maddeler, Testler ve Kriterler El Kitabı Kısım III alt başlık 32.3'te öngörülen aşağıdaki
koşulların karşılanması durumunda, ambalajlama grubu III 'e atanabilirler:
(a) Viskozitesi2 ve parlama noktası aşağıdaki tabloya uygun olan:
|
Kinematik vizkozite (tahmini) v (sıfıra yakın kayma hızında) 23
°C'de mm2/s
|
Akış süresi t saniye
|
Ağız (akış) çapı (mm)
|
Parlama noktası, kapalı- kap (°C)
|
|
20 < ν ≤ 80
|
20 < t ≤ 60
|
4
|
17 üstü
|
|
80 < ν ≤ 135
|
60 < t ≤ 100
|
4
|
10 üstü
|
|
135 < ν ≤ 220
|
20 < t ≤ 32
|
6
|
5 üstü
|
|
220 < ν ≤ 300
|
32 < t ≤ 44
|
6
|
-1 üstü
|
|
300 < ν ≤ 700
|
44 < t ≤ 100
|
6
|
-5 üstü
|
|
700 < ν
|
100 < t
|
6
|
Limitsiz
|
(b) Çözücü ayırma testinde, şeffaf çözücü katmanın %3 'ten azı ayrılıyor;
(c) Karışım ya da herhangi bir ayrılan çözücü Sınıf 6.1 ya da Sınıf 8 kriterlerini karşılamıyor;
(d) Maddeler kapasitesi 450 litreden fazla olmayan kaplar içerisinde ambalajlanmıştır.
NOT: Bu hükümler aynı zamanda kuru kütlesi %12.6'yı aşmayan bir nitrojen içeriği bulunan %20'den fazla
nitroselüloz içermeyen karışımlar için de geçerlidir. Kuru kütlesi %12.6'yı aşmayan bir nitrojen içeriği
bulunan %20'den fazla fakat %55'ten fazla olmayan nitroselüloz içeren karışımlar UN No. 2059’a atanan
maddelerdir.
Parlama noktası 23 °C'nin altında olan ve şunları içeren karışımlar:
- nitrojen içeriği ne olursa olsun %55'ten fazla nitroselüloz ya da
- kuru kütlesi %12.6 üzerinde bir nitrojen içeriği bulunan %55'ten fazla olmayan nitroselüloz;
Sınıf 1 (UN No. 0340 ya da 0342) veya Sınıf 4.1 (UN No. 2555, 2556 ya da 2557) maddelerdir.
_____________________
2 Vizkozitenin saptanması: Maddenin Newton yasalarına uymadığı veya viskozitenin saptanması için akış kabının
aksi şekilde uygun olmadığı durumlarda, maddenin dinamik viskozite katsayısını belirlemek için 23 °C 'de ve kayma hızı
sayısında değişken kayma hızına sahip bir viskometre kullanılır. Elde edilen değerler, kayma hızına karşı taslak olarak
belirlenir ve daha sonra sıfır kayma hızına göre tahmini olarak hesaplanır. Bu şekilde elde edilen ve yoğunluğa bölünen
dinamik viskozite, sıfıra yakın kayma hızında görünür kinematik viskoziteyi verir.
Viskoz sıvılar
2.2.3.1.5.2'de aksi belirtilmedikçe, viskoz sıvılar:
- parlama noktası 23 °C ya da üstünde olup 60 °C'den az ya da eşit olan;
- zehirli, aşındırıcı ya da çevreye zararlı olmayan;
- nitroselülozun kuru kütlesi olarak %12.6'dan fazla nitrojen içermemesi koşuluyla %20'den fazla
nitroselüloz içermeyen ve
- kapasitesi 450 litreden fazla olmayan kaplar içerisinde ambalajlanan; şu koşullara bağlı olarak
ADR'ye tabi değildir:
(a) çözücü ayırma testinde (bkz. Testler ve Kriterler El Kitabı, Kısım III, alt bölüm 32.5.1), ayrılan
çözücü katmanının yüksekliği toplam yüksekliğin %3 'ünden azsa ve
(b) viskozite testinde akış süresi (bkz. Testler ve Kriterler Elkitabı, Kısım III, alt bölüm 32.4.3), 6
mm ağız (akış) çapıyla aşağıdaki değerlere eşit ya da bunlardan büyükse:
(i) 60 saniye ya da
(ii) viskoz sıvı Sınıf 3 maddelerin %60'ından fazlasını içermiyorsa 40 saniye.
