Karayolunda Tehlikeli Madde
(a) Sınırlı miktarlarda ambalajlanmış tehlikeli mal taşıyan, azami kütlesi 12 tondan fazla olan
taşıma üniteleri, taşıma ünitesi 5.3.2 ile uyumlu şekilde turuncu renkli plaka işaretlemesi gerektiren diğer
tehlikeli maddeleri taşıdığında, 3.4.15 uyarınca ön ve arka kısımdan işaretlenecektir. Bu sonraki durumda,
taşıma ünitesi sadece gereken turuncu renkli plaka işaretlemesini gösterebilir veya hem 5.3.2 ile uyumlu
turuncu renkli plaka işaretlemesini, hem de 3.4.15 ile uyumlu işareti gösterebilir.
(b) Azami kütlesi 12 tondan fazla olan taşıma üniteleri üzerinde sınırlı miktarlarda ambalajlanmış
tehlikeli mal taşıyan konteynerler, 5.3.1'e göre levha takılması gereken tehlikeli madde taşıyan
konteynerler hariç, 3.4.15 uyarınca dört tarafından işaretlenecektir. Bu ikinci durumda,
konteyner yalnızca levhaları gösterebilir veya hem 5.3.1 ile uyumlu olan plakaları, hem de
3.4.15'e uygun işaretleri gösterebilir.
Konteynerlere iliştirilmiş olan işaretlerin, bu taşıma ünitesinin dışından görülmemesi durumu
haricinde taşıma ünitesinin işaretlenmesine gerek yoktur. Bu ikinci durumda, taşıma ünitesinin
ön ve arka tarafına aynı işaretler iliştirilecektir.
Sınırlı miktarlarda ambalajlanan tehlikeli malları içeren ambalajların toplam brüt kütlesi, taşıma ünitesi
başına 8 tonu aşmamak kaydıyla, 3.4.13'te belirtilen işaretlerden feragat edilebilir.
Minimum boyutların 250 mm x 250 mm olması haricinde, 3.4.13'te belirtilen işaretler 3.4.7'de
belirtilenlerle aynı olacaktır. Sınırlı miktarda tehlikeli mal taşınmıyorsa, bu işaretler kaldırılacak veya
kapatılacaktır.
İSTİSNAİ MİKTARLARDA AMBALAJLANMIŞ TEHLİKELİ MALLAR
İstisnai miktarlar
Nesneler hariç olmak üzere, belirli sınıflara ait tehlikeli malların istisnai miktarları, bu Bölümün
hükümlerini karşılıyorsa, aşağıdakiler haricinde ADR'nin diğer hükümlerine tabi değildir:
(a) Bölüm 1. 3'teki eğitim şartları;
(b) Kısım 2'deki sınıflandırma prosedürleri ve ambalajlama grubu kriterleri;
(c) 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.4 ve 4.1.1.6'daki ambalajlama şartları.
NOT: Radyoaktif malzemeler söz konusu ise, 1.7.1.5'te belirtilen adi paketlerdeki radyoaktif malzeme
şartları geçerli olacaktır.
Bu Bölümün hükümleri uyarınca istisnai miktarlarda taşınabilen tehlikeli mallar, aşağıdaki alfa-nümerik bir
kod aracılığıyla Bölüm 3.2, Tablo A, sütun (7b)'de gösterilmektedir:
|
Kod |
İç ambalaj başına azami net miktar (katılar için gram, sıvılar ve gazlar için ml olarak) |
Dış ambalaj başına azami net miktar (katılar için gram, sıvı ve gazlar için ml olarak veya karışık ambalajlama durumunda gram ve ml toplamı) |
|
E0 |
İstisnai Miktar olarak İzin Verilmeyenler |
|
|
E1 |
30 |
1000 |
|
E2 |
30 |
500 |
|
E3 |
30 |
300 |
|
E4 |
1 |
500 |
|
E5 |
1 |
300 |
Gazlar için, iç ambalajlar için gösterilen hacim, iç kabın su kapasitesini; dış ambalajlar için belirtilen hacim eki tüm iç ambalajların toplam su kapasitesini ifade eder.
Farklı kodların tahsis edildiği istisnai miktarlardaki tehlikeli malların birlikte ambalajlandığı hallerde, dış
ambalaj başına toplam miktar, en kısıtlayıcı koda karşılık gelen miktarla sınırlı olacaktır.
Azami net miktarı iç ambalaj başına sıvılar ve gazlar için 1 ml ile, katılar için 1g ile sınırlı ve her bir dış
ambalajda katılar için 100 g’ı veya sıvılar ve gazlar için 100 ml’yi aşmayan, E1, E2, E4 ve E5 kodlarına
atanan, istisnai miktardaki tehlikeli mallar sadece aşağıdakilere tabidir:
(a) 3.5.2 hükümleri; ancak, iç ambalajların sıkı şekilde dış ambalaj içinde tampon malzemesi
kullanarak, normal taşıma durumlarında, kırılmayacak, patlamayacak veya içerdiği sızmayacak
şekilde ve sıvılar için, dış ambalaj, iç ambalajın tüm içeriğini emebilecek emici malzeme ihtiva
edecek şekilde yerleştirildiğinde, ara ambalaj gerekmez ve
(b) 3.5.3 hükümleri.
Ambalajlar
Tehlikeli malların istisnai miktarlarda taşınması için kullanılan ambalajlar aşağıdakilere uygun olacaktır:
(a) Bir iç ambalaj olacak ve her iç ambalaj, plastikten (sıvılar için kullanılıyorsa asgari 0,2 mm
kalınlıkta) veya camdan, porselenden, seramikten, çömlekten veya metalden yapılacaktır (ayrıca
bkz. 4.1.1.2); bununla birlikte her bir iç ambalajın mahfazası, tel, bant veya diğer bir yöntemle
sabitlenecek, kalıplı vida dişlerine sahip boğazlı kaplar ise, sızdırmaz, dişli tipte bir kapağa
sahip olacaktır. Kapak, içeriklere dirençli olacaktır;
(b) Her iç ambalaj, normal taşıma koşullarında kırılmasını, delinmesini veya içindeki maddelerin
sızmasını önleyecek tampon malzemesine sahip bir ara ambalaja güvenli bir biçimde
yerleştirilecektir. Sıvı tehlikeli mallar için, ara ambalaj veya dış ambalaj, iç ambalajın bütün
içeriğini emebilecek yeterlilikte bir emici malzeme içerecektir. Ara ambalaj içine
yerleştirildiğinde, emici malzeme, tampon malzemesi olabilir. Tehlikeli mallar, dolgu, emici
malzeme ve ambalaj malzemesiyle tehlikeli tepkimeye girmeyecek veya malzemelerin
bütünlüğünü veya işleyişini azaltmayacaktır; Ambalaj yerleşimine bakılmaksızın, kırılma veya
sızdırma halinde içerikleri tamamen koruyacak özellikte olacaktır.
(c) Ara ambalaj, sağlam, sert bir dış ambalaj içine güvenli şekilde yerleştirilecektir (ahşap,
mukavva veya aynı sağlamlıkta başka bir malzeme);
(d) Her ambalaj tipi, 3.5.3 hükümlerine uygun olacaktır;
(e) Her ambalaj, tüm gerekli işaretlerin uygulanacağı yeterlilikte bir alan sağlayacak boyutta
olacaktır ve
(f) Üst ambalajlar kullanılabilir ve tehlikeli malların veya ADR zorunluluklarına tabi olmayan
maddelerin ambalajlarını içerebilir.
Ambalajlara ilişkin testler
Taşıma işlemi için hazırlanan tam ambalaj, katılar için kapasitesi en az %95, sıvılar için ise %98 oranında
doldurulmuş iç ambalajlarla birlikte, uygun şekilde belgelendirilen bir test ile gösterilmek şartıyla, iç
ambalaj kırılmaksızın veya sızıntı yapmaksızın ve etkinliğinde önemli ölçüde azalma görülmeksizin
aşağıdaki testlere dayanabilecektir.
(a) Sert, esnemeyen, düz ve yatay bir yüzeye 1,8 m yükseklikten düşme:
(i) Numune kutu şeklindeyse, aşağıdaki yönlerin her birinde düşürülecektir:
- taban üzerine düz olarak;
- üst kısmı düz olarak;
- en uzun kenarı üzerine düz olarak;
- en kısa kenarı üzerine düz olarak;
- bir köşesi üzerine;
(ii) Numune varil şeklindeyse, aşağıdaki yönlerin her birinde düşürülecektir:
- Ağırlık merkezi doğrudan çarpma noktası üzerinde olacak şekilde, çapraz
olarak üst kenar üzerine,
- çapraz olarak alt kenar üzerine;
- kenarı üzerine düz olarak;
NOT: Yukarıda belirtilen düşürme testleri, farklı fakat birebir aynı ambalajlar üzerinde
yürütülecektir.
(b) 24 saat boyunca üst yüzeye uygulanan ve 3 m yüksekliğe yığılması halinde aynı ambalajların
toplam ağırlığına (numune dahil) eşit değerde uygulanan bir kuvvet.
Test amacıyla, ambalajda taşınacak maddelerin yerini, testlerin sonuçlarını geçersiz kılmamak kaydıyla
diğer maddeler alabilir. Katılar için başka bir madde kullanıldığında taşınacak madde ile aynı fiziksel
özelliklere (kütle, tane büyüklüğü, vb.) sahip olacaktır. Sıvılar için uygulanan düşürme testlerinde başka bir
madde kullanılıyorsa, bunun nispi yoğunluğu (özgül ağırlık) ve viskozitesi taşınacak maddeye benzer
olacaktır.
Ambalajların işaretlenmesi
Bu Bölüm kapsamında hazırlanan ve tehlikeli malların istisnai miktarlarını içeren ambalajlar, 3.5.4.2'de
gösterilen işaret ile, dayanıklı ve okunaklı şekilde işaretlenecektir. Ambalaj içindeki tehlikeli malların her
biri için Bölüm 3.2, Tablo A, sütun (5)'te gösterilen ilk ve tek etiket numarası, işarette gösterilecektir.
Gönderenin veya alıcının adının ambalajın başka bir noktasında yer almadığı durumlarda, bu bilgiler işaret
içerisinde yer alacaktır.