Tankın, gerilmeye maruz kalarak kendini
taşıyan bir üyesini oluşturduğu araçlarda gövde,
diğer kaynaklardan gelen gerilmelere ek olarak
bu şekilde oluşan gerilmelere karşı da
dayanacak şekilde tasarlanacaktır:
Bu gerilmeler altında, gövdenin ve onun
bağlantılarının en ciddi gerilme altında kalan
noktalarındaki gerilme, 6.8.2.1.16'da
tanımlanan σ değerini aşmayacaktır.
|
Bu gerilmelerin her biri altında, gözlenecek emniyet
faktörü aşağıdaki gibi olacaktır:
- açıkça tanımlanmış akma noktasına sahip metaller için:
görünür akma mukavemetine karşılık 1,5 emniyet
faktörü veya
- açıkça tanımlanmamış akma noktasına sahip metaller
için: garanti edilmiş %0,2'lik dayanım kuvvetine karşılık
1,5 emniyet faktörü (östenitik çelikler için azami %1
uzama).
|
Gövdenin kalınlığı aşağıdaki formüllerle saptanan değerlerin büyük olanından az olmayacaktır:
6.8.2.1.18 to 6.8.2.1.21. | 6.8.2.1.18 to 6.8.2.1.20. |
6.8.2.1.21'de sözü edilenler hariç olmak üzere çapı
1,80 m'yi aşmayan dairesel kesitli2 gövdeler yumuşak
çelikten3 yapılmışlarsa 5 mm'den veya başka bir
metalden yapılmışlarsa eşdeğeri bir kalınlıktan daha
ince olmayacaktır.
Çapı 1,80 m'den fazlaysa, toz ya da tanecikli
maddelerin taşınmasına yönelik gövdeler hariç, bu
kalınlık, gövde yumuşak çelikten3 yapılmışsa 6
mm'ye başka metalden yapılmışsa eşdeğeri kalınlığa
yükseltilecektir.
|
Yumuşak çelikten3 mamullerse gövdelerin kalınlığı
en az 5 mm (6.8.2.1.11'in ve 6.8.2.1.12'nin
zorunluluklarına uygun şekilde) veya başka
malzemeden mamullerse eşdeğer kalınlıkta
olacaktır.
Çapı 1,80 m'den fazlaysa, toz ya da tanecikli
maddelerin taşınmasına yönelik gövdeler hariç, bu
kalınlık, gövde yumuşak çelikten3 yapılmışsa 6
mm'ye başka metalden yapılmışsa eşdeğeri kalınlığa
yükseltilecektir.
Kullanılan metal önemli olmaksızın gövde kalınlığı
hiç bir koşulda 3 mm'den ince olamaz.
|
Yanal darbe veya devrilmeden kaynaklanan
hasara karşı koruma, 6.8.2.1.20 kapsamında
sağlanmışsa, yetkili makam yukarıda belirlenen
asgari kalınlıkların temin edilen korumaya oranla
azaltılmasına izin verebilir; bununla birlikte, çapı
en fazla 1,80 m olan gövdeler için söz konusu
kalınlıklar, yumuşak çeliğin 3 kullanılması halinde
3 mm'den az ve başka materyallerin kullanılması
halinde eşdeğer kalınlıkta olacaktır. Çapı 1,80
m'den fazla olan gövdeler için yukarıda belirtilen
asgari kalınlık, yumuşak çelik3 durumunda 4
mm'ye veya başka metal kullanımı durumunda
eşdeğer bir yüksekliğe çıkarılacaktır.
Eşdeğer kalınlık, 6.8.2.1.18'deki formülle elde edilen kalınlıktır.
6.8.2.1.21'de öngörülenler hariç olmak üzere,
6.8.2.1.20 (a)'ya ve (b)'ye uygun hasara karşı
korumayı da içeren gövdelerin et kalınlığı,
aşağıdaki tabloda verilen değerlerden daha az
olmayacaktır.
|
Hasara karşı tank koruması 6.8.2.1.20'ye uygun şekilde
sağlandıysa, yetkili makam yukarıda anılan asgari
kalınlığın temin edilen korumaya oranla azaltılmasına
izin verebilir. Bununla birlikte, çapı en fazla 1,80 m
olan gövdeler için söz konusu kalınlık yumuşak çelik3
kullanımı halinde en az 3 mm, başka malzemelerin
kullanımı halinde ise eşdeğer bir kalınlıkta olmalıdır.
Çapı 1,80 m'den fazla olan gövdeler için yukarıda
belirtilen asgari kalınlık, yumuşak çelik3 durumunda 4
mm'ye veya başka metal kullanımı durumunda eşdeğer
bir yüksekliğe çıkarılacaktır.
Eşdeğer kalınlık, 6.8.2.1.18'deki formülle elde edilen
kalınlıktır.
6.8.2.1.20 uyarınca hasara karşı korumayla donatılmış
gövdelerin kalınlığı, şu tabloda verilen değerlerden
düşük olamaz.
|
Gövde çapı |
≤ 1,80 m |
> 1,80 m |
|
Gövdelerinasgarikalınlığı |
Östenitik paslanmaz çelikler |
2,5 mm |
3 mm |
Östenitik-ferritik paslanmaz çelikler |
3 mm |
3,5 mm |
|
Diğer çelikler |
3 mm |
4 mm |
|
Alüminyum alaşımlar |
4 mm |
5 mm |
|
%99,80 saflıkta alüminyum |
6 mm |
8 mm |
1 Ocak 1990'dan sonra üretilen tanklar için, aşağıdaki
veya eşdeğer önlemlerin 5 alınmış olması halinde
6.8.2.1.19'da anılan hasar korumasının mevcut olduğu
kabul edilir:
(a) Toz halindeki veya tanecikli maddelerin
taşınmasına yönelik tanklar için, hasara karşı
koruma yetkili makam tarafından kabul
edilebilir özellikte olacaktır.
(b) Diğer maddelerin taşınmasına yönelik
tanklar için şu durumlarda hasara karşı
koruma sağlandığı kabul edilir:
1. Azami eğrilik yarıçapı 2 m olan dairesel veya
eliptik kesit alanına sahip tanklarda gövde;
aşağıdaki koşullarından en azından birinin
karşılanacak şekilde yerleştirildiği bölmeler,
plakalar ya da dış veya iç halkalardan oluşan
güçlendirme elemanları ile donatılmıştır.
- Yan yana duran iki güçlendirme elemanı
arasındaki mesafenin 1,75 m'den fazla olmaması.
- İki bölme veya plaka arasındaki hacmin 7500
litreden fazla olmaması.
Bir halkanın dikey çapraz kesiti, ilgili bağlantı da
dahil olmak üzere, en az 10 cm3 kesit kat sayısına
sahip olacaktır. Dış halkalar, yarıçapı 2,5 mm'den az
olan çıkık kenarlara sahip olamaz.
Bölmeler ve plakalar, 6.8.2.1.22 zorunlulukları ile
uyumlu olacaktır.
Bölmelerin ve plakaların kalınlığı, hiçbir durumda
gövdenin kalınlığından az olmayacaktır.
2. Tanklar çift cidara sahipse, aralarındaki boşluğun
havası tahliye edilecek, dış metal duvarın toplam
kalınlığı ile gövde kalınlığı 6.8.2.1.18'de öngörülen
duvar kalınlığına karşılık gelecek, gövdenin
kendisinin duvar kalınlığı ise 6.8.2.1.19'da öngörülen
asgari kalınlıktan az olmayacaktır.
3. En az 50 mm kalınlığında katı malzemelerden mamul
ara tabakaya sahip çift duvarlı tanklar için, dış duvarın
kalınlığı, yumuşak çelik3 kullanımı halinde en az 0,5
mm, cam fiber takviyeli plastik malzeme halinde en az
2 mm olacaktır. Darbe emilim kapasitesi örneğin
poliüretan köpük gibi olan bir katı köpük, katı
malzemenin ara tabakası olarak kullanılabilir.
4. 1'de bahsedilenler haricindeki şekillere sahip
gövdeler, özellikle de kutu şeklindeki gövdeler,
dikey yüksekliklerinin orta noktası çevresince
ve yüksekliklerinin en az %30'unu aşacak
şekilde bir korumayla donatılacak olup; bu
koruma 5 mm kalınlığa (1,80 m'yi aşmayan
çapa sahip bir gövde için) veya 6 mm kalınlığa
(çapı 1,80 m'den fazla olan bir gövde için)
sahip, yumuşak çelikten 3 mamul bir
gövdeninkine eşit ölçüde dayanıklılık
sağlayacak şekilde tasarlanacaktır. Koruma,
sağlam bir şekilde gövdeye tutturulacaktır.
Korumanın, güçlendirilecek alana, gövdeyle
aynı malzemeden mamul bir plakanın
kaynaklanmasını da içermesi ve böylece asgari
duvar kalınlığının 6.8.2.1.18'e uygunluğunun
sağlanması halinde, söz konusu spesifik
dayanıklılığın daha ayrıntılı şekilde
kanıtlanmasına gerek kalmaması halinde bu
zorunluluğun karşılandığı kabul edilir.
Uçlar ve duvarların, en fazla 1,80 m çaplar
için en az 5 mm kalınlığa, 1,80'den yüksek
çaplar içinse 6 mm kalınlığa sahip olduğu
durumlarda, bu koruma yumuşak çelikten3
mamul gövdelerin bir kaza halinde maruz
kalabileceği gerilmelere bağlıdır. Başka bir
malzeme kullanılmışsa, eşdeğer kalınlık
6.8.2.1.18'de anılan formüle uygun şekilde
edinilecektir.
Sökülebilir tanklar için bu koruma, taşımayı
gerçekleştiren aracın yan duvar kapakları
sayesinde, tüm kenarları korunuyorsa, bu
korumaya gerek yoktur.
|
6.8.2.1.19'da anılan koruma şunlardan oluşabilir:
- gövdenin, "sandviç" yapı şeklinde olduğu gibi
tümüyle kendisine bağlanmış bir koruma ile
kaplanması veya
- gövdenin, "sandviç" yapı şeklinde olduğu gibi
tümüyle kendisine bağlanmış bir koruma ile
kaplanması veya
- gövdenin boyuna ve enine yapısal elemanları
içeren komple bir çerçeveyle desteklendiği bir yapı
veya
- çift cidarlı yapım.
Tankların çift cidara sahip olması durumunda
aralarındaki boşluğun havası tahliye edilecek, dış
metal duvarın toplam kalınlığı ile gövde kalınlığı
6.8.2.1.18'de öngörülen asgari duvar kalınlığına
karşılık gelecek, gövdenin kendisinin duvar
kalınlığı ise 6.8.2.1.19'da öngörülen asgari
kalınlıktan az olmayacaktır.
Tanklar, en az 50 mm kalınlıkta katı malzemelerden
mamul ara bir tabakaya sahip çift cidarla yapılmışsa
dış duvar, yumuşak çelik3 kullanımı halinde en az
0,5 mm, cam fiber takviyeli plastik malzeme
kullanımı halinde en az 2 mm olacaktır. Darbe
soğurma kapasitesi bunun gibi olan katı köpük,
örneğin poliüretan köpük katı malzemenin ara
tabakası olarak kullanılabilir.
|
6.8.2.1.14 (a) uyarınca tasarlanmış olan,
kapasitesi ya en fazla 5000 litre olan ya da en
fazla 5000 litre birim kapasitesine sahip
sızdırmaz bölmelere ayrılmış olan gövdelerin
kalınlığı, 6.8.3'te ya da 6.8.4'te aksi
belirtilmedikçe, aşağıdaki tabloda gösterilen
uygun değerden düşük olmayan bir seviyeye
ayarlanabilir.
Where a metal other than mild steel3 is used, the
thickness shall be determined by the equivalence
formula given in 6.8.2.1.18 and shall not be less
than the values given in the following table:
Bölmelerin ve plakaların kalınlığı, hiçbir durumda
gövdenin kalınlığından az olmayacaktır.
|
|