Karayolunda Tehlikeli Madde
bölüm 3.2 tablo a’da ismen belirtilmeyen sınıf 2'deki maddeler ve nesneler (aerosollar ve basınç altındaki kimyasallar hariç), 2.2.2.1.2 ve 2.2.2.1.3 uyarınca, 2.2.2.3'te listelenen toplu bir kayıt altında sınıflandırılır. aşağıda belirtilen kriterler geçerlidir:
asfiksant (boğucu) gazlar
yükseltgen olmayan, alevlenir olmayan ve zehirli olmayan ve atmosferde normal olarak var olan oksijeni seyrelten veya yerine geçen gazlar.
alevlenir gazlar
aşağıdaki özelliklere sahip 101,3 kpa standart basınçtaki ve 20°c’deki gazlar:
(a) hava ile hacim olarak %13'ü veya daha azı karışım halinde olduğu durumda tutuşabilen; yada
(b) düşük yanabilirlik sınırını göz önüne alınmaksızın en az %12 miktarında hava ile bir alevlenir erimi olan.
yanabilirlik, testler veya hesaplarla belirlenir, bu hesaplamalar iso'ya uygun yöntemler ile yapılır (bkz. iso 10156:2010).
bu yöntemleri kullanmak için yeterli veri yok ise, menşei ülkenin yetkili makamlarının kabul ettiği karşılaştırılabilir testler kullanılabilir.
menşei ülke adr'ye anlaşmaya taraf ülke değilse, bu yöntemler sevkiyatın ulaşacağı ilk adr anlaşmaya taraf ülke ülkesinin yetkili makamı tarafından onaylanır.
yükseltgen gazlar
genellikle oksijen sağlayarak, havadan daha fazla diğer materyallerin yanmasına sebep olabilen veya katkı sağlayabilen gazlar. bu gazlar, iso 10156:2010 standardında belirtilen bir yöntem ile saptandığı üzere yükseltgen gücü %23,5’ten büyük olan saf gazlar veya gaz karışımlarıdır.
zehirli gazlar
not: kısmen zehirlilik veya aşındırıcı özelliklerinden ötürü tamamen zehirli gazlar zehirli olarak sınıflandırılır. ayrıca, olası ikincil bir aşındırıcı risk için, bkz. "aşındırıcı gazlar" başlığı altındaki kriterler.
aşağıdaki özelliklere sahip gazlar:
(a) İnsanların sağlığı için tehlike arz edecek derecede zehirli veya aşındırıcı olduğu bilinen veya
(b) 2.2.61.1 uyarınca test edildiğinde, akut zehirlilik için lc50 değeri 5 000 ml/ m³ (ppm) veya daha az olduğundan dolayı, insanlar için zehirli veya aşındırıcı olduğu varsayılan.
gaz karışımları için (diğer sınıflardan maddelerin buharları dahil) aşağıdaki formül kullanılabilir:
bu denklemde: fi = madde karışımındaki i. bileşenin mol fraksiyonu;
ti = madde karışımındaki i. bileşenin zehirlilik indeksi;
4.1.4.1 p200 ambalajlama talimatlarında belirtildiği üzere ti, lc50 değerine eşittir.
4.1.4.1 p200 ambalajlama talimatlarında lc50 değeri listelenmediği zaman, bilimsel literatürdeki lc50 değeri kullanılır. lc50 değeri bilinmediği zaman, benzer fizyolojik ve kimyasal etkileri gösteren maddelerin en düşük lc50 değerinin kullanılması ile zehirlilik indeksi bulunur veya tek uygulanabilir olanak test etmek ise test ile bulunur.
aşındırıcı gazlar
aşındırıcılıklarından dolayı zehirlilik kriterini tamamen sağlayan gaz ve gaz karışımları, ikincil derece aşındırıcı riskli zehirli olarak sınıflandırılır.
aşındırıcılığın ve zehirliliğin birleşik etkisi sonucu zehirli kabul edilen bir gaz karışımının, karışımdaki aşındırıcı bileşenlerin lc50 değeri, aşağıdaki formül ile hesaplandığında, 5000 ml/m3 (ppm)'e eşit veya daha azsa veya deneyimlere dayanarak insanların derilerine, gözlerine ve mukoza zarlarına zarar verdiği biliniyorsa, ikincil aşındırıcı riski vardır:
bu denklemde: fci = madde karışımındaki i. aşındırıcı bileşenin mol fraksiyonu;
tci = madde karışımındaki i. aşındırıcı bileşenin zehirlilik indeksi;
4.1.4.1 p200 ambalajlama talimatlarında belirtildiği üzere tci, lc50 değerine eşittir.
4.1.4.1 p200 ambalajlama talimatlarında lc50 değeri listelenmediği zaman, bilimsel literatürdeki lc50 değeri kullanılır.
lc50 değeri bilinmediği zaman, benzer fizyolojik ve kimyasal etkileri gösteren maddelerin en düşük lc50 değerinin kullanılması ile zehirlilik indeksi bulunur veya tek uygulanabilir olanak test etmek ise test ile bulunur.